Bilbaoko Erri Irratia


2021eko uztailaren 23an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Jose Maria Martin de Retana, Bilboko Herri Irratiaren zuzendariarekin elkarrizketa
Bilbaoko Erri Irratia
Zuzendaria'gaz izketaldi bat
–Urteak ?
–Ogetazortzi.
–Yayo?
–Emen berton Bilbon.
–Baña zure izen abizenak JOSE MARIA MARTIN DE RETANA'k Araba alderuntz joten dabela esan leike...
–Bai, izan be; nire benetako abizena Otxoa de Retana izan bear litzake... baña, andik edo emetik, naste bat egin zan eta olan jarraitzen dogu...
–Eta ze ikasbidetan ibilli zara?
-Lenengo apurren bat Seminarioan, gero Deusto'ko Unibersidadean legelaritza amaitu neban...
–Baña gazte samarra iruditen zayataz... Zenbat urte daroyazuz irratian?
-Iru urte programa laguntzalle lez Bilbo Irratian egin nebazan. Joan zan urtean, Urrillaren bian ordezko zuzendari lez Erri Irratira aldatu nintzan, eta urtearen amayeratik Gotzaiak zuzendari izentatu nenduan.
–Eta zek bultzatzen zaitu arlo ontara?
-Barreneko deia da: nire zaletasun andiena peridismoa da: bai idaztez eta bai esatez. Correo Español ean Don Diego izenaz ezagutuko nazu egunero, epai-arazoak bere bertan neuk erabilten dodaz eta orren gañetik Deusto'n irakasle nabill.
–Eta lan txarra al da?
-Erantzukizun andikoa bai; baña esan deutsuten lez, barrenek gogoagaz bat eginda egon ezkero, ez dago lan txarrik... bertan arraiña uretan lez... Ori bai, lotura asko izaten dira eta sarritan angiria lez, laban samarra izan bear...
–Eta ze zabalera arrapatzen dau Erri Irrati onek?
-Bizkai osoa, eta Araba aldetik Amurrio eta Llodio ingurua eta baita bere eskutitzen bat eldu yaku Ezkozia'tik eta Suezia'tik. Ointsu oindiño, euskerazko ikastolagaz asi geranetik, Imsbruk'tik Garate'tar batek idatzi deusku; andik entzun dabela gure ikaskaiak esanaz eta gure irrati jardunak goratuaz. Santander aldetik bere, Laredo eta Castro inguruetatik ondo sartzen dabe.
–Zuzendari lez zure jokaera?
-Kultura eta erligiño gaiak. Gauza asko emon bear izaten dira al diran modukoak.. soñu zaratatsu orrek... baña gura giñuke gure prorama dana erakusbide bat izatea.
–Entzun dogunez, aspalditxoan asko indartu ei da Irrati au...
-Bai, benetan bere bazkideak gora ta gora doaz bada programa asko aldatu dodaz...
–Bai orixe; eta euren artean pozik entzun dogu asi dozuzan eusko ikaskizunak. Orrek bere legunduko eutsuen ezta?
-Zer esanik bere ez; kultura arloan au oso gogoan izan dogu.
–Eta ze ondoren izan dau?
-Kultura aldetik kanpora, jakiñean negoan ze txalotua izango zan eta lenengotik arduratu nintzan arazo onetzaz, baña ez neban uste orrenbesterañokoa izango zanik.
–Ze ba?
-Zeuk ondo dakizunez, emen bertan Irratian 1.600 gramatika saldu dira amar egunean da...
–Eta lengo ZERUKO ARGIA'baten irakurri neban Irrintzi sayoatzaz zeozer; zer da ori ba?
–Ara esango deutsut: ez Irrintzi bakarrik, asteroko orrek ekarren lez, baita bere beste euskal-programa batzuk badoguzala. Entzun:
"IRRINTZI": Folklore izparrak emoten dira: dantzak, zortzikoteak, txistulariak, euskal jaiak... EGUAZTENETAN, gabeko 9 3/2'etan. Entzute andienetakoa da eta jenteentzako, dakigunez, oso atsegingarria. Erderaz egiten da. Joan zan illean bere, bertan egindako galderari, 2.165 erantzun etorri yakuz..
Euskal Ordua:, dana euskeraz, larunbatetan 4.30etan eta 12.30etan au bere euskeraz, Baserri Orduan.
Vascorama: euskal soñuaeusko edestia, eta euskalerriko gixon ospatsuenen barriak, erderaz, 10.30etan eta ordu bietan Omilia bat euskeraz.
Errosario Santua, egunero goizeko 8 1/2enetan euskeraz eta bai ta bere egunero (larunbata ta igandea kenduta) «Eusko Ikastola:, goizeko 8 114'enetan eta gabeko 9 3/2'etan.
Ortik gañera, astean bein euskal kirolak eta bitarteetan sartzen doguzan euskal soñuak. Bai ta bere ipiñi gure babespean egin zala «Festival de la Canción Vasca.
–Uste dot, beste zeozer itxi dozula, niretzako egun askotan alalena.
– ?
–Zuen Irrati jarduneko asierea: Egun on jaun andreak, entzuleak egun on euskal soñu orregaz... Bai, benetan, aztu egin yat. Eta esan ziñeke gure asmoa orretariko programak ugaritzea dala...
Oñartekoak bere, Arruza, Peña, Gereño, Bengoa, Pulana, Itziar Arrarte eta beste batzuen laguntasunagaz asko erreztu yakuz eta geyago bear gendukez gure asmoak aurrera eroateko. Emoyezuz orrei danei eskerrak, Argia'ren bitartez.
Eta bitarte onetan, aspalditxotik ate joka entzuten neban: praille bat zala, beste jaun bat zala eta agurtu gendun Retana Jauna: txiki samarra, azkarra, langille bizia eta bere bizitazun ori gura deus emon bere gogozko Irrati orreri.
A. A.
10

