Saudi arabiarrek ez dute islama zabaltzen munduan, wahabismoa da zabaltzen dutena. Ez dute besterik aipatzen. Erresumaren historia kontatzean bezala erlijio kontuez ari direnean, Saudi Arabiak bi oinarri dauzka: ezpata eta dotrina wahhabita. Saud familiak ez zeukan inolako erlijiozko legitimotasunik, ezta inolako lotura historikorik ere Islamaren eskola juridiko nagusien fundatzaileekin. Erlijiozko oinarri baten beharra zaukaten, beraz, beren konkista militarrak justifikatzeko eta aurkitu dute Mohammad Abdul Wahhab sermoilari puritanoarekin elkartuz. 1774an Deriyako oasi txikiko buruzagia zen Mohammad Ibn Saud emirrak harekin sinatutako “Najd-eko itunak” eman zion sauditarren dinastiari estalki erlijiozkoa Arabiar penintsula konkistatzeko asmoan eta baita Otomandarren inperioaren kontra beraiek Jihad deitu ziotenari ekiteko ere.

1932an erresuma ezarri zutenetik, lehen helburutzat ezarri zuten islamaren zabaltzea, baina beti ere Najden wahhabiten fundatzaileekin sinatutako itunaren arabera. Garai horretan, jokabide salafista honek ez zuen pizten munduan inoren interesik. 1932an Saudi Arabia ipotx geopolitiko bat zen. Nori axola zitzaion erresuma hura? Ia inori ez. Mendebaldea ez zen ohartu zer bihur zitekeen Saudi Arabia: petrolioa zeukan, egia, baina inolako eragin geopolitikorik gabe.

1973az geroztik [petrolioaren lehen krisi handia] dirua hasi zen mundu osotik iristen, baina, gainera, Gerra Hotzaren garaia zen. Ekialde-Mendebalde borrokan, erresuma antikomunista zen. Eta saudiarrak sobietarren aurka zeudenez, Mendebaldearen alde zeuden. Ekialde-Mendebalde estrategiak perbertitu zuen gauzez ondo jabetzea. Horri gehitu behar zaizkio jokoan zeuden kontratuak, interes ekonomiko begi bistakoak. Horrek guztiak bihurtu ditu, eta bihurtzen gaur ere, miope mendebaldarrak.

Nik nabarmendu dut Saudi Arabiako erresumak hasieratik eduki duela diplomazia erlijioso bat, baina diplomaziaren alorrean lehenbiziko kolpea Nasser izan zen. Nasserrek [Egiptoko lehendakaria 1954tik 1970 arte, panarabismoaren eta sozialismo arabiarraren liderra] Golkoko monarkiak kritikatu zituen, modernitatea eta gizaki sozialista defenditzen. Saudi Arabia Nasserri aurre egiteko hasi zen diplomazia erlijiosoa antolatzen, eta are gehiago sustatu zuen 1973az geroztik. 1979tik bere autonomia garatu zuen Mendebaldearen estrategiarekiko, baina inori ez zitzaion axola, saudiarrak antikomunistak zirelako. Hamar urte beranduago ikusi da wahhabitak iristen boterera [Afganistanen]. Talibanek, madrasetatik [eskola erlijiosoak] ateratako ikasleek, planetako lehenbiziko erregimen salafista sortu zuten. Saudi Arabiaren diplomazia erlijiozkoa izan da talibanen errejimena sorrarazi duena, berehala onarpena emateko. Geroago, Afganistanen borrokan ibilitako gudariak itzuli direnean beren sorterrietara (Aljeriara, Balkanetara eta abar) sortu dira munduak ezagutu dituen krisi berriak.

(…)

Afrique Asie. Armak esportatzen dira eta ezegonkortasunak ez dio axola. Frantziari zenbat kostatu zaizkio Bataclan, Niza eta bestetako atentatuak (turismoaren jaitsiera, segurtasunaren faktura garestitzea…) alderatuz Golkora esportatzen denarekin? Kontuak atera ote dira?

Ez dago balantzerik gai honetan. Inork ez dauka interesik atentatuon eta Saudi Arabiaren arteko loturez hitz egiteko. Hori da gizadiaren historiako errore estrategiko handietako bat. Ikusten dituzu atentatu baten ondoren eta esaten duzu ezin sinestekoa dela. Esaten da: egia da, agian salafistak izango dira, baina begira, beren artean ez dira berdinak, Estatu Islamiarraren eta Saudi Arabiaren arteko lotura zuzenik ez dago… Alabaina, kantzerrak metastasiak sortu ditu Afganistanen eta besteetan.

Baina utzi eztabaida ideologikoa eta erreparatu terrorismoaren diruari. Harrigarriena da diru honek krimen antolatuarenak egiten duen zirkuituaren alderantzizkoa egiten duela: diru garbia bihurtzen dute diru zikin. Eta azken finean irabazle nagusia zein den ohartzerako beranduegi da, ez dago hari oinak geldiarazteko modurik.

(…)

Afrique-Asie: Zer egin daiteke Libian?

Ez dute ezer egingo! Putetxe bat da Libia, Afganistan bezala. Soiet Batasuna desagertu ostean, krisi asko militarizatu dituzte. Aurrean areriorik ez zenez, militarizatu zitekeen. Lehenago, zenbait krisi militarizatuz gero, Afganistanen edo Vietnamen ikusi zen moduan, besteak ere esku hartzeko arriskua zegoen. Baina 1991z geroztik aurrean ez dago inor, eta hala militarizatu dira Yugoslavia, Siria, Irak eta abar.

Baina militarizatzea ez da soluzio politikoa, bitarteko bat baizik. Aldiz, orain erabakitzen da militarizatzea horrekin zer lortu nahi den erabaki aurretik.

(…)

Armada ez dago egina terrorismoari aurre egiteko, ez da bere ofizioa. Baina militarrak jartzen dira edonon, handitzen dira defentsako aurrekontuak… Perbertsioa da militarizatzen direla gauza asko eta militarrei etsaia izendatzen zaiela: Irak bonbardatzen da Estatu Islamiarrari erasotzeko, ez da Siria bonbardatzen baina Assadi laguntzen. Horra zer nolako aginduak ematen zaizkien. Politikoek uko egin diote krisiak politikoki analizatzeari eta militarrak bidali beharrik ez izateko soluzioak aztertzeari. Gaur diplomazia militarista izugarri arriskutsua jartzen dute praktikan. Beraiek dira gerren arduradunak osorik.