Zer gertatu da Nafarroan, Madrilek BEZaren 1.513 milioi euro eskatzeko?
Yolanda Barcina Nafarroako Gobernuko lehendakaria Cristobal Montoro Espainiako Gobernuko Ogasun ministroarekin bildu zen asteartean Madrilen eta bileraren ondorioak lurrikara ekarri du Nafarroara. Madrilgo Gobernuak Nafarroako hainbat legeren aurka jarritako helegiteak –hamar bat dira Konstituzio Auzitegian– bertan behera uzteko eskatzera joan zen Barcina eta beste helegite bat esku artean duela itzuli da: Madrilen ustez, Nafarroako Ogasunak 1.513 milioi euro ordaindu behar dizkio.
Auzia 2012tik dator, urte hartan Volkswagenek erabaki zuen esportaziorako autoak zuzenean salduko zirela atzerrira beren ekoizpen zentroetatik, kasu honetan Nafarroatik. Ordura arte, egoitza Bartzelonan zuen Vaesa filialaren bidez egiten zituen autoen salmentak Nafarroako Volkswagenek. Horrek esan nahi du Nafarroako Gobernuak Volkswagenettik zegokion BEZa kobratzen zuela, baina BEZaren itzultzea Estatuko Zerga Ogasunaren bidez egiten zela, salmenta Bartzelonatik egiten zelako.
Aldaketa honek buruhaustea ekarri zion Nafarroari, aurrerantzean berak ordaindu beharko baitzion BEZaren itzulketa Volkswageni, urtero 200 eta 400 milioi euro artean. Horrek Nafarroako Gobernuaren diru kontuetan sekulako hondamena eragingo zuenez, Madrilgo eta Iruñeko Gobernuek adostu zuten 2012tik aurrera urtero 25 milioi euroko ordainketa egingo zela. Ez zen argi geratu, dena den, zer gertatzen zen 2007-2012ko urte garaiko doiketarekin (aurreko urteetakoa preskribitua geratu zen). Hori da orain Espainiako Gobernuak Auzitegi Gorenaren bidez Nafarroakoari erreklamatzen diona, bost urte horietako kitapena.
Barcina eta Montoro berriz bilduko dira 30ean
Barcina lehendakariak bilera gogorra izan zela esan zuen Nafarroara itzuli zenean eta helegite hau ere erretiratzea eskatu zion Montorori, baina honek hori bere esku ez zegoela erantzun zion. Irailaren 30ean beste bilera bat dute bi gobernuek Iruñean eta orduan saiatuko dira arazoa behin-betiko bideratzen. Ekonomi Hitzarmenean arbitro lanak egiten dituen batzordeak alde bientzat egokiena izan daitekeen irtenbidea hautatzea proposatzen du Barcinak eta helegitea erretiratzea.
Bitartean Nafarroako gune politiko eta ekonomikoetan urduritasuna zabaldu da, Espainiako Gobernuak erreklamatzen dituen 1.513 milioi horiek Nafarroako BPGren ia %10 suposatzen duelako. Esaterako, Nafarroako Gobernuaren hezkuntza aurrekontua 500 milioi euro ingurukoa da urtero.
Nafarroako oposizioko alderdiek oso gogor kritikatu dute UPNren Gobernuak gaia nola eraman duen, bereziki Madrilgo Gobernuaren helegiteen aurrean erakusten ari den otzantasuna. Ika-mika hauek guztiak helegite eta negoziazio testuinguru berezian ematen ari dira, besteak beste, aurten negoziatzen delako Ekonomi Hitzarmen berria Madrilekin. Hitzarmena bost urtean behin negoziatzen da eta oraingoa 2010-2014 garaikoa da. Horrez gain, Espainiako Konstituzio Auzitegiak Madrilek jarritako hamarren bat legeen helegiteez ebatzi behar du oraindik.
