Kukubiltxo, Lan Berriarekin, Zokozorrimurriaren Bila


2021eko uztailaren 23an
Kukubiltxo antzerki taldeari elkarrizketa
Estrenatu Berri Duten Obra Borobiltzen Ari Dira Egunotan
Kukubiltxo, Lan Berriarekin, Zokozorrimurriaren Bila
Kukubiltxo izeneko taldeak bere azkeneko lanaren emaitzak eskeintzen ari da Larrabetzuko pilota lekuan.
Ekitaldi hauetan, umeei zuzendutako obra bat "Zokozorramarria" aurkezten dute. Zokozorrimarria hitz magikoa da, antzerkia den bezain magikoa. Inoiz sartu ez bazarete mundu berezi honetan orain izango duzue aukera talde honen eskutik.
Bizkaiko herri batetan non inork ez zuen pentsatuko antzerki-tresna bat egon litekeenik, Kukubiltxoren zokoa kokatzen da eta hara abiatuz gero hango iratxoekin solasari ekin genion.
ARGIA.– Kukubiltxo iadanik famatua denez, harira joango gara. Zertan ari zarete?
KUKUBILTXO.– Ba, mementu honetan erabat konzentratuta gaude estrenatu dugun obran; dena den estrenatu arren gauza batzu borobildu behar ditugu, beraz berton egiten ari garen ekitaldi hauek ondo datozkigu lan hau betetzeko. Obrak Zokozorrimurria du izena Zokozorrimurrian aurkitzen gara, zentzurik gabeko herri batetan eta zentzu faltagatik dauden pertsonaien artean norberak zentzu bakarra dauka, orduan sentitzen du besteen falta. Ez dira oso tristeak baina argi daukate hortik atera behar dutena. Gaizt-ekin enfrentatu behar dira, honek besteei erasotzeko modernokeriak erabiltzen ditu: Sudurra-ri erasotzeko spraiz disfrazatzen da, Belarrikoetxea-ren aurka irratiz disfrazatzen da. Pertsonaia hauek dakiten gauza bakarra zera da, Zokozorrimurria aurkitu behar dutela egoera horretatik ateratzeko eta azkenean konturatzen dira Zokozorrimurria umeak direnaz. Orduan obran agertzen den gargantua erraldoi batek ume guztiak jan egiten ditu.
A.–Kukubiltxok kaleetan egindako kalejiren eraginez ospe haundia hartu du Ezin da esan beraz, argumentorik gabeko antzerkilanak egiten dituenik?
K.–Ez, Kukubiltxok bi moetatako obrak egiten ditu: bata Kalejira, non panpina eta pertsonaia nabarmenkor batzu ateratzen diren eta kaleetan zehar inprobisazioa daukate nagusi. Gero beste moeta zera izaten da, plazarako egiten ditugun antzezpenak eta hau bai da antzerkitik hurbil dagoen zerbait. Hauetan ipuin bat kontatzen dugu eta argumento bat egoten da. Moeta hauetariko bat torturari buruzko antzezpena izan daiteke.
A.–Bi antzerki moeta hauen artean non sentitzen du hobeto bere burua Kukubiltxo taldeak?
K.–Bietan, bietan sentitzen gara gogotsu baina Zokozurrimurri bezalako obra bat aurkezten duzunean normalean eskema nahiko mugatu batetan mugitu behar zara, banda sonoroa dagoelako eta muga asko dagoelako. Kalejira bat egiten dugunean, aldiz, kaleetan zehar joaten gara eta inprobisatzeko adi egoten gara. Oso nekagarria da benetan, ordu pare batetan zankoen gainean egonda nekea sentizen dugu, gelditu ondoren batez ere. Bestean ordea, publikoarekiko elkarrizketa bat sortu egiten dugu eta publikoarengandik hartzen dugun erantzunaren arabera pozik sentitzen gara.
A.–Normalean nola sortzen dituzue obrak. Nor egoten da guzti honen atzean?
K.–Beno, beti erabiltzen dugu prozesu bera: zaku bat zabaltzen dugu eta ideiak botatzen ditugu, norberak berea botatzen du eta gero denon artean aukeratzen dugu; hau egin ondoren hasten gara egoera ezberdinak imajinatzen eta apunte guztiak daudenean eta ordenatzen ditugunean ipuinera eramaten ditugu dramatizatzeko.
A.–Zokozorrimarrian parte hartzen duen erraldoi miragarria obraren ardatza da. Noren ideia izan da eta nola gauzatu da?
K.–Ipuinak derrigorrez bazuen holako zerbait eta guk bagenekien aurretik pertsonaiak nortzu izango ziren, pertsonaia bakoitzak zentzu bat adierazi behar zuela e.a. Lehenengo pausu honetan Erramun Landari eskatu genion diseinua egitea. Aurretik pentsatuta geneukan dena, puzgarria izan behar zuela, miragarria e.a. Honez gain Jon Arretxe eta L. Aberasturik esandako ideia batzu bazeuden eta Erramunek itzuli zituen bere estilora. Musika arloan Danbakoek egin digute eta aipatu behar da ere testuaren zuzenketa Amurizak egin digula, gero ere Mentxu Blanco eta Ramon Bareak besteak beste.
A.–Zergatik gomaespamaz egindako muñekoak?
K.–Kalejiretarako muñeko beldurgarriak erabiltzen ditugu publikoarengan nolabaiteko intzidentzia izateko, zeren izutzea sarritan errezena izaten bait da. Gainera panpin handiak erabiltzen ditugu eragin handiagoa izan dezagun eta horretarako, ikusgarriak izateko, goma espuma erabiltzen dugu. Konprobatu egin dugu material hau oso beroa dela eta umeentzat askoz ere hurbilkorragoa dela.
A.–Zer ihauteriei?
K.–Guk Kukubiltxorekin orain dela hamar urte hasi ginenean ihauteri iraunkor baten barruan bizitzea erabaki genuen, eta guri norberaren itxura aldatzea eta sormenezko egoeretan jartzea fenomeno iruditzen zaigu. Urteroko ihauteriak oso atsegin egiten zaizkigu.
A.–Zein egoeratan ikusten duzue Euskal Antzerkia?
K.–Euskal Antzerkia orain tranzisio egoera batetan dago. Estilo ezberdinetako talde piloa dago eta talde asko ari dira estiloa finkatzen. Gure ustez, antzerkiak fenomeno soziala izan beharko luke. Antzerkia espresabide eta komunikabide bezala erabili behar da, baina gizartea aurrera doanean sistemak antzerkia fenomeno kultural bezala bultzatzen du, hortik datozkigu mugak; beraz, beti antzezten dira klasikoak, kontenporaneok eta antzinakoak. Hau da, antzerki moeta batentzat publiko moeta bat. Honez gain, antzerkia aretoetan sartzen dute, gero eta dotoreagoak badira hobeto. Guk aldiz, nahiago dugu antzerkia fenomeno soziala izan dadila eta kaleetan publikoarekiko harreman zuzenak mantendu.
A.–Bukatzeko, esango al didazue, epe laburrera ekitaldietarako egutegi posible bat?
E.–Epe labur laburrean... adibidez: otsailaren 27arte segituko dugu Larrabetzuko eskoletan ekinaldiak egiten. Gero martxoaren 1ean Zokozorrimurria egingo dugu Arriagako plazan, eguraldiak laguntzen badu. Martxoaren 3an Eibarren eta gero sartuko gara sakonki Gernikako proiektu berri horrekin. Eta aipatu behar da ere Arriaga famatu horretan martxoaren 21an eta 22an Oskorrik egingo duen bere hamabostgarren urtemuga ospatzeko egongo garela.
PAKOS
46-47


