J.M. Satrustegi: "Mintzairaren indarra, mintsatzen dutenen ahotan"


2021eko uztailaren 23an
J.M. Satrustegi-rekin elkarrizketan.
J.M. Satrustegi: "Mintzairaren indarra, mintsatzen dutenen ahotan"
ARGIA.–Nolatan zaude "Bateginik" kanpainako aholku batzordean eta zein da zuen eginkizuna?
J.M.SATRUSTEGI.–Egin behar zen lana zelako nago. Horretan murgildurik dabiltzanak nire izena nonbait gogoan hartu eta aholku kontseiluko partaidetza proposatu zidaten. Leporaino nenbilela esan nien, eta beraiek beren gogokoa izango zela ni aholku kontseilu horretan egotea eta, ahal nuen neurrian, zerbait egin banezake hobe.
Nik uste dut batzordearen zeregina, batzutan, ekintzazkoa dela–hor badaude batzorde batzu leporaino lanean ari direnak– eta beste batzutan berriz, bada babes izena, nire ustez. Ni banago beste aholku kontsellu batzutan, eta gehienetan izan ohi da arazoak daudelarik, elkarren artean bildu eta haiei nola» buru eman eztabaidatzea. Kasu honetan, ni baino trebeagoak eta gazteagoak direnez hor dabiltzanak, ez zen horren beharrik ere.
A.–Zein neurritan uste duzu izango dela eragingarri? Honez gero eragingarri bilakatzen ari ote dea "Bateginik" kanpaina?
J.M.S.–Lehenbiziko eta tamalgarriena, euskara, hainbat garrantzizko kultura gaia eduki eta eragile baten beharrean egotea da, zoritxarrez. Hau bezalako kanpainak izugarrizko tentoarekin egin beharrekoak dira, nahi baldin bada herri osora iritsi eta euskara gero eta gehiago ez dadin desorekatu. Hori hala izanik, eta jakinik taldekeriek kalte gehiago egin diotela gure hizkuntzari mesede baino, nire ohar bakarra izan zen euskara beste gauza batzuekin ez nahastatzeko.
Orai, zertan den kanpaina? Iduritzen zait nahiko apal iristen ari dela herri xehera, euskara mintzo duten euskaldunetara. Iritsi da, eta beti izanen da mesedegarri eragin hori. Ez dakit hainbat gosta den ekintzak behar zuen erantzunik izan duen. Iduritzen zait nahiko denbora gutxirekin prestatu dela. Gure herrian ez da erraza esaten geroan zer izanen den. Beste toki batzuetan uste dut normalizatuago daudela arazoak behar bada. Hemen zailagoa da, zatikaturik gaude, ostikoa uste ez den lekutik ateratzen da, e.a. Nolanahi ere, baldin lortuko balitz, gutxienez, zalantzan dauden beste ikastola pare batentzat nolabaiteko laguntza morala eta babesa, jakinik non kokatzen diren ikastolok, hori asko da.
A.–Zertan da euskera eta ikastolen egoera Nafarroan?
J.M.S.– Nafarroako arazoa ez dut argi ikusten, ilun baizik. Ezer ez zegoenean, dena aurka genuela aurrerakada bat ikusten zen. Gaur, asko lortu da, baina ahul dago euskara Nafarroan. Badakit ikastola indartsuak ditugula Iruñean esaterako, eta hori pozgarria da, inoiz eduki ez genuena. Baina hortik ateratzen diren haurrak gero –ehiztarientzat prestatzen diren galeperrak bezala–, beren giroa ez den giroan, aurrerapen gutxiko edota etorkizun gutxiko euskara izan ohi da. Eskoletan asignatura gisa ematen da euskara, eta bai eskolatik zein ikastolatik atera eta erdaraz ari dira. Mintzaira bat ez bada mintzatzen hutsa da, ez du lekukotasunik. Mintzairaren indarra, mintzaira hori erabiltzen dutenen ahotan dago. Pesimista? Ez, errealista naiz, egoeraren salaketa baizik ez dut egiten, ondorioak bakoitzak atera behar ditu.
45


GaiezHizkuntzaEuskaraNormalkuntzKanpainak
GaiezHizkuntzaEuskaraErakundeakBateginik
PertsonaiazSATRUSTEGI1

Azkenak
Migratzaileak delinkuentziarekin lotu eta mugen kontrola areagotzearen alde egin du Pirinio Atlantikoetako prefetak

Espainiako Estatutik Frantziakora “legez kanpoko” gero eta migratzaile gehiago igarotzen direla argudiatuta, mugetako kontrolak indartzea begi onez ikusi du Pirinio Atlantikoetako prefetak. Migratzaileek delitu txikietan “eragin hautemangarria” dutela... [+]


Kanibalismoa bizirauteko

Poloniako Maszycka kobazuloan duela 18.000 urteko arrastoak topatu zituzten XIX. mendearen amaieran. Baina berriki giza hezurrak teknologia berriak erabiliz aztertu eta kanibalismo zantzu garbiak aurkitu dituzte. 

