Xabier Gantzarain: “Saiatu naiz historia hurbila artearen bitartez aztertzen”
Zuloa saiakera liburua aurkeztu du astearte goizean Azpeitiko bizilaguna den Xabier Gantzarain (Azkoitia, 1975) idazle eta arte kritikoak. 2012an jaso zuen Tene Mujika bekari esker ondu du Zuloa Gantzarainek, eta Elkar argitaletxearen eskutik kaleratu du liburua.
"Historia hurbila" aztertu duela kontatu du Donostiako Udal Liburutegiko sotoan egindako aurkezpen ekitaldian: "Tene Mujika beka historia hurbila aztertzeko izaten da, eta ni saiatu naiz historia hurbila artearen bitartez aztertzen". Horretarako, 23 artelan aukeratu ditu, eta bakoitzari atal bat eskaini dio. "Gure historia hurbilean izan diren gertaerak, joerak, aldaketak etbr... idatzi ditut. Batzuetan nire bizitzarekin lotuz eta beste batzuetan azterketa estetiagoa eginez, betiere historia izanda zerumuga bezala", azaldu du Gantzarainek.
Saiakera idazteko aukeratu dituen artelanen inguruan ere mintzatu da: "Gustatzen zaizkidan artelan asko aukeratu ditut; beste batzuk horrenbeste gustatzen ez zaikidanak dira, baina sartu behar nituela usten nuen". Azpeitiko bizilagunaren hitzetan, aztertutako "obra gehienak" artista garaikideen lanak dira, baina "lehenagoko belaunaldiko besteran bat edo beste ere badago". Jose Luis Zumeta, Jose Ramon Amondarain, Asier Mendizabal, Itziar Okariz eta Igor Aranberri artisten lanak jarri ditu adibide gisa. "Horien lanaren bitartez saiatu naiz azken urteetako Euskal Herriko gizartea aztertzen".
Zuloa ez da Gantzarainek idatzi duen aurreneko liburua; izan ere, Lisboa min (Susa, 2001), Van Gogh, bihotzean eguzkia (Txalaparta, 2002) eta Epelde, mende baten soinua (Trikitixa elkartea, 2004) ere eginak ditu. Zuloa lana salgai dago Elkarren webgunean, 20 euroren trukean.
Zuloaren sinopsia
Honako hau da Gantzarainek gaur aurkeztu duen liburuaren sinopsia:
"Paradoxa polita da: iraganak irautera egiten du. Eta narrazio batean sartzen dugu iragana, zentzu bat ematen diogu orainetik, zentzu bat ematen diogu oraindik; ondo asko dakigu, nean, iragan baten hondarrak garela. Hondarren hondarrak, nahiago bada. Eta narrazio horri historia izena ematen diogu, argi gera dadin, ez dezagun nahastu literaturarekin, inork ez dezan pentsa asmatua denik, bere kziozko izaera ezkutatzeko.
Historia kzioa da erabat, narrazioa, kontakizuna. Eta galdera da: artea kzioa da? Arteak ere irautera egiten du, eta Euskal Herriaren historia hurbila artearen bitartez aztertzen da Tene Mujika bekaren laguntzaz idatzitako liburu honetan. 23 saio labur dira, bakoitza artelan batetik abiatuta idatzia, testuingurua erakutsiz, bizitzarekin lotuz, memoriarekin, gure zulo beltzarekin. Ez da artearen historia bat, ez da historia liburu bat ere: memoria ariketa bat da funtsean. Memoria guztiak bezala tranpatia, kapritxosoa, obsesiboa, irrazionala, desegituratua, zatika emana, eta hala ere absolutua. Artelanak izan ohi diren moduan".
Albiste hau Uztarriak argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.
Urriaren 9an Bilbon egindako prentsaurrekoan, Ibone Bengoetxea Eusko Jaurlaritzako lehen lehendakariorde eta Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburuak iragarri ditu aurtengo Euskadi Literatura sarien irabazleetako batzuk.
Saran egingo da urriaren 11 eta 12an, eta aurtengoa laugarren edizioa izango da.
Irailaren 28 eta urriaren 5ean eta 19an izango dira saioak. 16 urtetik gorako euskaldunei zuzenduta dago eta dagoeneko izena eman daiteke Iruñeko Udalera deituta.
Zuk, nik eta inguratzen gaituzten pertsona guztiek partekatzen dugun oinarrira jo du Rakel Pardo Perezek (Urdazubi, 1995) bere lehenengo poesia-liburua ardazteko: gizatasunera. Zer esan nahi du gizaki izateak? Zerk ematen digu existentzia, eta zer egin dezakegu emana datorkigun... [+]
Xabier Zabaltza Perez-Nievas historialaria, idazlea eta EHUko irakasleak 'Euskal Herria heterodoxiatik' izeneko liburua plazaratu berri du. Bertan dio Euskal Herria ezinbestean euskara eta euskal kulturaren bidez eraiki behar dela eta horretarako funtsezkoa dela euskara... [+]
Beti daramat kamera bat gainean, zorrorik gabe poltsan galduta edozein aitzakiapean ateratzeko. Dena argazkitzen pasa dut azkenengo urtea, nire leitmotiv akademiko-politikoa denbora librerik ez den heinean, frenesi basatian zerbait hilezkortu edo. Pilatze ariketa bat izan da,... [+]
"Arrats arrunt bat zen. Zapoarentzat”. Arrats hori da Maite Mutuberriak album honetan kontatzen diguna. Oso testu gutxi du liburuak, eta irudiek ederki kontatzen digute istorioaren nondik norakoa.
Hasieratik ikus dezakegu ilustrazioetan zapo handi eta lasaia,... [+]
"Euskara eta euskal literatura, programaketatik ikasgelara" jardunaldian parte hartu zuen Katixa Dolhare Zaldunbidek. Seaskak eta UEUk antolatu Udako Ikastaroen barne. Bere problematikak horiek ziren: Zer leku du literaturak hezkuntza programetan eta nola landu euskal... [+]
Liburu honetara hurbiltzen denak lehenbizi G. Mabire-ren irudiekin egingo du topo. Komikiaren estiloko irudiak dira, trazu oso zehatzak eta kolore bizikoak, pertsonaiak eta egoerak erraz interpretatzen laguntzen dituztenak. Irudi horiek testuarekin bat datoz: laburra eta zehatza... [+]
Bizkaia Irratiko Irakurrieran literatur saioari agur esan dio Mikel Ayllon idazle eta orain arteko saioaren gidariak. Irailetik aurrera jarraituko ez zuela esateaz gain, gogoeta egin zuen sareetan euskarazko literaturaren egoeraz: "Euskal literatura gero eta homogeneoagoa... [+]
Kiosko bat, krisian, Benidormeko giri artean. Eta egunkarien atzean, txandaka, adinak eta mundu ikuspegiak desberdintzen dituzten bi lagun. Kontrastezko osagai horiekin garatu du Lizar Begoñak bere lehen eleberria: Mundu zitalaren kontra. Gisa bereko inguru batean batu... [+]
Irakurtzen al dute –eta irakurritakoa ongi ulertzen al dute– haur eta gazteek? Eta helduok? Eskolan zein tarte eskaintzen zaio irakurketari eta literaturari? Nola prestatzen da ikasleei eskaintzen zaien liburu zerrenda eta nolako liburutegiak dituzte ikastetxeek,... [+]