GaiezKulturaAntzerkiaTaldeakKUKUBILTXO
EgileezPAKOS1Kultura

Azkenak
Hiuzz + Bloñ + Adur
Lete ravero bat Iruñean

Hiuzz + Bloñ + Adur
Noiz: otsailaren 15ean.
Non: Iruñeko Aitzina tabernan (Egun Motelak kolektiboa).

--------------------------------------------

Larunbat goiza Iruñean. Neguko eguzkitan lanera doazen gizon –eta ez gizon– bakarti batzuk... [+]


Lorpen baten berri: Nafarroako Museoan Irulegiko Eskua euskaraz bisitatu daiteke

Hizkuntz Eskubideen Behatokiak jaso ditu kexak: bisita gidatuak gaztelania hutsean, eta sarrerako zerbitzuetan ere bai. Bitxia da kontua: baskoien mintzairaren hitzak dituela uste den brontzezko objektua ikustera joan... eta azalpenak gaztelaniaz. Kexek eragina izan dute, eta... [+]


Bideojokoen erabilera handitu egin da helduen artean, Ipsosen arabera

Julen Linazaroso Macsonrisas-eko kideak azaldu duenez, sari-bolek, harrapakin-kutxek eta enparauek bideojokoetan ordu gehiago jokatzea dute helburu. 35 eta 64 urteko pertsonen artean bideojokoen erabilerak gora egin du 2023tik 2024ra, Ipsosek emandako datuen arabera.