Ez da ikerlan bat ondorio horretara iristen den lehen... [+]


Aliatuen errekorrak

Porzheim (Alemania), 1945eko otsailaren 23a. Iluntzeko zortziak jotzear zirela, hegazkin aliatuak hiria bonbardatzen hasi ziren bonba su-eragileekin. Erasoak sarraski izugarria eragin zuen denbora gutxian. Baina Pforzheimen gertatutakoa itzalean geratu zen, egun batzuk lehenago,... [+]


Zer gertatu da DBH 2n? “Ezohiko bi jaitsiera handi” nabarmendu ditu ebaluazio diagnostikoak zientzia eta gaztelanian

Matematika, zientzia, euskara, gaztelania eta ingelesa konpetentzietan EAEko ikasleek duten maila neurtzen duen ebaluazio diagnostikoaren emaitza festan, 13-14 urteko ikasleek zientzia eta gaztelanian izan duten deskalabrua "zuhurtziaz" gogoetatzeko beharra adierazi... [+]


Eta hemen gaude berriro, erlijioa eskolan

Otsailaren 3an hasi da gure umeak eta gaztetxoak eskoletan aurre-matrikulatzeko garaia, eta urtero bezala gogoratu nahi genizueke zergatik ez zaigun ideia ona iruditzen erlijioan matrikulatzea. Iaz artikula bukatzen genuen esanez “askori idazki hau ezaguna egingo zaizue,... [+]


Donostiako emakume batek salatu du Ertzaintza bere aurka oldartu ostean ZIUan amaitu zuela, konorterik gabe

Emakumearen familiako kideek jarri dute salaketa Bilboko Kolonbiaren kontsulatuan. Otsailaren 1ean jasan zuen erasoa, Donostiako Manterola kaleko diskoteka baten atarian. Hainbat testigantzen arabera, konorterik gabe egon arren berari kolpeka jarraitu zuen ertzain batek.


La Furia. Mimoa eta indarra
“Cascante Euskal Herria bada, zergatik ez dira jotak euskal kultura?”

Ilezko prakak, gerritik oinetaraino, latexa besoetan eta soinean, eta adatsa laranja gori. Horrela aurkeztu du La Furiak bere bosgarren lan luzea: Ultra. Horrek guztiak ederki islatzen du rap abeslariaren apustua: dena eman, bere irizpideen arabera.


Pantailen erabileraren inguruko hausnarketak

Tranbia txiki Arratia Institutuko Guraso Elkartetik pantailen erabileraren inguruko hausnarketa bultzatu nahi dugu ikas komunitatean.

Azkenaldian kezka handia dago ume eta nerabeengan pantailek duten eragina dela eta. Ardura hori etxeko erabileratik eskola eta institutuetako... [+]


Hidrodukto batek zeharkatuko du Aiaraldea?

Petronorrek adierazi du asmoa duela hidrogenoa ekoizteko lantegia abiatzeko Bilboko Portuan eta erregai mota hori Tubacex, Tubos edota Vidrala enpresetara heltzeko, beharrezkoa izango dela hidroduktoa eraikitzea.


Hirigintza araudia malgutu eta etxebizitzen eraikuntza sustatzeko dekretua sinatu du Jaurlaritzak

Etxebizitza berrien promozioak ez atzeratzea da Eusko Jaurlaritzako Gobernu Kontseiluak onartu duen dekretuaren helburu nagusietako bat. Zentzu horretan, udalei "autonomia" gehiago emango diela ziurtatu du Denis Itxaso sailburuak.


2025-02-19 | Nicolas Goñi
Mozambiken kontratatu zituen militarren torturak isilpean gorde ditu Total multinazionalak

Mozambiken gas eremu zabal batean erauzketa prozesu bat martxan ezartzeko prest zen 2020an TotalEnergies enpresa frantsesa, eta gunearen segurtasuna bermatzeko Mozambikeko unitate militar bat kontratatu zuen. Baina Afrikan egitekoa zuen "inoizko inbertsio pribaturik... [+]


Izena duenak badu izena

Bai, bai, holaxe. Ez naiz harago joatera menturatzen. Pleonasmo bat dela? Tautologia bat agian? Baliteke, baina egia-oste deitzen dioten garai honetan, oinarri-oinarrizko egitateak beharrezkoak dira. Begira, bestela, “Ez da ez!” lelo indartsuari. Bagenekien hori... [+]


2025-02-19 | Castillo Suárez
Porcelana Irabia

Baneukan lagun bat Porcelana Irabian lan egin zuena itxi zuten arte, eta jatetxe edo taberna batera joaten ginen aldiro kikara eta plateraren ipurdia begiratzen zituena pieza non egina zegoen jakiteko. Gauza bera egiten dut nik gauza zaharren azoketara joaten naizenetan:... [+]


Eguneraketa berriak daude