"Normalean PSOEk Madrilekin Enfrentatu Beharko Luke"


2021eko uztailaren 28an
Koro Garmendia, EEko Parlamentaria
"Normalean PSOEk Madrilekin Enfrentatu Beharko Luke"
Sarritan ikusiko dugu hemendik aurrera Koro Garmendia komunikabideetan. Gasteizko Parlamentuko idazkaria da, eta seguru aurrerantzean euskarari buruz zein emakumearen prolematikaz sortuko diren eztabaidetan gero eta ezagunagoa eginen zaigula. Ezagutu genuen aspaldi hartan bezain atsegin hartu gaitu.
ARGIA.– Gobernua osatzeko luzamendu hauek nola interpretatzen dituzu, instituzioen desprestijiorako eta asperdurarako bide bezala, ala normalitate seinale bezala?
Koro Garmendia.– Beti komentatzen da Italian ezdakit zenbat hilabete pasatzen dutela gobernua osatzeko eta abar. Halere, Euskal Herrian egoera berezi batean gaude oraindik: instituzioak finkatzen ari dira, Estatutoaren garapena ematen ari gara, barne instituzionalizazazioa oraintxe ari da ematen... Beraz, onartezina da martxoa arte iraun behar izatea. Jendeak azaroaren 30ean bere eritzia eman zuen, eta horri erantzun egin behar zaio. Hainbeste itxoitea ez da normala.
A.–Aurrera segi aurretik, zure presentazio bat egin iezaguzu. Askotan ikusiko bait dugu zure aurpegia hemendik aurrera, eta gainera idazkari izateaz gain, gazte, emakume...
K.C.–Bueno, Parlamentua osatu zenean ni baino gazteagoak dozenerdi bat baziren, e? 30 urte ditut, euskaldunberria naiz... hori esaten dut jendea animatzeko, euskara ikasi daitekeela demostratzeko. Filosofia eta Letrak ikasi nituen, Arte sailean lizentziatuz. Profesionalki beti euskarazko klaseak ematera dedikatu naiz, bi institutotan lehen eta azken lau urteotan IRALEk antolatutako kurtsoetan. Eguberrietatik, politikari dedikatua nago.
A.– PSOErekin gobernua osatu nahian zabiltzate. Nola aurkitu dituzu sozialistek? Zeren eta gu beti horiengandik erabat aparte ibili gara, kulturalki ere leize bat dago haien eta gure artean, eta pertsonalki ezagutu ere ez ditugu egiten...
K.G.–Hori hala da, bai. Dena dela, nik harreman handirik ez dut haiekin izan oraindik, hezkuntzako batzorde negoziatzailean izan ez bada. Dena dela, egun batean konturatzen gara Herri honetan denak ez direla gu bezalakoak. Bilbora, edo Gasteiza edo Nafarrora joanez gero, zer esanik ez. Konturatzen zara PSOEk ordezkatzen duen sektore zabal bat badagoela, Herri honetako hiritarrak direla eta horiekin batera eraiki behar dugula Herri hau.
Gero, harreman pertsonalak inportanteak dira. Neuk ere oraindik ez dut harremanik izan parlamentari jendearekin. Egiagarai bat, adibidez, ez dut ezagutzen, ez dakit ze talante pertsonal izango duen.
A.– Pertsonaletik politikora pasata, PSOEkoekin gobernua antolatzea posibletzat jotzen al duzu benetan?
K.G.–Bai, bai. Posible da PSOEk PNVrekin egitea gobernua, baina baita ere posible da, eta benetan sinesten dut hori, EErekin eta EArekin gobernua osatzea. Ez da PSOE behartzeko, edo PNVri bultzatzeko, edo holako estrategia bat, ez. Benetan sinesten dugu PSOErekin gobernu hori egin daitekeela, gobernu estable bat mantentzeko hainako akordioak lortu daitezkeela. Batzutan posibilitateak handiago dirudi, beste batzutan ttikiagoa, eta hor norberaren animoa ere sartzen gabe, posible da.
A.– Zergatik PNVrekin baino PSOEreRin nahiago?
K.G.– PNVren gobernua eta bere praktika zer den ezagutu dugu azken zortzi urteotan. PNVrekin diferentzia handiak ditugu, batez ere barne instituzionalizazioa dela eta. Baita gai konkreto askotan ere: politika ekonomikoa, hezkuntza... diferentzia handiak dira.
PSOErekin diferentziak baditugu baina gai konkreto askotan asko aurreratu dugu. Gelditzen dira prolemak, Segurantza Soziala dela-eta batez ere, baina uste dugu badela posibilitatea Herri honi begira egindako politika bat martxan jartzera behartzeko. Egoera hau desblokeatzeko PSOEk hemengo politikaren faktore eragile bat dela sentitu behar du, ez Madrilgo PSOEren ordezkari bat.
PSOErekin Herri honetako errealitatea aldatzeko bidean astindu handi bat ematen hasteko posibilitate handiak daude. PNVrekin izango litzateke orain arte emandako politika finkatzea eta mantentzea.
