Pinocheti Darth Vader komiko baten itxura hartzen diote txiletar gazteek
Horixe esan du No filmeko produktore Juan de Dios Larrainek, prentsaurrekoan. Filmak Pinocheten garaiko Txile irudikatzen du eta dirudienez, Txilen bertan pelikula eman dutenean, hango gazteek barre batez ere Pinochet agertzen denean egin dute. “Gustu txarrekoa aurkitzen dute, Darth Vader komiko gisa ikusten dute, komikiko pertsonaia kasik, eta barre egiten dute”. Horregatik da beharrezkoa, besteak beste, iragana ez ahaztea.
Txileko gazteek Pinocheten irudia distortsionatuta ote duten, edo diktadore anker bezala ikusi beharrean pertsonaia barregarria begitantzea ona ala txarra den ez du argitu produktoreak. Nolanahi ere, ahanzturan gera ez dadin, sasoi beltz hari heltzen dio pelikulak, oso modu originalean. Hain juxtu, atzo estreinatutako beste film batek ere, Sleepless Nights lanak, iraganean jartzen du begirada, Libanoko gerra zibila protagonisten ahotik konprenitu nahian, hura ere ahaztu ez dadin.
“Pinochet, tamalez, oso ezaguna da nazioartean, boterera nola iritsi zen oso ezagun egin da, baina ez hainbeste nola atera zen boteretik, eta hor kontatzeko historia interesgarria zegoela ikusi genuen”, azaldu du produktoreak. Hala, anaia duen Pablo Larrainek zuzendutako filmak diktaduraren azken hilabeteak berreskuratu ditu: modernizatzen ari den herrialdea erakusten digu, ekonomikoki indartsua azalean, aurreranzko bidean itxuraz, baina atzealde zikina, askatasunik gabea eta krudela duena. No filma Zabaltegi Perlak sailean eskaini dute, eta oso harrera ona izaten ari da publiko eta kritikarien artean.
Guillermo Camus Jara izena du eta Txileko Lebuko kartzelan dago. Egoera larrian da, gose greba luzeaz gain, ostiraletik egarri grebari ere ekin baitio.
Augusto Pinochet diktadoreak Txilen estatu-kolpea eman zuela mende erdia bete denean, hamaika berba entzun dira herrialdeak bizi duen zatiketaz. Hamazazpi urtetako diktaduraren errepresioa ukatzea da zenbait eskuindarren egungo arma, negazionismo gisa ulertu den diskurtsoarekin... [+]
"Egun on" baino gehiago "larrialdi" hitza erabiltzen dugun honetan, Mari Paz Aedoren hitzek lagunduko dizute ikasturte honetako zure utopien lanketei gogotsu eta pozetik ekiten. Txilen, Santiagon jaio zen duela 45 urte. Gatazka sozioekologikoak aztertzen ditu... [+]
1973ko estatu kolpea gertatu baino lehen Nixon garaiko AEBtako presidenteak jasotako dokumentuak argitaratu ditu Washingtonek ostiralean, Alexandria Ocasio-Cortez AEBtako Ordezkarien Etxeko kideak Txileri egindako bisita ondoren. Ocasio-Cortezek gardentasuna eskatu du,... [+]
Maiatzean ekin zioten gose grebari 17 preso politikok. Haien eskubide kultural eta territorialak errespetatzea, lege antiterrorista bertan behera uztea, Lanaren Nazioarteko Erakundearen 169 hitzarmena onartzea eta preso politiko maputxeen askatasuna exijitu dituzte.
Txileko konstituzio berria idazteko ardura izango duen kontseilua 50 lagunek osatzen dute, eta haietako 22 Alderdi Errepublikanoko kideak izango dira, botoen %36 lortuta.
Norvegiako berriztagarrien erraldoiaren hainbat proiektuk ondoeza eragin dute maputxe eta sami herriengan. Epaileek ere ilegaltzat jo dituzte azpiegiturak, baina gobernuek ez ikusiarena egiten dute. Giza eskubideen aldeko aktibista ospetsuek ere bat egin dute protestarekin,... [+]
Salvador Allenderen aurkako estatu kolpea eman eta bi aste eskasera hil zen Pablo Neruda; datorren irailean beteko dira 50 urte. Heriotzaren arrazoi ofiziala prostatako minbizia eta metastasia da, baina poeta txiletarraren ilobak nazioarteko peritu-txostenaren berri eman du:... [+]
Irailaren 4an Txileko herritarrek argi utzi zuten ez dutela nahi Biltzar Konstituziogileak ondutako testu berria onartu: bozkatu zuten hamahiru milioi herritarretatik %62k (7.882.958 boto) ezezkoa eman zioten proposamenari, eta gainerako %38ak (4.860.093 boto) baiezkoa. Inkestek... [+]
Ia zortzi milioi txiletarrek ezezkoa eman diote konstituzio proposamenari. Gabriel Boric presidenteak konstituzio-prozesu berria eta aldaketak iragarri ditu bere gobernuan.
Irailaren 4an bozkatuko dute Txilen konstituzio berria, oraindik indarrean den Augusto Pinochet diktadorearen 1980ko konstituzioa ordezkatu nahi duena. Berau onartzen bada, munduko konstituziorik feministena izango da. Zer jasotzen du konstituzio honek? Nola izan da idatzia eta... [+]