«Drogaren eraginak goitik behera aldatu du prostituzio tradizionala»


2021eko uztailaren 23an
Rosa Andreu eta Karmele Vazquez, neska militante bi prostituzioaren ikerle
«Drogaren eraginak goitik behera aldatu du prostituzio tradizionala»
A.–Zeren gainean izango da zuek aipatutako kongresu hori?
E. - «Neska Gazteen arteko delinkuentzia, anilisisa eta baloraketa» izena du kongresuak. Florentzian ospatuko da European University Institut delakoak antolaturik. Instituto hau lan bat egiten ari da gai horri buruz eta subentzio bat jaso du Italiako gobernutik hau aurrera eraman ahal izateko.
A.–Zenbat jende eta ze herritakoek hartuko duzue parte?
E. .Hogeitabost hizlari izango dira. Ze herritakoak? Estatutik gu goaz. Gero badaiteke Madrilgo beste andere bat ere agertzea: garai batean egin zuen lan bat gai honen inguruan.
A.–Zein da zuen txostenaren gaia?
E.– Neska gazteen prostituzioa. Guk lan oso bat egin berria daukagu prostituzioari buruz. Lan horren parte bat da kongresu honetan neska gazteen prostituzioaz aurkeztuko dugun txostena.
A.–Labur labur esanda zer da hor esaten duzuena?
E. - 21 bat urtetik beheragoko prostituta gazteak daudeneko lekuak kokatu, beren eguneroko bizitza nolakoa den ikusi, beraien burua nola ikusten duten, nola autodefinitzen diren, zerekin identifikatzen diren, ze bizimodu daukaten eta beraientzat ea zer den prostituitzea.
Emakumeen marjinazioa gaur egun ikusi. Zergatik dira delinkuenteak gaur egun? Arrazoiak ez dira Franco bizi zeneko gararaietako berberak.
A.– Zuentzat prostituzioa delinkuentzia modu bat da?
E.–Ez, ez, ez, ez. Gertatzen dena da badagoela prostituten endokultura bat gure lanean "Droga, prostituzioa, delinkuentzia" izendatu duguna.
Prostituzioaren endokultura zerari deitzen diogu prostituzio tradizionalaren inguruan ematen den balore sistema horri, izakera, bizimodu, harreman mota horiei. Beti gethoaren inguruan izan dena. Isolamendu eta marjinazio horretan prostituten artean pentsamolde antzeko bat sortzen da. Horri deitzen diogu prostituzioaren endokultura.
Endokultura tradizional bat badago prostituzio mailan, baina gaur egun aldaketa batzuk ematen ari dira "Droga, prostituzioa, delinkuentzia" mailan.
A.–Ze aldaketa?
E.– Batez ere drogaren faktoreak eragin duena. Horren inguruan ematen den prostituzioak ez du zerikusirik prostituzio tradizionalarekin. Munduaren beste ikuspegi bat da.
A.– Tokiak berberak al dira? Bi prostituzio motak toki beretsuetan kokatzen dira?
E.– Batzutan bai, baina ez dute zergatik batera agertu beharrik. Santutxun, Otxarkoagan edo beste edozein auzotan ager daiteke horrelako endokultura bat, agertzen da, eta auzo horietako andere asko Las Cortes-era joaten dira prostituitzera. Nahiz eta espazio horretan ez izan endokultura horretan prostituzioak. badauka esanahi zehatz bat.
A.–Zuen lan honek egoera aldatzearren erabilpenik dauka?
E.–Ze aldaketa? Depende nor harrapatu behar duen aldaketa horrek. Prostitutak? Gizartea bere orokorrean? Prostituzioaren bezeroak?
A.–Zuei emakume militante bezala, emakumearen arazoan sakontzen diharduzuen horiei, egin nahi dituzuen aldaketetarako zein mailatan zaizue interesgarri?
E.–Nire ustez daukan aplikapen praktikorik behinena zera da, gauzak argitzearena eta gauza bakoitza bere lekuan jartzearena. Arazoa analizatzea.
Prostituzioaren munduan sartzca hori aldatu nahiean edo hori ezabatu nahiean...? Nik gauza bat oso argi daukat, prostituzioa beti egongo da.
A.–Beti?
E.–Bai, beti. Hemen gauzak doazen modura kontsumo gizarte hau prostituzioaren aurkako edozein gauza irensteko gauza da; bai eta komerzializatzeko ere. Prostituzioak iraun egingo du aldaketa sakon bat ematen ez den neurrian. Ez egitura mailako aldaketa bakarrik. Aldaketa oso bat harreman mailan, bizimodu mailan, sexo arteko harremanetan bereziki. Sexo arteko harremanak aldatzea oinarrizkoa da. Emakumearen definizioa aldatzea oinarrizkoa da. Gaur egungo herri sozialistetan ere ematen da prostituzioa zeren eta emakumearen definizio bat bait dago tradiziozko hainbat eta hainbat mantentzen jarraitzen duena. Baina hau oso epe luze batean planteatu beharra dago. Orain egin daitekeena errealitatea agertzea da egin dugun azterketa eta interpretazioaren arauera. Errealitatea agertu eta esan nola prostituzioa erabat loturik dagoen familia planteamendu tradizionalarekin.
A.–Familiaren planteamendua...
E.– Ez bakarrik familiarena. Gizartea bera kuestionatzea. Planteatzea eta eztabaidatzea, eta ikustea prostituzioa izatea erabat batera datorrela gaurko familiaren planteamenduarekin. Planteamendu orokorrak eztabaidatzen hasi ahal izateko bide bat irekitzea ...
