Egin ARGIAkoa

Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia

astelehena 2024ko azaroaren 25ean

«Astillas», pirograbatuaren maisua eta poemagilea

2021eko uztailaren 23an

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Astillasekin elkarrizketan.
«Astillas», pirograbatuaren maisua eta poemagilea
Juan Antonio Goikoetxea, «Astillas», Bermeoko jaietan aurkitzen dut buru belarri sartuta. Elkarrizketa porposatzen diodalarik, «gaupasa jauk» erantzuten dit. Hala ere, Santa Eufemia bezperako ordua eta lekua ipintzen dugu. Esan bezala, elkarrizketa labur honi hasiera ematen diogu.
ARGIA.–Zuk pirograbatua egiten duzu. Azal iezadezu laburki zertan datzan teknika hori.
ASTILLAS.–Pirograbatua ez da besterik, paperean zelan egiten den lapitzaz, ba ohola hartu eta suaz marraztea baino, pirograbadora baten bidez grisak ateratzen joan, iluntzen doa bera ohola.
A.–Zergatik aukeratu duzu pirograbatua beste teknikaren bat aukeratu beharrean?
As.–Ez dakit, hemen, Bermeon, txokoak zabaltzen hasi zirenean, Burgozko epaiketaren garaian, orduan taberna guztiak itxita egon ziren eta txokoak sortzen hasi ziren. Guk ere geurea sortu genuen. Hormak zuriz zeudenez, zerbait marraztu behar zela ikusten nuen. Baina, jakina, paperean eginez gero keek eta, laster jango zituzten marrazkiak. Jakin egin nuenez bazegoela pirograbadorea deritzon tresna eta ohola landu nahi nuenez, teknika horixe aukeratu nuen. Jendeari gustatu egin zitzaion egindakoa eta horrelaxe hasi nintzen.
A.– Beste inork egiten du Euskal Herrian pirograbaturik?
As.– Euskal Herrian nik neuk badakit beste lau pertsona dabiltzala pirograbatuan; ez ditut pertsonalki ezagutzen.
A.– Badu irteerarik, saldu egiten duzu?
As.–Beno, saldu egin, egiten du. Irteerarik? Berneon badauka, neuretzat. Zertarako? Zergatik? Ez dakit. Beharbada neuk egiten dudalako edo, jendeari gustatzen zaiolako; baina, hala, Bermeotik kanpora ez dauka irteerarik.
A.–Ez da teknika ezaguna.
As.–Ez, ez da batere ezaguna. Eta gero beste gauza bat, krisisa dago eta inor ez dago gaur egun egunean koadroak erosteko. Gero badago beste bat, oiloak egiten du dena beta, inork zerbait erosi behar badu, bu, oleoa.
A.–Beste teknikek ez duten zer dauka pirograbatuak?
As.–Ba pirograbadeak, bu, ez dakit. Akuarelaren muga, adibidez, materiala da, papera. Pirograbatuaren muga, ostera, kolorea da. Orain koloreekin hasi naiz neu ere.
A.– Erakutsi egiten diozu teknika hau beste inori?
As.–Bai, ume taldea daukat. Hasieran dibujoa irakasten diet. «Pirograbatuarekin noiz hasiko gara?» esaten didate beti, baina ondo marraztuten jakin barik ez daukate pirograbatua egiterik.
A.–Beste alde batetik liburua atera duzu («ene poemak»), zeure kontura atera ere... Zergatik ez editorialen baten bidez?
As.–Bai. Beno, nere kontura... Hori zaila da. Dirua kostatzen duelako horrek eta nik ez daukadalako dirurik.
A.–Badakizu badirela talde batzu Euskal Herrian liburuak ateratzen, horrela, Susa eta halakoak?
As.–Bai.
A.–Zergatik ez duzu heurengana jo?
As.–Berau aterata eta gero enteratu nintzelako badena Susa.
A.–Zenbat ale atera duzu?
As. - 1.500, hogei hogerlekotan saltzen dut alea.
A.–Noiztik idazten duzu?
As.–Orain dela hiru urtetik honantz.
A.–Zure zerak, poemak, batuaz dagoz. Alfabetatu, nun egin zara?
As.–Bermeon hasi nintzen. Gero diferentziak egon zirenez, Gernikara joan nintzen, eta Gernikan jarraitu dut ikasten.
A.–Zer irakurtzen duzu euskeraz?
As.– Dena, denetarikoa. ARGIAtik hasita, «Egunon». eskutara datozkidan liburuak eta ahal dudan guztia. Jakin eta.
A.–Zure poesian zati handi bat guztiz politikoa. Ez dago joanda poesia politikoaren garaia? Bertol Brecht-en eraginik duzu?
As.– Bai. Badauzkat B.Brecht-en liburu batzu. Aparte, gaur egunean non ez dago politika batean edo bestean sartuta? Idazten hasi, edozertaz, eta azkenean politikan amaitzen dut. Baditut amodiozko poemak eta, baita bestelakoak ere. Alde batetik edo bestetik politikan sartuta nago Beti aurkituko diot sentidua poesi mota horri Euskal Herria askatu arte.
A.–Idazten segitzeko asmorik duzu?
As.–Bai, bai. Orain nobela antzeko batekin nabil. Aintzinako baserri batetan hasi eta gaurko Bermeoko portuan amaituko den narrazio batetan sartuta nabil.
Kaletik kantak, txaloak, zaratak... dotozkigu. Jaietako giroa, «sukalki eguna» egin bait dute gaurkoan Bermeotar jatorrek. Geu ere jaiak deitzen gaitu. Gainera, trago barik geratu gara. Gin-kas gabe Astillas, noski. Eta ni irakurle, zer gabe? Banoa eskatzera.
E. JIMENEZ
36

