Azaroaren 17an ARGIAk zabaldu zuenez, Errusiako instalazio nuklearren batek istripua izan eta Rutenio-106 erradioaktiboa hedatu du Europan. Europako beste lekuetan aurkitutako arrastoetan ikertuz IRSNk osatu zuen kalkuluen arabera erradiazioak harrapatutako eremuen mapa, eta ondorioztatu Errusia eta Kazakhstan arteko eskualde batean zuela sorburua.

Informazio ofizialik ezean, susmoek susmo huts diraute. Helburu zibil bezala militarreko sateliteren batek lurrera erortzean Rutenio 106 hori barreiatu izana baztertuta dago, hilabeteotan ez delako horrelakorik gertatu. AEBetako irrati publikoen webgunean, Geoff Brumfielek azaldu duenez, zenbait zientzialariren susmagarrietako bat Dimitrovgrad hiriko Erreaktore Atomikoetarako Ikerketa Zentrua da. Bertan Molibdeno 99 ekoizten dute, medikuntzan eskanerretarako erabiltzen den gai erradioaktiboa, garaiotan oso urri omen dagoena: Molibdeno 99 ekoizteko prozesuan sortzen da, alboko produktu moduan, Rutenio 106. Dimitrovgraden medikuntzarako gai erradioaktiboez gain bestelako produktu atomikoez ikerketa eta esperimentuak burutzen dituzte

Bigarren hipotesiak errudun posiblea ikusten du Mayak korporazioak Txeliabinsk eskualdean daukan faktoria handian, non urte luzez arma atomikoak ekoiztu baitituzte eta orain ofizialki bederen erregai atomiko erabilien birziklapenean (funtsean, egonkortu eta mende luzeetarako lurpean kokatzeko prestaketan) berezituak baitaude.

Aldiz, Fukushima blogak asteburuan egindako eguneraketan Pierre Fetet adituak jarraitzen du joan den astean aipatu zituen hiru susmagarrietan zentratzen bere susmoak, energia atomikoaren erabilera zibil zein militarretan berezituak diren Lesnoi, Novouralsk, Snezhinsk, Ozyorks eta Tryokhgorny hirietan. Horiek Europako mapan kokatuz eskaini du mapa argigarri berria; Fetetek aipatzen ez duen Dimitrovgrad mapa horretan geratuko litzateke Tryokhgornytik ezkerrerago, Kazakhstanen mugatik hurbil.

Egunotan agiri berri batean CRIIRAD Erradioaktibitateari buruzko Ikerketa eta Informazio Independenterako Batzordeak salatu duenez (hemen ingelesez) , Munduko Osasun Erakundeak ez du orain arte hitzik esan herritarren bizimoduan eragin errealak eduki ditzakeen pozoiketaz, eta Energia Atomikoaren Nazioarteko Agentziak (lobby nuklearrak, hitz lauz) berdin jokatu du. “Europa mailan –dio CRIIRADek azken agirian– guk dakigula ez da agindu bakar bat eman neurketa sareak eta analisi laborategiak mobilizatzeko; informazio ofizial bakar bat ez da entzun; ez da inolako oharrik zabaldu ustez arriskutsuak izan daitezkeen eskualdeetara doazen edo haietan bizi direnentzako. Ez al da harrigarria hainbeste baliabideren jabe izanda inolako ikerketarik ez abiaraztea kutsaduraren iturria bilatzeko edo gutxienez zenbait hipotesi baztertzeko? Ez al da sinestezina lagin bakar bat ere ez jasotzea? (…) Europako estatuek nahiago ote dute ez jakin? Ala badauzkate informazioak sekretupean edukitzea nahiago dutenak? Hedabide gehienak konformatu dira Europan bizi den egoera lasaitzekoa dela dioten informazioekin eta honek tamalez asko lagundu die isilik jarraitzea erabaki duten agintariei”.

Bestalde, Pierre Fetetek xehetasun ez hain txiki bat gehiago eskaini du: 2016an Rutenio kutsadura hauteman zela Normandiako (Frantzia) La Hague zentral atomikoaren inguruetan. Beraz, ez da egia Europan sekula ikusi gabea dela Rutenio 106 kutsadura, eta ez da ere egia zentral nuklear baten fisioan sortzen ez denik kutsagai hori.