Rafael Cristobal: "Erreforma Psikiatrikoa irudikeria Hutsean Geratu Da"


2021eko uztailaren 23an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Rafael Cristobal, Santa Agedako Medikuen Zuzendariarekin
Rafael Cristobal: "Erreforma Psikiatrikoa irudikeria Hutsean Geratu Da"
Argia: Duela pare bat urte asko hitzegin zen psikiatriaren erreformaz. Zertan geratu da guztia?
Rafael Cristobal: Hemengo zuzendaritza hartu baino lehen, psikiatriaren erreforma egiteko asmotan deitu ninduten Autonomia Aurreko Entetik. Aipatu behar dut segituan harremanetan jarri ginela Euskal Herrian dugun aparteko psikiatra batekin, Ajuriagerrarekin alegia. Berak zuzendutako lana izan zen erreforma. Bi oinarritan kokatzen genuen lana: batetik, psikiatren erreziklajea ikusten zen: urte t'erdiz, Inglaterrako psikiatra sonatuenen eskutik eman zen aurrera. Gero, gauza bera egin zen beste urtebetez psikologoekin. Bestetik, komunitate mailako psikiatria plangintza bat antzematen zen: kultura eta hizkuntza arazo berdintsuko zonaldeak sailkatu genituen demografiari buruzko datu parea kontutan hartuta eta Gipuzkoa adibidez 6 sektoretan banatzen genuen: Bidasoa aldea (Donostiatik mugara bitartean), Donostia (bitan: ekialdea, Grosetik Pasaira bitartean eta sortaldea, Antiguotik Zarautzera), Tolosako zonaldea, Goierri eta Debako bailara. Lehen Diputazioen esku ikusten zen ardura Euskal Gobernuak hartu zuenean eman zen lehenengo haustura eta gaur egun Euskal Gobernuan eman diren kartera aldaketekin erabat moztuta dago beharrezkoa dugun plangintza hau.
A.– Maila batean egin zitekeenaz mintzatu zara, baina zertan gauzatu da guzti hori?
R.C.–Pentsatu guzti horren atal batzutan, besterik ez.
A.–Gipuzkoan Santa Ageda eta Donostiako Hospital Psikiatrikoa; Zamudio, Bermeo eta Zaldibar eta Basurton unitate bat Bizkaian; eta Araban itas Nieves eta unitate bat Santiagoko Hospitalean, ezta?
R.C.– Nere ustetan erreforma irudikerian besterik ez da geratu. Hemen dena oso erreza da, hastea bederen, eta hau tranpa latz bat da, non idealistak eta gazteak erortzen bait dira. Hasi bai, dena hasten da baina gero... Administralguak argitu behar digu behar gaituen ala ez. Zonalde mailan eta medizinan dabiltzan beste sektoreekin bat lan egitea onartzean dago kakoa. Eta horretarako azpiegitura sendoa osatu beharrean gaude.
J.J. Petrikorena. I. Uria
26

GaiezGizarteaOsasunaPsikiatria
PertsonaiazCRISTOBAL1

Azkenak
2025-03-14 | ARGIA
GALeko 18 biktimak jarriko dute Barrionuevoren aurkako kereila

GALeko biktima talde batek eman du kereilaren nondik norakoen berri Bilbon egindako prentsaurrekoan, Egiari Zor fundazioak eta Giza Eskubideen Euskal Herriko Behatokiak lagunduta. GALen aurkako eta, zehazki, José Barrionuevoren aurkako kereila aurkeztuko dute.


Ezer aldatu ez zuen pandemia

Bost urte igaro dira pandemiaren hasieratik. Pandemia horrek ekarri zuen denok zaintza eredua ezagutzea, inondik inora ere behar bezala ez zebilena. Egoitzetako kutsatzeen eta hildakoen datuak, batez ere pribatuetan, zifra hutsak baino askoz gehiago izan ziren.