A.–Familiarenarekin zer esan nahi duzue, gaur egun dagoen familiaren egitura dela prostituzioa posible egiten duena?
E.- Bai, bai, noski. Ez posibilitatzen duelako, baizik eta elkarren artean erlazionaturik daudelako.
A.–Ze familia mota?
E.–Familia patriarkala. Lana sexoaren arauera bereiztea, familiaren funtzionamendu egitura, boterearen banaketa familiaren barruan, semealaben heziketa... gai hauek gaurko familiak planteatzen dituen modura bezero sortzaile bat izatera darama.
Begiratzen baduzu Las Cortes-eko giroa duela 40 urte, hara señoritoak joaten ziren larrua jotzera ezkondu aurretik edo soldaduskara joan aurretik "gizon" egiteko. "Gizon" egiteko matrimoniotik kanpo egin beharra zeukan larrutan.
Ejekutiboen mailan esatebatera, ze prestijioa ematen duen emakumezkoekin horrelako harremanak izateak. Hor beste modu batetako prostituzioa da, ez da tradizionala, baina prostituzioa da. Prestijio handia ematen diete, beraien familietatik kanpo, beraiekin prostituitzen diren emakumeekin harremanak izateak.
Familiaren planteamendu horretan ezinezkoa da familiatik kanpo harremanak edukitzea beste batekin.
A.–Prostitutekin ez ezik.
E.–Prostitutekin ez ezik.
A.– Maitale instituzionalizatu bat balitz bezala...
E.–Maitaleen afera ezberdina da. Maitaleak badaude, baina gehiago ezkutatzen dira. Ejekutibo bat ezaugarria da jende askorekin harremanak izatea. Andere bakar bati, emazteari, edo bati bakarrik lotzea "zaharra" litzateke kontzeptzioz. Neska asko eta diferenteekin behar dute...
A.–Baina "palanka"ra ez doaz ejekutiboak bakarrik...
E.–Ez, ejekutiboak ez dira palankara joaten. "Palanka" morbosoa da eta sektorerik arruntenetara mugaturik dago. Psikologo edo psikiatra mailakoa da. Prostituzio tradizionalak bere sinboloak dauzka eta ejekutibo bati ez zaio gustatzen puta erabat makilatu eta demakratu bat.
A.– Zein dira prostituta gazteak dauzkaten arazo nagusiak?
E.– Arazoak? Berain bizimodua kontatzea daukagu, baina horrela, arazoak...?
A.–Koadro labur batetan ikusteko moduan...
E Las Cortes-en puta-yonki-gazteen bizimodua pikatzea da. Beti pikatzea eta pikatzeko prostituitzea. Berarekin bizi denak ematen dio heroina. Berak egiten dizkio kontaktoak. Putak dirua atera behar du. Ez du semealabarik egin nahi. Bere beharrak oso inmediatoak dira.
A.– Osasun arazorik, kutsadura arazorik?
E.–Denak. Heriotzak ere bai. Gu honetan aritu garen hilabeteetan bi edo hiru hil dira.
A.–Arrisku bat izango dira bezeroentzat... Hepatitisa esatebatera, kontaktoaren bidez pasatzen da...
E.–Hepatitis eta eritasun benereo mordo bat dauzkate gazteek. Noski, arriskugarria da beti gizonezko batentzat putetara joatea...
A.– Bai, baina puta tradizionalek zeukaten arrisku guztiez gain oraingo hauek beste bat ere badaukate: hepatitisa.
E.–Bai. bai, eta SIDA, eta...
A.–Jarrai dezagun hasi dugun koadroarekin.
E.– Ba dira beste prostituta gazte batzuk, Las Cortes-eko horretan jarraituz adibidez. Prostituta zaharragoen alabak izaten dira eta erabat hartzen dute parte bere amaren endokulturan. Balore sistema berbera daukate nahiz eta "kulpabilidadea"rena ez izan hain zamatsua beraientzat; edo lasaiago hartzen dute erretiroa eskainiko dien tipoa agertu bitartean. Andere horiek bestalde giro horretatik ezin atera ahal izatea sentituko dute.
Tartean bezala daude. Yonkien eta puta-zaharren bizimoduaren tarteko batetan bezala daude. Batzuk amaren bide berbera jarraituko dute. Beste asko pikota batzuk dira.
A.–Eta ba al dira ez pikota ez puta baten alaba direnak?
E.–Bai... Ijito gazteak ere badaude. Ez dira pikotak, oso gazteak dira, eta ez dira prostituten alabak. Lehen ijito bat ez zen prostituitzen, beraien kulturan oso txarto ikusita dago. Baina orain bai.
A.– Droga prostituzio munduan sartzeak,eta horrek sortzen dituen ondorioak, gisatasunak etar, konflikto baten sortzaile izan daiteke? Estatuak eskua sartzeko adinako konfliktoa?
E.– Instituzioek hartu dute parte Las Cortes-etan... Baina konfliktoa? Ez dut uste. Las Cortes eta horrelako inguruak hiltzen ari dira. Zahartzen. Hamar mila pezta ez dauzkatenak edo 50-60 urte dauzkatenak bakarrik joaten dira horra.
A.–Hamar mila pezta?
E.–Hamar mila pezta kanpokoek eta klub-etakoek. Gero hor ematen den konfliktoa zera da, betiko puta zaharrak eta trapitxeoarekin nahasian dabiltzanen artekoa.
A.–Zertan nabarmentzen da konflikto hori?
E.–Ez dute elkarren artean traturik, baina zaharrei pena ematen die yonkiek.
A.–Gatazkarik ba al dago ordea?
E.–Zuzenean ez. Baina badago. Ze zaharrentzat auzoak "kalitatea" galtzen du. Askotan gainera alabak dituzte yonki horiek eta oso gertutik ezagutzen dute drogaren arazoa.
E. JIMENEZ
23-25

