«Ur-Bedeinkatu Ontzia»
Barandiaran'tar Joxe Migel jauna "Dotriña" xaarraren antzekoa degu. Txiki ta aspaldikoa. Guztiz mamitsu buruz. Ximur azalez. Eta Orrezaz gañera asko erabilitakoa.
Gizon eta apaiz. Bietan jakitun. Dotriñaren lenengo galdera auxe da: "Kristau al zera?". Edo beste narratx batek zion bezela: "Zerade kristaua?"..
Joxe Migel Ataungo iturri, garbian egin zan kristau.
Oraindik dariola dago. Zer nolako ur abeslaria! Ataungo ura! Lizarrusti eta Gentil-baratzeko arkaitzpetik dantzan datorrena! Antziña-antziñako gentillen negar malkoa. Geroztik ataundar guztiak edan eta beren eleizetako ur. bedeinkatu ontziak betetzen dituna!. ..
Oraindik dariola dago. Argatik datozkigu egunetik-egunera ainbat ataundar ospetsu. Aundienetakoa, Joxe Migel.
Ori bai. Gorputzez ain kaxkar eta txiki, ur-bedeinkatu ontzira beatz biak exin iritsirik ikusi zutenean, gentil tantaiak negar eta negar egongo zitzaizkion.. Uraxe izango bai zuten beren «kapallaua»!
1965'garrengo urtea. Malatzak 16. Igandea. Udaberriko egoardi eguzkitsua.
Argiegi amets egiteko.
Eta nolatan zu, gaur, emen, Gipuzkoako erririk txikiena dan Baliarrain'en?
Kideak kidekoak maite, nunbait?
Leengo enparantza, leengo etxeak bat ez-beste, leengo iturria, eta iturri gañean leengoxe zezen-maturra bere adar eta guzti.
Bañan erderaz zegoan mintzatu bearra. Nik berriz tutik ere ez jakin.
Alaz ere nunbaitetik jabetu nintzan urrengo goizean seietan jeiki bear genduena. .
Gau artan ez nuen lo askorik egin. Kanpantorre motzeko erlojuak seiak jo zituanean. .
(Eta une berean, Joxe Migel jaunaren itz ezaguna erantzunaz bezela, kanpantorreko erloju zarrak sei eta zazpi. eta amabi danbatek' jotzen ditu).
Esnatzera beartua egonga nitzala ta aiei nola erderaz adierazi jekitzeko ordua zanik?
Jarri nitzan pentsatzen: Seiak jo ditu, eta, itzez-itz, alas seis han pegado!», oiu egin nien. Gerotxo arte ez nuen jakin' gaizki esan nuenik ere.
Nunbait etzeuden guztiak 10.
On Joxe Migel'en oroitzapenak enizuten gandela, orra or nun irikitzen dan eliz-erdiko atea. Meza Nagusia amaitu da. Eta alkate jaun beltx igar bat-beltx-igarri bañan guztiz atsegiña dator eliztarren aurretik, beltz eta igarrago dan zigor bat eskubian, eta txapela ezkerrean . Elizkizuna ez da oraindik bukatu. Ixil-ixilik, eliz atarian itsegingo diote bere gaurko erretoreari.
Eta erretorea, 31 urteko apaiz gazte, sendo bat, laister azaltzen da.
Jantzi txuritan, ixipua urbedeinkatu ontzian busti, ta atearen oroigean zutik, akojurna» egiten du. Zutik. Sinismenaren antzera.
Oraindik irurogei urtera guztia berdin-berdin dago. Atzo ta gaur.
Atzo Azpiazu ' tar Liborio jauna erretore.
Gaur Aizparu'tar Joxe Mari.
Bien erdian, altorlerik onena, On Joxe Migel
Eta On Joxe Migel'ek begi txikiak ditu. Bañan txorikuma bi bezain jolastiñak. Guztia ikusten dute. Guztia urgatzen, ega metxean.
Ontara ezkero, galdera batzuek bertako erretoreari.
(Urdin ditu begiak)
Bertan sortzen degun sendi-giro epela.
Zenbait errietako apaiz arduratsuak-Ataun'en « Don Kintin'' genduan, Baliarrainen Sarasolatar Luis Antonio izan zan-al zuten bezela mutiko batzuek bildu ta beren etxetan Latiña ta Retorika («erretelika») erakusten asi omen zitzaizkien.