A.– Euskadiko Ezkerrak azken hamar urteotan bizi duen historia ikusita, ez al zenuten lehen PSOE gainditzeko ilusio edo itxaropen bat, PSOEk beteko lukeen espazioa EEk bete zezakeela-edo, eta orain hori posible ez dela ikusi denean nola edo hala hari arrimatu...
K.G.– PSOEk marjinazioaren baza jokatzen du. Bere hautesleria finkatzearren, euskara dela, ikastola dela, nazionalismoa dela, beldurraren baza jokatzen du. Ez du asumitzen bere botoak euskaldunak direla eta euskal herritarren botoak direla. Egoera normalean PSOEk Madrilekin enfrentatu beharko luke, gauza batzutan, eta hori ez da gertatzen.
Ez dakit sekula sinistu dugun PSOEren lekua hartzeko posibilitatean, baina terrenoa jatea posible dela uste dut. Partidu baten borondatea, bestalde, boterera iristea da beti. Eta boterea hartzea ez da ulertzen gaur «Neguko Jauregia» hartzea bezala, baizik eta bide demokratikoen bidez hegemonia lortzea bezala. Hori da behintzat gure estrategia. Estrategia demokratiko bat sozialismoruntz. Hegemoniko bihurtzera iristeko esperantzan jarraitzen dugu. Gure esperantza, jakina, ez da beteko PSOE eta EArekin gobernu bat osatzearekin, hori koalizio gobernu bat izango da.
A.–Egunotan HB buzoietan banatzen ari den agiri batean dioenez,PSOErekin tratu batera iristea traizioa da.
K.G.–Irratiz entzun dut baina dokumentua oraindik ez dut eskuratu. Herri Batasunak bere estrategia dauka, eta zuk diozun ideia hori bere estrategiaren fruitua da gehiago eskuartean dugun akordio posiblearen azterketaren ondorio baino. PNVk PSOErekin "pacto de legislatura" egin zuenean holako panfletoak ez ziren banatu, edo hala eta guztiz ere HB saiatu da PNVrekin kontaktoak izaten. Beraz, segun eta zein dagoen prest PSOErekin tratua egiteko, traidore izena ematen zaio.
Pertsonalki, hitz horietara ohituta nago. Nahiz eta aldi bakoitzean min ematen didan. Baina HBk bere estrategia barruan hori esan beharra zeukan.
A.–Akordio posible baterako lau puntu eskaini ditu HBk, nahiz eta zuei hori eztabaidatzeko ez dizuen deitu.
K.G.–Orain arte beti KAS alternatiba aipatzen bazen, hauteskundeotan HB «marko juridikoaren aldaketa» terminoa erabiltzera pasa da. Azken finean, puntu horiek oso jeneralak dira eta KAS alternatibaren parekoak dira ia-ia.
Beti erabaki batekin egiten dugu topo: daukagun markoa nahikoa da gure eguneroko bizitza aldatzen hasteko eta zenbait prolemari ekiteko, ala ez, minimoa betetzen da ala ez? Gernikako Estatutoak markatzen duen terrenoa nahikoa da politikari ekiteko ala ez? Puntu horiekin ikusten da haiek zeudenean daudela, eta gu ere geundenean gaudela, haiek ezezkoan eta gu baiezkoan.
A.–ZEN plana, Lege Antiterrorista, GAL... PSOErekin gobernua osatuz gero, gai horietan inziditzeko posibilitaterik ikusten al duzue?
K.G.–Publikoki hamaika bider esan dugu gure presentziarekin ez dugula abalatuko Lege Antiterroristaren aplikapena. Lege horren derogazioa mila bider eskatu dugu, hemen eta Madrilen, eta hori eskatzen segitzen dugu. Baina prolema praktiko bat planteatzen du: astebetean ezin da ezabatu. Horregatik planteatzen dugu besterik ez bada bide hori egituratzen den bitartean Lege hori ez aplikatzea.
A.–Biolentzia armatuari begira, edo normalizazio politikoaren bidean, orain arte bi bide garbi eta elkartnezinak agertzen diira: bata reintsertzioaren bidea, eta bestea HBk planteatzen duena. Konponketa bat ez al da posible, «cuestion de Estado» bezala?
K.G.–Neri oso "cuestión de Estado" inportantea iruditzen zait nork nor ordezkatzen duen. Demokraziaren oinarrizko printzipioa da. Demokrazia honek, eskasa eta kritikagarria izan arren, lau urtez behin botoa ematera mugatu arren, ordezkari batzuk eman ditu, eta lejitimaturik daude.
«Milien» lejitimazioa, aldiz, ez dut inondik inora ikusten. Begira, ni ez nago prest GALekin negoziatzeko; zeren eta GALekin ere negoziatu zitekeen "por razones de Estado"eta... Hor neretzako errepresentatibitate prolema bat dago negoziaketa politiko bat eramaterakoan. Eta herri honek bere ordezkariak hautatu ditu.
I. ZUBIONDO
Herri honetako errealitatea aldatzeko bidean astindu handi bat ematea posible ikusten du Koro Garmendiak.
13-15

