Angel Elias: "Presoak Bere Eskubideak Ezagutu Behar Ditu"
Basauriko Kartzelako presoek abokatuen asesoramendu penitentziarioaren aukera daukate duela egun botzutatik Bizkaiko Abokatuen Bazkunearen iniziatibari esker. Hamalau abokatuk ihardango dute aholku zerbitzu hau betetzen, egunero abokatu bat egongo delarik kartzelan bi ordu t'erdiz presoen galdera eta eskakizunei erantzuna emateko. Zerbitzu honen zehaztasanak eta, bide batez, preso arruntek jasatzen duten egoera ezagutzeko asmoz Zerbitzu honen koordinatzailetariko bat eta Salhaketaren partaide den Anjel Elias abokatuarengana jo dugu.
Aspalditik, 1980 urtean Salhaketa bezala, galdeketa batzu egin genituen eta presoen erantzunetan beren kezka eta intgresa gai juridikoei buruzkoa zen berezkiki. Ez penal kontuei buruzkoa bakarrik, penitentziarioetaz ere baizik.
19S4ko uztailean, legebiltzarreko Giza Eskubideetako batzordekideak Basauriko kartzelara joan ziren eta presoekin elkarrizketa bat izan zuten. Egun hartako arratsaldean bildu ziren Salhaketa eta abokatuen Giza Eskubideetako batzarkideak.
Elkarrizketa hartan presoen indefentsioa agertu zen. Hori izan daiteke antezedente argiena. Handik hona, bi urte t'erdira, hasi genuen tramitazioa. Abokatuen Juntan oztopo batzu agertu ziren, konpetentzia desleala egiteko erabil zitekeela egotzi zuten, presoen kasu penalak abogatu hauek hartuz gero.
Urrian Dekanoak bidali zizkigun abokatu guztiei zirkular bat azalduz zerbitzu honen sorrera aurrera eraman nahi zuela eta interesa geneukanok idazteko eta apuntatzeko. Uste dut 64 abokatu izan ginela idatzi genionak.Han beste arazo batzu hasi ziren. Giza Eskubideen Batzordean eritzia zen ekipo bat sortu behar zela, alde batetik gai penitentziarioez ez zegoelako esperientzia handirik eta, bestetik, komenigarria zelako presoekin harreman estuak lortzea. 64 izanez gero, urtean bi edo hiru aldiz joango ginatekela presoengana eta oso gutxi ezagutuko genukeela barruko giroa.
Beste oztopo bat ere sortu zen, 64 izanda, nola egin selekzioa?
Esaterako, legeak esaten du gela bakoitzean preso bat bakarrik egon behar dela. Basaurin 3 edo 4 egoten dira. Baita esaten du zein den presoen gehienezko kopurua. Kopuru hori errealitatean gainditu egiten da. Legean esijitzen da preso zigortuentzat lan ordaindutakoa eta seguritate soziala. Hau ere ez da inon bete.
Gero, preso bati zigorra jartzen diotenean, nahiz eta legeak onartu abokatu baten asesoramendurako eskubidea daukala, praktikan ez dauka ofizioko abokatuaren zerbitzurik. Bakarrik dirua badauka dei dezake abokatu bat. Presoen egoera hobetzeko, lehen urratsa da presoek ezagutzea zein diren beren eskubideak, ezagutu ondoren erreklamatzeko. Gure asesoramendua, haien galderei erantzuterakoan azalduko diegu zein diren beren eskubideak. Horregatik, pentsatzen dut, gaurko egoeran, zerbitzu hau oso garrantzitsua izan daitekeela.
Hori desberdina litzateke abokatu batek pliegoa egingo balu, han «presunción de inocencia», eta beste printzipio juridikoak posibleak dira erabiltzea. Posible da ondo prestatzea apelazio bat.
Badago beste gauza pilo bat, adibidez, traslado bat agintzen denean inoiz ez diote esaten presoari zein diren traslado horren motiboak eta hori legez ezin da. Halako neurria hartzen denean motibo zehatzak eman behar dira, eta presoak, interesatua izanik, eskubidea dauka jakiteko eta ados ez egotekotan apelazioa aurkezteko. Zuri klasifikatzen zaituztenean lehen, bigarren edo hirugarren mailan esan behar dizute ere zergatik.
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Ekimena abenduaren 28an egingo da Iruñeko Baluarte plazan. Goizeko 11:00etan ipuin irakurketa antolatu du Yalak La diverxa Cris ipuin kontalariarekin eta, ondoren, 12:00etatik aurrera, BDZ (Boikota, Desinbertsioa eta Zigorra) ekimenak antolatuta egingo da irakurketa.
Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]
Siriako Arabiar Errepublikaren amaierak harridura handia sortu du, gertatu den moduagatik: azkar eta ia erresistentziarik gabe. Halere, ez da hain arraroa herrialdea suntsituta, pobretuta eta zatitua zegoela kontutan hartzen badugu. Aspalditik siriar gehienen ardura ez zen nor... [+]
Betidanik begitandu zait esanguratsuagoa han-hemenka topa daitezkeen guruztokiei gazteleraz esaten zaien modua: humilladero. Ez al da guruztoki edo santutxo izen nahiko light, zuri edo haragoko konnotaziorik gabekoa? Azken batez, bertatik pasatzen zen oro umiliatu behar zen... [+]
Askok, Gabonetan, ilusioa baino alferkeria handiagoa sentitzen dugu familia-otordu eta -topaketetan pentsatzean. Baina aurreratzen dizuegu ez dela otordua bera kolektiboki deseroso sentiarazten gaituena, familia tradizionala definitzen duen normatibitatea baizik. Are gehiago,... [+]
Ztandap
Nork: Mirari Martiarenak eta Idoia Torrealdaik.
Noiz: abenduaren 6an.
Non: Durangoko San Agustin kultur gunean.
------------------------------------------------------
Laugarren pareta hautsi eta zuzenean, zutik eta beldurrik gabe interpelatzen du publikoa stand... [+]
Balio digu ilunabarrarekin azken erretratu hori ateratzeko. Edo istant batean ordaintzeko barrako zerbitzariari eskatu berri diogun marianitoa. Eta ze arraio, Levi’sak imitatu nahi dituzten praken atzealdeko poltsikoan ezin hobeto datoz. Horretarako ere balio du... [+]
Xabier Badiola
Xabier Badiola
Gaztelupeko Hotsak, 2023
-------------------------------------------------
Ea, ba. “Gaur egungo musika” musika deitzen zaio erritmo kutxa elektroniko bat duen edozeri, eta, klaro, horrela ezin da. Lerro hauetan saiatu izan gara... [+]