2020ko... [+]


Gure istorioak berreskuratzea eskubideak defendatzeko

Duela aste batzuk, gurean egon ziren El Salvadorko eta Kanarietako emakumeen eskubideen aldeko hainbat aktibista. Sexu- eta ugalketa-eskubideez eta eskubide horiek urratzeak emakumeengan dituen ondorioez aritu gara; hala nola El Salvadorren berezko abortuak izanda homizidio... [+]


Zerga turistikoarena estrategia komunikatibo hutsa da

Tasa edo zerga turistikoaren eztabaida urtetan luzatzen ari da, erakunde publikoetan ordezkaritza duten indar politikoen artean zabala den arren ezarri beharraren gaineko adostasuna. Eztabaidetako bat da zerga hori zein erakundek kobratuko duen: zenbait udalek (tartean... [+]


1.500 euroko gutxieneko soldataz hitz egiteko Confebask ez da mahaian eseri ere egingo

Tamara Yague Confebaskeko presidenteak iragarri du gehiengo sindikalak deitutako martxoaren 20ko bilerara ez dela joango, eta gehitu du gutxieneko soldataz eztabaidatzeko markoa Espainiako Mahaia dela. ELA, LAB, ESK, Steilas, Etxalde eta Hiru sindikatuek EAErako gutxieneko... [+]


Putinek anbiguetate handiz eta presarik gabe erantzun dio AEBetako menia proposamenari

Vladimir Putinek interesa agertu du AEBek eta Ukrainak adostu duten 30 eguneko menia epeaz, baina zalantzak ere plazaratu ditu. Funtsean, ez du presarik erakutsi akordioa sinatzeko eta denbora gehiago eskatu du zalantzok argitu ahal izateko.


“Zuek, emazteek ez duzue deus ere balio”

Zuberoako ohiturei buruzko bi liburu ditut gogoan. Batek XX. mendean aritu izan diren 180 dantzari eta soinulari aipatzen ditu. Haien artean, emakumezkorik ez da agertzen. Besteak, pastoralei egiten die errepasoa eta hor emakumeak aipatu aipatzen dira, baina omisio esanguratsuak... [+]


Itxaro Borda
“Gure norabide sexualen, ezinegonen eta beldurren erraiteko hiztegi bat sortu dugu”

1984an ‘Bizitza Nola Badoan’ lehen poema liburua (Maiatz) argitaratu zuenetik hainbat poema-liburu, narrazio eta eleberri argitaratu ditu Itxaro Borda idazleak. 2024an argitaratu zuen azken lana, ‘Itzalen tektonika’ (SUSA), eta egunero zutabea idazten du... [+]


Olor
Deserosotasunaren apologia

Olor
Noiz: martxoaren 9an.
Non: Bilboko Sarean espazioan.

---------------------------------------------------------

Esperantza. iz. Nahi edo desiratzen dena gertatuko delako edo lortuko delako uste ona.

Izen horixe jarri zion Jokin Azpiazu Carballo Olor ermuarrak bere... [+]


Sistema psikiatrikoak sexualitatean daukan eraginaz zenbait gako

La bajona kolektibo kide Heiko Elbirak salatu du psikiatriak zisheteroarautik aldentzen diren erotikak kontrolatu nahi dituela.


Gurekin egiten dutena

Ba al dakizue frantses batzuk harritu egiten direla mugaren alde honetan ere euskaldunak bagaudela jakitean? Ba bai, harrigarria bada ere, behin, Donostian, frantses batzuei entzun nien sinetsi ezinik beren buruari galdetzen: “Saint-Sébastien est au Pays... [+]


Su ta Gar, Kaotiko, Gatibu, Maruxak eta Leihotikan ere Hatortxu Rockeko azken jaialdian

22 talde gehiago iragarri dituzte Lakuntzan uztailean izanen den HatortxuRockerako: Bad Sound, Dupla, Su Ta Gar, Chuleria Joder!, Brigade Loco, Leihotikan, Burutik, Tribade, Maskak, Les Testarudes, Non Servium, Añube, Dj Plan B, Gatibu, DJ Trapella, La Jodedera, Süne,... [+]


Jon Urzelai Urbieta, fisikaria eta soziologoa
“Zaila da ezagutzen arteko banaketa zurruna gainditzea”

Jon Urzelai Urbieta ohituta dago itzalean lana egiten, baina Su festak musika-jaialdiei buruzko saiakerak dezenteko ikusgarritasuna eman dio, iaz Euskadi Saria eman baitzioten lan horregatik. Ez da, hala ere, irabazi duen sari bakarra, hori baino lehen, 2021ean, CAF-Elhuyar... [+]


Betharramgo indarkerien berri “komunikabideen bidez” hartu izana zehaztu du Baionako apezpikuak

Prentsaurrekoa eskaini dute ostegun honetan Marc Aillet Baionako apezpikuak, elizbarrutiko hezkuntza katolikoko zuzendari Vincent Destaisek eta Betharramgo biktimen entzuteko egiturako partaideetarikoa den Laurent Bacho apaizak. Hitza hartzera zihoazela, momentua moztu die... [+]


Eguneraketa berriak daude