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakEE
PertsonaiazGARMENDIA7
EgileezUBIONDO1Politika

Azkenak
2025-02-12 | Euskal Irratiak
Marieniako lurren aldeko militanteen epaiketa, irailaren 9ra gibelatua

Irailaren 9ra gibelatu dute Kanboko kontseiluan gertatu kalapiten harira, hiru auzipetuen epaiketa. 2024eko apirilean Kanboko kontseilu denboran Marienia ez hunki kolektiboko kideek burutu zuten ekintzan, Christian Devèze auzapeza erori zen bultzada batean. Hautetsien... [+]


Yamili Chan Dzul. Emakume, indigena, prekarizatu
“Gure mugimenduak ahultzeko estrategiaren parte da emakumeak hiltzea”

Oinarrizko maia komunitateko U Yich Lu’um [Lurraren fruitu] organizazioko kide da, eta hizkuntza biziberritzea helburu duen Yúnyum erakundekoa. Bestalde, antropologoa da, hezkuntza prozesuen bideratzaile, eta emakumearen eskubideen aldeko aktibista eta militante... [+]


2025-02-12 | Jone Gartzia
Hankamotz jaiotako Osasun Mahaia herrenka iritsi da azkeneko fasera

Bost hilabete pasatxo beteko ditu Eusko Jaurlaritzak martxan jarritako Euskadiko Osasun Itunaren Mahaiak, eta martxorako bukatuta nahi zuten eztabaida prozesuaren helmuga bileraz bilera urruntzen doa. Ezarritako metodologiak, mahaira deitutako erakundeen zerrendak, kanpoan... [+]


Teknologia
Bilakaera kontzientea

Zer jakin behar dut? Norekin erlazionatu behar dut? Non bizi behar dut? Ardura horiekin gabiltza gizakiok gure gizarteen baitan bizitza on baten ideia bizitzeko bidean. Ondo erantzuten ez badakigu, bazterretan geratuko garen beldurrez.

Joan den astean, kanpoan geratzearen... [+]


Harreman publiko-komunitario-kooperatiboak eraikitzeaz

Gure lurraldeetan eta bizitzetan sortzen diren behar, desio eta ekimenen inguruan gero eta gehiago entzuten dugu harreman eta proiektu publiko-komunitarioak landu beharraz, eta pozgarria da benetan, merkaturik gabeko gizarte antolaketarako ezinbesteko eredua baita. Baina... [+]


2025-02-12 | Edu Zelaieta Anta
Gainbabesaren desbabesa

Elkarrizketa berritu dugu fakultateko idazkaritzan, auskalogarrenez: urruti daude, euren matrikula egiteko, ikasleak bakarrik etortzen ziren garaiak. Aspaldixko aldatu zen joera, eta gurasoek –nabarmenago amek– gero eta paper aktiboagoa hartzen dute seme-alaben... [+]


2025-02-12 | Iñaki Barcena
Aroztegiaren silogismoa

Silogismo baten argumentuak hiru proposizio ditu, eta horietatik azkena nahitaez ondorioztatzen da beste bietatik. Logika deduktibo horrekin aztertu daiteke, nire aburuz, Nafarroan gertatzen ari den Aroztegiako gatazka sozioekologiko luze eta traumatikoa.

Tesia: Baztango... [+]


Despremu deprimituaren ondarea

Berriki landu ditut klasean Etxahun Barkoxeren kobla eder eta hunkigarriak. Gaizo gizona! “Edertasunez praube” sortu zelako hasi zitzaizkion etxeko nahigabeak, baina hamazazpi urtetan zen pulunpaka sartu zorigaitzaren itsasoan, maite zuen Marie Rospide doterik gabeko... [+]


Antzinako hegaztien gidaliburua

Poloniar ikerlari talde batek Sevillako Italica aztarnategiko Txorien Etxea aztertu du, eta eraikinaren zoruko mosaikoak erromatar garaiko hegazti-bilduma xeheena dela ondorioztatu du. 

Txorien etxean 33 hegazti daude mosaikoetan xehetasun handiz irudikatuta. Beste... [+]


Iruzurgile ala matxino?

Judea, K.o II. mendea. Erromatar probintziako giro nahasi betean, Gadalias eta Saulosen kontrako epaiketa egin zuten, iruzurra eta zerga-saihestea leporatuta. Epaiketaren berri grekeraz idatzitako 133 lerroko papiro batean jaso zuten (argazkian). Dokumentu nabateoa zela... [+]


DeepSeek, geopolitikaren lubaki berria

Silicon Valleyko enpresa teknologiko handienei zaplazteko ederra eman die DeepSeek-ek. Adimen Artifizialeko chatbot txinatar merke eta berriak zalantzan jarri du AEBen nagusitasuna arlo horretan, eta erakutsi du ez dela milaka milioi diru behar modelo aurreratu eta efizienteak... [+]


Eguneraketa berriak daude