GaiezKomunikabidIrratiaHerri Irrat
PertsonaiazMARTIN DE1

Azkenak
Gure gorputza gudu zelai bat da

Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]


“Irtenbidea Polizia kopurua handitzea balitz, arazoa jadanik konponduta legoke”

Albiste izan da Gasteizko Errota auzoa azken asteetan, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak burutzen baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]


2024-11-25 | ARGIA
A-25: mugimendu feministak gizonei dei egin die konplizitatea eta justifikazioa desagerrarazteko konpromisoa hartzera

Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]


Udazkena agurtzen negua besarkatzeko

Abenduak hostoen kolore marroia dauka: lurrean, intxaurrondo biluziaren azpian, geratu diren hostoena. Intxaurrondoak bukatu du bere zikloa. Atseden hartzera doa: zuztarrak indartuz, elikatuz, nutritzea du helburu. Barrura begira, barrenak osatzeko garaian dago, orain arte egin... [+]


2024-11-25 | Iñaki Sanz-Azkue
Sugandila bat “ezer ez dagoen lekuan”

Asko hitz egiten da basoaz azken aldian. Basoak berreskuratzeaz, basoak sortzeaz eta basoaren hedadura zabaltzeaz entzungo duzu sarri. Eta ekintza ona izan daiteke zalantzarik gabe, ekosistema moduan duen balioa handia delako. Baina, basoari jartzen diogun atentzio eta indar... [+]


2024-11-25 | Jakoba Errekondo
Birigarroak zirinetan heriotza

Datozen 100-150 egunak erdi lo negukatzen igaroko dituzte landare askok. Beren jakiak sortzeko nahitaezkoak dituzten hostoak askatu eta aurreko 200-250 egunetan metatutako erreserbei esker biziko dira.


2024-11-25 | Garazi Zabaleta
Gaztaina feria basaburuan
Gaztainadiak eta gaztainaren kultura protagonista

Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]


Funtsezkoa jendea da

Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]


Lanbroa

Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]


Euskaraz bizitzeko, Euskararen Errepublika

Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Amillubi proiektuak lehen urtea ospatuko du abenduaren 1ean

Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]


Gazako %36 guztiz suntsitu dute, base militarrekin lurraldearen kontrola segurtatzeko

Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]


Eguneraketa berriak daude