Therry Delobel: "Gure Asmoa Ez Da Euskararekin Hizkuntza Nazional Bat Egitea

Artikulu hau egilearen baimenari esker ekarri dugu.

2021eko uztailaren 23an
Therry Delobel, "Ikas-Bi" elkarteko Lehendakariari elkarrizketa
"Ikas Bi" Elkarteko Lehendakaria Da, Iparraldean B Ereduaren Antzekoa Bultzatzen Duen Elkartekoa
Therry Delobel: "Gure Asmoa Ez Da Euskararekin Hizkuntza Nazional Bat Egitea
«Ikas Bi», Iparraldean duela zenbait hilabete jaiotako batasuna dugu. Bere helburua, eskola estataletan eredu elebiduna bultzatzea da, Hegoaldean B eredua izango litzatekeenaren pareko. Bertako lehendakaria dugu Delobel jauna.
Delobel jaunarengan atentzio publikoa gehien deitu duen detallea hauxe da: RPRko militantea izatea, hots Chirac-en eskuindar frantsesazale alderdikoa. "Enbata" astekeriak argitaratu berri du Hendaian bizi eta euskaraz ez dakien pertsona honekin egindako elkarrizketa luze bat. Guk, horren laburpena-eta traslazioa egin dugu oraingoan. Bere eritziek, dudarik ez dago, elemendu berri bat suposatzen dute Iparraldeko kultur panoraman, eta ondorioz, Euskal Herri osokoan.
GALDERA.– Zuen elkartearekin zuzenki lotutako arazoetara pasa aurretik, maila pertsonalean, zu politika aldetik konprometituta zaude. Zein da zure lotura politikoa?
THERRY DELOBEL.–Politikarik egiten ez duen elkarte baten lehendakari naizenez ari naiz orain; hor politikarik ez litzateke onartuko. Orain, gutariko bakoitzak gure sentsibilitateak adierazi ditzakegu eta uste dut gure elkartean agertzen direla Biltzar Nazionalean –Parlamentu frantsesean– ordezkatuak diren sentsibilitate guztiak, Front National ezik. Gure arteko bakoitzak eduki dezake sentsibilitate bat, nik badut enea... Elkarrizketa honetan ene engaiamendua ez da garrantzizkoagoa IKAS-BIren Bulegoko beste batzuek dutena baino. Erabaki guztiak Bulego irekian modu erabat demokratiko batean hartzen dira, eta beraz ez dago prolemarik: gehiegi orientatutako edo zuzendutako zerbait eginez gero, elkarteko ene lankideek esango lidakete: ez hainbeste bultza! Ez dut uste alde horretatik kezkarik eduki behar denik.
G.–Gatozen xuxenki Ikas-Bira. Noiz sortu zen?
T.D.–Ikas-Bi joan den urteko urrian sortu zen. Gure artean aspalditik hitzegina genuen asmoa zen, eta gero, aurreko gobernuak mantendu zuen egoera azken lerroraino argitua ez zegoenez, martxan zegoena zertan bukatzen zen zain egon ginen. Azkenean garbi ikusi genuen eskola elebidun horiek, irakaskuntza publikoko sail elebidun hori, ahaztu samarrik gelditzeko arriskutan zirela ta jendeak askorik ezagutzen ez zituen jendeekin. Orduan erabaki genuen bazegoela informazio lan bat egiteko, eta biltzen hasi ginen gurasoak eta irakasle izateaz gain guraso ginenen, eta ohartu ginen azken batean isilpean pasatzeko arriskutan zegoen zerbait zela, eta lau urtez martxan arituta pedagogi mailan produktu bukatu ta oso ongi burutua zela. ta iruditu zitzaigun interesgarria izango zela promozioa lotzea eta euskaraganako dugun gure maitasuna ahalik ta jende gehienei zabaltzea.
Hortik abiatu zen dena. Agiri bat argitaratu dugu eta ekuetan barna ibiltzen hasi gara, ikasleen gurasoekin egoteko, beste irakasleekln jadanik martxan daukaguna– eta dagoenekoz bost puntutan gaude. Gogora eraizi behar dut 4 eskola direla jadanik: Sara, Donibane, Urruña eta Donibane Garazi. Herri eta herrixketan zehar itzuli bat egin dugu, oraindik bukatu ez duguna. Senperetik, Hendaiatik, Ustaritz, Donapaleu, Baiona, Arrangoitzetik... pasa gara. Aldi bakoitzean saiatzen gara sail elebidun hauetaz mintzatzen irakaskuntza publikoko guraso eta irakasleekin eta ohartzen gara badagoela atxikinendu bat euskal hizkuntz eta kulturarekiko eta eskola elebidun hauek dauden behar eta desidentzako egokiak direla eta horregatik lotu gara horien zabalkundera.