GaiezKulturaArteaBesteak
PertsonaiazASTILLAS1
EgileezJIMENEZ3Kultura

Irakurrienak

Matomo erabiliz

“Mugikor tentelen” demanda hazi da, deskonexioa helburu

Mikel Garcia

Mugimendu feministak gizonei dei egin die konplizitatea eta justifikazioa desagerrarazteko konpromisoa hartzera

ARGIA

Hurritza astindu nahi dutenak

Gorka Bereziartua

“Irtenbidea Polizia kopurua handitzea balitz, arazoa jadanik konponduta legoke”

Zigor Olabarria Oleaga

Euskarazko esamoldeak baloratzen lagundu online galdetegi honetan

Sustatu

Efemeridea: Sarako biztanleak deportatzea planteatzen hasi ziren Frantziako agintariak

ARGIA

Azkenak

2024-11-25 | Leire Ibar

Euskal Herriko I. Hikadromoa antolatu dute Durangoko Azokan

Durangoko Azokako berrikuntzetako bat izango da ZirHika taldeak sortu duen hikalarien bilgunea. Hika hitz egitea eta ongi pasatzea izango da helburua, abenduaren 7an Landako ikastetxean.

2024-11-25 | Euskal Irratiak

Alokairuak mugatzeko legea indarrean jada, Lapurdiko 24 herritan

Alokairuen bidezko espekulazioa oztopatzeko neurria azaroaren 25etik goiti izanen da indarrean Ipar Euskal Herrian. Momentuko, tentsiopean diren Lapurdiko 24 herriei eraginen die: Ahetze, Angelu, Arbona, Arrangoitze, Azkaine, Basusarri, Baiona, Biarritz, Bidarte, Biriatu,... [+]

2024-11-25 | Gorka Peñagarikano Goikoetxea

'Superbotereak' liburua

Eskola-proiektuak izango dira mintzagai asteazkenean, Larraulen

Larraulgo eskolan da hitzordua, azaroaren 27an, 17:30ean. 'Superbotereak' liburuaren egile Koldo Rabadan ez ezik, hitzaurrea idatzi duen Nora Salbotx eta hainbat kide izango dira mahaiaren bueltan: Ainhoa Azpirotz (Hik Hasi-ko koordinatzailea), Irati Manzisidor... [+]

2024-11-25 | Haritz Pascual Garjon | Euskalerria irratia

Lan istripu hilgarrien gaineko datuak estaltzea leporatu dio LABek Nafarroako Gobernuari

Azken astean sindikatuak 5 heriotzaren berri izan du eta dagoeneko 26 dira Nafarroan lanean hil egin diren edo beste erkidegotan beharrean zendu diren nafarrak. Alarma gorria pizteko moduko datuak LAB sindikatuaren iritziz.