GaiezGizarteaSektore bazEmakumeaProstituzio
GaiezGizarteaDrogaKontsumoa
PertsonaiazANDREU1
PertsonaiazVAZQUEZ2
EgileezJIMENEZ3Gizartea

Azkenak
Europako legea bete eta degradatutako natur guneak leheneratzea eskatu diote Jaurlaritzari

Europar Batasunak abuztuan onartutako araudi baten arabera, 2030erako degradaturiko eremuen %20 lehengo egoerara itzularazi behar da. Hori dela-eta, hainbat eragilek Jaurlaritza, natura leheneratu orain dokumentua sortu dute, eta asteazken honetan aurkeztu dute publikoki... [+]


2024-10-10 | iametza
Datuen kudeaketa lokalari buruz gehiago jakiteko aukera eskainiko du Euskarabildua jardunaldiak

Maider Likona informatikariak gidatutako solasaldi baten bidez, Alexis Guirlé Izarralde taldeko zuzendariak eta Xabier Garmendia Abaila kooperatibako kideak datu zentro lokalak eskaintzen dituzten euren proiektuei buruz hitz egingo dute. Era berean, datuen kudeaketa... [+]


Nafarroako Parlamentuak Espainiako Gobernuari exijituko dio Barajasko errefuxiatu sahararren deportazioak eteteko

Bizikidetasunaren eta Nazioarteko Elkartasunaren batzordeak Munduko Medikuak erakundearen eskaera onetsi du, PSNk aurka bozkatu duen arren. Irailean zehar 40 bat lagunek Mendebaldeko Saharatik Madrilera bidaiatu zuten nazioarteko babes eske eta dagoeneko haietatik hamasei... [+]


2024-10-10 | Gedar
Guardia Zibilak bizkarretik tiro eginda hil zuen pertsona bat Madrilen, agerraldi psikotiko bat jasatean

Gutxienez hamabi poliziak inguratu zuten gaztea. Erail zuen agenteak esan du gainera joan zitzaiola agerraldia izan zuen gaztea, baina bertsio hori gezurtatu du lekuko batek. 2020an izan zen hilketa, eta orain ari dira epaiketa egiten.