Informazio gehiago:
Fernando de la Hucha Finantza eta Zerga Zuzenbideko katedradunak 2012an azaldu zuen Volkswagenen BEZaren auzia. Zabaltzen.net webgunean irakur daiteke (gaztelaniaz).
1991n zauritu zuen larri ke pote batekin Espainiako Poliziak Iruñean eta 31 urte ondoren lortu du instituzio publiko baten aitortza biktima gisa. Espainiako Gobernuak ere kalte-ordaina ordaindu behar izan zion, baina ez da kasuagatik poliziarik zigortu.
Asteazken honetan Pirinioetako herritarrek batzar irekia egin dute Jaurrietan eta salatu dute Nafarroako Gobernua ez dela behar bezala garatzen ari Pirinioetako Plana.
2023ko maiatzean iragarri zuten Volvo multinazionalak inbertsio handia egingo zuela Nafarroako Sakanako autobus enpresan. Orain, ordea, akordioa bertan behera gelditu dela adierazi dute bi enpresek.
María Chivite presidenteak lankidetza publiko-pribatua “beharrezkoa” ikusten du aurrerapen digitala lortzeko. Besteren artean, adimen artifiziala erabiliko du Microsoft Ibéricak, instituzioetako izapideak “arintzen laguntzeko”.
Artaxoako Ecofert enpresara baimendu gabeko hondakinak eramateagatik, Zubietako Ekondakin enpresari zigor-espedientea abian jartzeko eskatu dio Nafarroako Gobernuak Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailari. Jose Maria Aierdi Nafarroako Ingurumen kontseilariak jakinarazi duenez,... [+]
Adin txikikoentzat jokoan aritzea debekatuta dago, baina, hala ere, Nafarroan 14 eta 18 urte artekoen artean %32 aritzen da jokoan. Ludopatiaren prebentzioan eta laguntzan aritzen da Aralar Elkartea 1996tik. Nafarroako Gobernuak prest duen Jokoaren Foru Legea "hutsune"... [+]
Motibazio politikoko lehen hamabi biktimarentzat aitortza eta erreparazio ekitaldia egin da maiatzaren 30ean Iruñeko Baluarte aretoan. Ekitaldia urtero egiteko asmoa agertu du Gobernuak.
Maiatzaren 30ean eginen dute Estatuaren eta eskuin muturraren indarkeriaren biktimen aitortza ekitaldia, Baluarten. Biktima zehatzei egiten zaien molde honetako lehen ekitaldi publikoa izanen da, eta 2019ko legearen babespean gauzatuko da.
Astearte gauean Israelen genozidioaren aurkako itxialdia "normaltasunez" egin dute DBH eta Batxilergoko ikasleek Iruñerriko hainbat institututan, ARGIAri kontatu diotenez. Itxialdi horiek egin ez zitezen saiatu da Nafarroako Gobernua, astearte eguerdian... [+]
Foru Hobekuntzaren erreforma adostu dute Nafarroako eta Espainiako gobernuek, Trafikoa foru exekutiboaren eskuduntza historiko eta esklusiboa dela blindatzeko.
Eskuin muturreko taldeek eta funtzionario publikoek eragindako motibazio politikoko ekintzen biktimen lehen hamabi aitorpenak egin ditu Nafarroako Gobernuak. Beste hirurogei espediente aztertzen ari da.
Asteazkeneko gobernu bileran hartu zen erabakia eta horren ondorioz, Espainiako Gobernuko Trantsizio Ekologikorako Ministerioak Forestalia konpainiari emandako baimenen aurkako helegitea jarriko du foru gobernuak.
Nafarroako Gobernuak Espainiako Gerra Zibilaren eta frankismoaren artxibo digitalaren plataforma, Oroibidea, gaurkotu du eta bildutako errepresaliatuen testigantzak laukoiztu dituzte.
Miravalles-Redin eta Irabia-Izaga ikastetxeek 1965az geroztik dauzkate ikasleak banatuta.