G.–Eduki dituzuen bilkuren ondotik, baikorra al zara Ikas-Biren eta sistema elebidunaren etorkizunari dagokionean?
T.D.–Daukagun dato bakarra, baina inportantea dena, zera da jende askok benetan behar, eta itxaroten zuten zerbaiten erantzun egokia dela, jende horiek horrela adierazten bait dute alor horretan hutsune bat zegoela, bete gabeko eremu bat, hain xuzen geu betetzekotan ari garena. Azken batean, konturatzen dira euskara–hizkuntza errejional hau, eta azpimarratu nahi dut gure artean "hizkuntza errejionala" gure errejioar bait dela hauek aldi berean interes pedagogiko bat ere badutela: hizkuntza errejional bat ikastea, Frantsesa den beren ama-hizkuntzaz gain tratua dago horrek haurren analisi eta erreflexio ahalmenak desarriolatzen dituela.
G.–Behin eta berriro aipatu duzu hizkuntza errejionala; Zer da zuretzako errejioa?
T.D.–Euskararen laguntza eta defentsa sarten dira «défense et promotion de langues régionales» den marko orokorragoan. Hizkuntza errejional horiek jasan behar izan dute urtetako unilinguismo politika bat, hitzaren esanahi zabalean. Monolinguismo honek pobretzea dakar eta alor honetan atzeratuta goaz beste erresuma batzuekiko. Guretzako euskara paisaia kultural frantsesaren zati bat da eta ongi dago berpiztea, edo hobeki, kinka larri hau gainditzen laguntzea, eta gure irtenbide bakarra da eskolan sartzea berriro. «Langue régionale» hainbestetan aipatzen badugu zeragatik da: gure asmoa ez delako horrekin tresna politiko edo ideologiko bat eta ezta hizkuntza nazional bat ere egitea.
G.–Zuretzako errejioa Euskal Herria da. Beraz, hizkuntza errejionala al da Donostiako hizkuntza?
T.D.–Garbi mintzatu behar gara. Education Nationalerekin lanean ari garenez, inolaz ere «Enbata»rena ez den sentsibilitate bat adierazten dugu. Arestian esaten nizun bezala, Parlamentuan ordezkatuak diren sentsibilitateen ordezkari gara, Front National salbu, eta guk ez dugu sentsibilitate nazionalista euskaldunik. Bi erresumen, Frantzia eta Espainiaren, zirkunstantziak, baldintza historikoak, soziologikoak, geopolitikoak, ezin dira nahastu, eta beraz sentsibilitatea, gure hizkuntza errejionalarekiko dugun interesa, lotuta gelditzen dira gure errejioari frontera batekin.
G.–Ez gara "Enbata"z mintzatuko, euskarari buruz ari gara. Donostian bezala Urruñan hizkuntza bera dela uste al duzu?
T.D.–Guk bultzatu nahi duguna lekuko hizkera da, bizi garen txokoko hizkuntza. Hori dela eta, gure eskoletan Saran Sarako euskaraz mintzo dira, Urruñako euskaraz Urruñakoan, eta gure helburua lekuko hizkera desarroilatzea da. Beraz, irakasten den euskara ez da euskara batua.
G.–Ikas-Bik irakasleen aldetik bezala aginte publikoaren aldetik, eritzi publikoaren aldetik, gaur duen bezalako arreta jasoko al luke Seaska izan ez balitz?
T.D.–Hasteko, inolaz ere ez dugu jarri nahi beste projektu baten aurrean era negatibo batean edo kontra edo arbuioan. Gure lana behar baten erantzuna da, gaur arte egiten ez zen eta guk garatu nahi dugun zerbait. Hori da lehen puntua. Hasieratik ez dugu pobretu nahi izan paisaia kulturak errejionata projektu baten kontra joaz, baizik eta nahi izan duguna da ordura arte saiatu gabeko alor bat aberastea. Seaska bezala, beste zenbait bezala, hezkuntzaz medikua naizenez, gaiso baten inguruan medikuak bezala, eta eria euskara delarik: denok gara ados diagnostikoan. Zerbait egin behar zaio; baina terapeutika diferenteak ditugu. Seaskak terapeutika bortitz bat dauka, beste alor eta beste lekuetan bere probak egin dituena. Guri dagokigunez, uste dugu terapeutika progresiboago bat hartuz hobeki erantzuten diegula uste dugu gure errejioko baldintza sozial, ekonomiko eta politikoei.
Galderen egilea: ENBATA