Eneko Tuduri Zubillaga, doktorea Artearen Historian
“Donostiako ondarearen suntsiketa sistematikoa da”

Irakaskuntzan eta ikerketa historikoan dihardu Eneko Tuduri Zubillagak (Erdialdea, 1990). Doktorea da Artearen Historian, eta Nafarroako eliza zahar batzuen horma margoetan oinarrituriko tesia idatzi zuen. Ancora elkartean ibili zen denbora batez, eta gertutik erreparatu dio... [+]


Gasteizko Auzolana pilotaleku okupatuaren “Inaugurazioa 2.0” ospatuko dute urtebeteko itxialdiaren ostean

Urtebetez egon da Gasteizko Alde Zaharreko frontoi okupatua itxita, 2023an kazkabar ekaitz batek teilatua apurtu ostean. Pozik daude pilotalekua kudeatzen duen Txapa Ahotsa asanbladako kideak, konponketa prozesuak erakutsi dielako pilotalekua “espazio garrantzitsua”... [+]


Libano “Gaza bezala suntsitzeko" mehatxua zabaldu du Netanyahuk

Ingelesez zabalduriko bideo baten bidez eman die abisua Israelgo Lehen ministroak: Israelgo armadarekin kolaboratu ezean, libanoarrei ere bideratuko die palestinarrek pairaturiko "sufrikarioa".


2024-10-09 | Leire Ibar
EAEko ordu estren %53 eta Nafarroakoen %27 ez dira ordaintzen

CCOOk egindako azterketa batek agerian utzi du hezkuntzan, industrian, ostalaritzan eta merkataritzan ordu estren kopurua nabarmen altua dela, eta enpresek urteko 3.254 milioi euro bereganatzen dituztela ordaindu gabeko ordu gehigarriengatik.

 


Bakardadearen arazoari erantzun kolektiboak eman nahian dabilen mendiartea

Urepele, Aldude eta Banka herriak batzen dituen Aldudeko ibarra bizirik eta airoski bizirik atxikitzeko asmoz dabil lanean AIBA Aldudeko Ibarra Beti Aitzina elkartea. Solastatzeko dorpea izan daitekeen gai bat mahai gaineratu du aldi honetan, urriko bigarren asteburuan eginen... [+]


2024-10-09 | Nicolas Goñi
Klima aldaketaren areagotzeak ezbaian jartzen du arrisku guztiak aseguratzeko aukera

Karibea eta Ipar Amerika jo dituen Helene urakanak erakutsi bezala, klima aldaketak indarturiko muturreko eguraldien kostua kolosala da. Hainbertze, non eta aseguruak horren arabera garestituko diren, arrisku berriei aurre egiteko asmoz. Klimaren bilakaera hori gelditu ezean,... [+]


2024-10-09 | Leire Ibar
Jon Gerediaga, Harkaitz Cano eta David de las Heras izango dira Euskadi Literatura sarietako irabazleak

Urriaren 9an Bilbon egindako prentsaurrekoan, Ibone Bengoetxea Eusko Jaurlaritzako lehen lehendakariorde eta Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburuak iragarri ditu aurtengo Euskadi Literatura sarien irabazleetako batzuk.


Herri txikiak bizirik!

Zenbat txango, irteera edota lagunarteko paseotan entzun izan dugu bide guztiek Erromara eramaten dutela? Nik sarri, eta inoiz, neuk sentitu dut esan behar izana. Egia esan, uste dut beti txarto ulertu izan dudala esaera hori. Izan ere, beti imajinatu izan dut bide zuzen bat,... [+]


2024-10-09 | Julene Flamarique
Gizonezko bat atxilotu dute Iruñean 20 urteko emakume bat erail izana egotzita

Iruñeko Udaltzaingoak 27 urteko gizon bat atxilotu du Errotxapea auzoko Carmen Baroja Nessi kalean. Emakumearen aitak salatu du gizonak heriotza-mehatxuak egin zizkiola aurretik, eta Poliziari jakinarazi ziola, baina "ez zutela ezer egin".

 

2024-10-09 | Julene Flamarique
Hipoteka-interesen abolizioa eta etxebizitza turistikoen desjabetzea eskatu du Etxebizitza Sindikatu Sozialistak

Euskal Herriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak salatu du etxebizitzaren negozioak eragiten duela etxebizitzaren arazoa. Higiezin-eskasia baino, etxebizitza lortzeko problema dagoela baieztatu du. “Negozioa egiteko erabiltzen dira etxebizitzak, eta ez behar sozialei... [+]


2024-10-09 | Euskal Irratiak
Gizarte eta lurralde kohesioa erdiesteko ibilbide-orria finkatu du Eusko Ikaskuntzak

Zer da euskal nortasuna? Duela hamar urte eta orain gauza bera ote da? Gai sakonak landu ditu eusko ikaskuntzak Gasteizen egin duen 19. kongresuan.


Eguneraketa berriak daude