2024-11-25 | ARGIA

Nazio auzia “erdigunean” ipintzeko eskatu du EH Bilduk, “jauzi” bat egin eta estatusaren eztabaida abiatzeko

Jendetza elkartu da Bilboko Casillatik abiatu den manifestazioan, Nazioa gara aldarrikatzeko. Buruan, EH Bilduko Mahai Politikoko kideak joan dira, eta atzeraxeagotik jarraitu diote ERC, BNG, CUP, Compromis eta Mes Per Mallorca alderdietako kideek. Ikurrinak, Nafarroako ikurrak... [+]

2024-11-25 | Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Gobernuarekin kritiko den ‘Haaretz’ egunkaria itotzeko neurriak hartu ditu Israelek, hura desagerraraztea helburu

Egunkariaren editoreak egindako adierazpen batzuen harira hartu du neurria Israelgo Gobernuak. "Netanyahuren erregimena krudela da eta apartheid-a ari da egiten", esan zuen Amos Shocken editoreak Londresen emandako hitzaldi batean, duela hilabete.

2024-11-25 | Jon Torner Zabala

EHUko errektoretzarako bozketaren atarian

Bengoetxeak eskatu du Ferreiraren hautagaitzaren “jardunbide irregularrak” ikertzeko

Asteartean, hilak 26, egingo dira EHUko errektoretzarako hauteskundeak. Kanpaina nahasia izaten ari da, eta, horren erakusgarri, Joxerramon Bengoetxearen taldeak eskatu izana "ustez Eva Ferreiraren hautagaitzako pertsonek edo ingurukoek egindako ekintzak eta kanpainako... [+]

2024-11-25 | Leire Ibar

Fronte Zabala itzuliko da boterera Uruguain, bost urteren ostean

95.000 botogatik gailendu da Fronte Zabala azaroaren 24an eginiko hauteskundeetan. Yamandu Orsi izango da Uruguaiko hurrengo presidentea, Álvaro Delgado eskuineko Alderdi Nazionaleko presidentegaiari aurre hartuta.

2024-11-25 | Ahotsa.info

Mikel Zabalza auzia argitzeko eskariarekin jarraituko du familiak

MULTIMEDIA - Albistea

2024-11-25 | Bertsozale.eus

Alaia Martin Etxebestek irabazi du Zarauzko finalaurrekoa

Finalerako pase zuzena eskuratu du Martinek, finalaurrekoa irabaztearekin bat. Azken finalaurrekoa datorren igandean jokatuko da, Arrasaten, eta orduan osatuko da finala.

2024-11-25 | Gorka Bereziartua Mitxelena

Hurritza astindu nahi dutenak

2024-11-25 | Marije Etxebarria Ezpeleta | Ana Perez | Steilas sindikatua

Gure gorputza gudu zelai bat da

Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]

2024-11-25 | Zigor Olabarria Oleaga

“Irtenbidea Polizia kopurua handitzea balitz, arazoa jadanik konponduta legoke”

Azken asteetan albiste izan da Gasteizko Errota auzoa, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak egiten baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]

2024-11-25 | ARGIA

Mugimendu feministak gizonei dei egin die konplizitatea eta justifikazioa desagerrarazteko konpromisoa hartzera

Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]

2024-11-25 | Mikel Garcia Idiakez

“Mugikor tentelen” demanda hazi da, deskonexioa helburu

Eguneraketa berriak daude