Ala bearrez, bi eratako apaiz ikastaroak ziran. Bata, metza: lau urteko apaizgintza. Bestea, lazea: amabi urtekoa.
Batzuetan buruz. Bestee doñuz. ;
Barandiaran'tar Joxe Migel'ek irripar egiten digu. Gero... txapel eta guzti atera da
Jakintsu izan!
Asteazkenean banatu dituzte Rikardo Arregi sariak, Andoainen. Kazetaritza Saria Berria-n argitaratutako Feminizketak elkarrizketa sortak jaso du, eta Komunikazio Saria Euskal Wikilarien Kultura Elkartearen Ikusgela proiektuak. Ohorezko mugarria Ana Galarraga Aiestarani eman dio... [+]
Threes! edo 2048 klasikoen bertsioa prestatu dute Julen Irazokik eta Ibai Aizpuruak, Mikel Dale musikagilearekin batera. Android-en doan deskarga dezakegu euskarazko bideojokoa.
Urtarrilean salmenta espekulatibo bat salatzeko ekintza egin zuen Arberoa Lurra eta Etxebizitza kolektiboak, eta horrekin lotuta egon daitezke atxiloketak. Goizeko seiak aldera atxilotu dituzte, "atea kasik hautsiz eta esku-burdinak segidan ezarriz", Ostia sareak... [+]
Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk "immunitatea", hau da, babes politikoa duela adierazi du Frantziako Kanpoko Aferen ministroak. Israelgo Haaretz eta Maariv komunikabideek jakitera eman dute Libanorekin adosturiko su-etenaren baldintzen artean zuela... [+]
Enpresa jo dute egoeraren erantzuletzat, baita erakunde publikoak ere. Langile batzuek bost hilabete baino gehiago daramatzate kobratu gabe, eta ostiral honetan egingo dute manifestazio bat, ontziolatik abiatuta: ez dezatela itxi aldarrikatzeko.
Ostegun eta ostiral honetan 40 hizlari baino gehiago ariko dira EHUko Leioako campusean Lana eta sindikalismoa XXI. mendean Nazioarteko Lehen Biltzarrean. Lan munduaren eta sindikalismo eraldatzailearen erronkez eta estrategiez eztabaidatuko dute.
Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]
Azaroaren 25ean hasi eta abenduaren 1era arte iraunen du Hego Koreako Busan hirian aitzina doan gailurrak. Petrolio ekoizle diren estatuak eta beraien lobbyak oztopoak jartzen dabiltza, ekoizpenaren mugatzerik ez dutelako nahi.
Eguneroko abiadura itogarritik atera eta eskola-proiektua amesteko, gogoetatzeko denbora hartzea aldarrikatu dute solaskideek, Superbotereak liburua aurkezteko mahai-inguruan. Patxadatsu aritu dira, hain justu, eraldatzeaz, inpotentziaz, ilusioaz, eskola bakoitzak egin beharreko... [+]
Barakaldoko Udalak euskararen erabilera “umiliagarria” egin duela salatu du Sasiburu euskara elkarteak. Salaketa argitaratu ostean kanpainaren euskarazko bertsioa ezabatu du udalak. Halakorik berriz gerta ez dadin arduradunen barkamen publikoa eta behar diren... [+]
Abenduaren 14an Bilbon etxebizitzaren negozioaren aurkako mobilizazio nazionala antolatu dute Euskal Herriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak eta Euskal Herriko Etxebizitza Sindikatuen Sareak. Ia 200 izan dira auziarekiko elkartasuna adierazi duten eragileak.
2024ko otsailean Astigarraga-Hernani tartea amaitu zutenean Abiadura Handiko Trena 2027an prest egongo zela aurreikusten zuen Eusko Jaurlaritzak. Orain Arkautiko lotunearen obren lizitazioari ekin dio Jaurlaritzak; Euskal Trenbide Sarea enpresaren esku utzi du, eta 2027an hasiko... [+]
82 urteko abeslari oriotarrak azken disko bikoitza kaleratu du, Gernikan 2023ko azaroaren 11n eskainitako kontzertuaren zuzenekoa. Eta horrekin bere ibilbideari amaiera eman diola iragarri du.