"Ikas-Bi"k Azkainen duela bi aste eman zuen festaren mementu bat.
50-51

GaiezGizarteaIrakaskuntzEskolakIkas-Bi
PertsonaiazDELOBEL1


Azkenak
LAB: “Klase elkartasunaren oinarrizko printzipioa da langile migranteei harrera egitea”

Botere sindikalaren inguruko bigarren azterlana argitaratu du Ipar Hegoa fundazioak. 2016an argitaratu zuen lehena eta, beraz, orain 2016 eta 2023 arteko eboluzioa ikus daiteke. Ondorio nagusien berri emateko prentsa agerraldia egin dute ostiral honetan LABeko koordinatzaile... [+]


2025-01-03 | Leire Ibar
Etxegabetzeko arriskuan daude bi familia Burlatan

Burlatan, Nafarroan, bi familia euren etxeetatik kaleratuak izateko arriskuan daude. Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak azaldu duenez, familia bat putre-funts batek bota nahi du, alokairu kontratua berritzea ukatu diolako; beste familia, berriz, etxejabeak bota... [+]


WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms plugina euskaratu du Iametzak

WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms pluginaren euskaratzea utzita zegoela ikusita, Iametzak bere gain hartu du itzulpena eguneratzeko lana.


Analisia
2025ean etxebizitza zer?

Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]


Boli Kosta: Frantziako armada kanporatzen duen zazpigarren estatu afrikarra

Joan den asteartean, hilaren 31n, Boli Kostako presidente Alassane Ouattarak iragarri zuen bertan behera utziko zituela Frantziarekiko harreman militarrak. Horren ondorioz, datozen asteetan 1.000 bat soldadu frantses atera beharko dira herrialdetik.


2025-01-03 | Leire Ibar
2025etik aurrera, Hego Euskal Herrian alokairuak gehienez %2,2 igoko dira berritzean

Espainiako Estatistika Institutuak erreferentziazko indize berria argitaratu du urtarrilaren 2an. Horren arabera, alokairuen prezioak gehienez %2,2 garestitu ahalko dira urtean. Indize hau 2023ko maiatzaren 25ean indarrean sartu zen Etxebizitza Legearen ondorio da, eta data... [+]


2025-01-03 | Gedar
Pertsona afroamerikar bat kolpeka erail dute kartzelariek AEBetako espetxe batean

Hiru funtzionariok jipoitu zuten Robert Brooks, eskuak bizkarrera lotuta zituela. Hurrengo egunean hil zen, eta autopsiak dio asfixia izan zela heriotzaren kausa.


2025-01-03 | ARGIA
Surf irakasle batentzat 85 urteko kartzela zigor-eskaera, adin txikikoei sexu gehiegikeriak egiteagatik

Gipuzkoako Fiskaltzaren ustez, 40 urteko irakasle hondarribiarrak 9 eta 17 urte arteko hamaika adin txikikori sexu gehiegikeriak egin zizkien 2011 eta 2021 urte artean. 2021ean kartzelatu zuten, bere sei ikaslek salaketa jarri eta gero.


2025-01-03 | Jon Torner Zabala
Espainiako Pilota Federazioa
“Eskura dauzkagun lege-erreminta guztiak baliatuko ditugu Espainiaren eskubideak babesteko”

Askok espero zuen moduan, Nazioarteko Pilota Federazioak Euskadikoa onartu ostean eskubide osoko kide gisa, Espainiako kirol-erakunde, alderdi politiko edota hedabideek erabakiaren aurkako oldarraldia hasi dute, nork beretik presioa eginez. Ostegunean, Espainiako Pilota... [+]


Euskararen kontrako oldarraldia salatzeko pintaketak egin dituzte epaitegietan eta CCOO eta UGTren egoitzetan

Baionako eta Donostiako epaitegiak margotu ostean, ostegun gauean Eibarko epaitegian pintaketa egin dute zenbait ekintzailek. "Oldarraldia gelditu" idatzi dute eta pintura berdea jaurti diote eraikinari. Abenduan, CCOO sindikatuaren egoitza ugari margotu dituzte, baita... [+]


Segi dezala akelarre antifaxistak

FERMIN MUGURUZA  40. URTEURRENA
Noiz: abenduaren 21ean.
Non: Bilbo Arenan.

-------------------------------------------

Urtero janzten da festa giroz Bilbo abenduaren 21ean. Sagardoa eta taloa protagonista, San Tomas eguneko azoka eguna da. Aurten, gainera,... [+]


Zunda bat Eguzkitik inoizko gertuen igaro da, arrakastaz

NASAren Parker zunda 6,1 milioi kilometroko distantziara arte gerturatu da Eguzkiaren azalera, bere misioaren lehen gerturatzean. Hala, Eguzkitik inoizko gertuen egon den objeku artifiziala bilakatu da. 692.000 kilometro orduko abiaduran igaro da, eta jasotako datuak funtsezkoak... [+]


Kultur transmisioa feminismotik zikloa izanen dute asteburuan Beran

Goldatz talde feministak antolatua, ortziralean, urtarrilaren 3an, Jantzari dokumentala proiektatuko dute Beralandetan (17:30ean) eta biharamunean, urtarrilaren 4an, Berako bestetako tradizioak aztergai izanen dituzte Maggie Bullen antropologoarekin leku berean (10:30).


Eguneraketa berriak daude