“Oldarraldi faxistari” galga jartzeko deia Errenterian

Oldarraldi faxistaren aurrean askatasuna leloarekin manifestaziora deitu dute dozenaka herritarrek. Ostiralean —hilak 21— 19:00etan Herriko Plazatik abiatuko da protesta, eta ahalik eta jendetsuena izatea nahi dute deitzaileek, faxismoaren oldarraldiari galga... [+]


Osasunbidean 11 medikuk 17.000 euro irabazten dituzte hilero

Ostegunean egoera hori ikertzeko eta zuzentzeko eskatu dio EH Bilduk Nafarroako Gobernuari legebiltzarreko osoko bilkuran. UPNk eta PPk bat egin dute eskaerarekin, eta Osasun Departamentuak urtebete du ikerketa gauzatzeko.


2025-02-21 | Euskal Irratiak
Boliviako laborari talde bat sustengatuko dute Xiberoatik

Zubiak eraiki Xiberoa eta Boliviaren artean. Badu jadanik 16 urte Boliviaren aldeko elkartea sortu zela Xiberoan. Azken urteetan, La Paz hiriko El Alto auzoko eskola bat, emazteen etxe baten sortzea, dendarien dinamikak edota tokiko irrati bat sustengatu dituzte.


Ertzaintzak Gasteizko Salburuan egindako “sarekada arrazista” salatu dute hainbat eragilek

Salburuako futbol kantxetan polizia-operazio planifikatu bat egin zuen igandean Ertzaintzak, eta Gasteizko GKSk nahiz Gasteiz Antirrazista eragileek salatu dutenez, bertan zeuden pertsona ugari identifikatu, miatu eta kolpatu zituzten. 


Euskal artista ugari izango dira Pirritx, Porrotx eta Marimototsi egingo dieten omenaldian

Ostegunean prentsaurrekoa egin dute antolatzaileek Maiatzaren 3an Bizkaia Arena-BEC!en egingo den ekitaldiaren xehetasun gehiago aurkezteko. Ikuskizuna euskal herrian ezagunak diren hogei pertsona baino gehiagok parte hartuko dute eta 14.000 ikuslerentzat izango da. 


Abdallah askatzearen alde agertu arren Parisko dei auzitegia, ekainaren 19ra atzeratu dute epaia

Baldintzapeko askatasunaren alde agertu bada ere Parisko dei auzitegia, ekainaren 19ra atzeratu du epaia, Georges Ibrahim Abdallahk ez dizkielako kalte-galerak ordaindu AEBei. Baldintzapeko askatasunaren alde agertu zen azaroaren 15ean Frantziako Zigorrak Aplikatzeko Epaitegia,... [+]


Ertzaintzak kolpatu zuen Donostiako emakumeari garunean bi ebakuntza egin beharko dizkiote

Segurtasun sailburu Bingen Zupiriak adierazi du oraingoz ez dutela neurririk hartuko kasuaren inguruan, "gauzak ondo edo gaizki egin izanaren inguruko segurtasun edo ziurtasunik" ez duten bitartean. Ertzaintzaren agenteek eraso egin zioten emakumea "indarrik... [+]


Monte Perdidokoa galzorian dauden glaziarren artean sartu dute

Desagertzeko arriskuan dauden izotz-masak dokumentatzen dituen nazioarteko erregistro batek Pirinioetako Monte Perdido sartu du zerrendan.  


Analisia
Repsolek beretzat nahi ditu Urumeako mendiak, Euskal Herriko zentral eoliko handiena jartzeko

Josu Jon Imazen konpainiak helegitea jarri du Eusko Jaurlaritzaren aurrean, Endesari “iruzurra” egitea egotzita. Adarra eta Mandoegi mendien artean 15 aerosorgailu, 28 kilometroko bidea eta 21 kilometroko linea-elektrikoa eraiki nahi ditu Repsolek, Euskal Herriko... [+]


Eguneraketa berriak daude