Pasa ezazu kaputxa, kamarada! Amorrua zabaldu, bat egin marea beltz honekin, eta jar ditzagun kolokan heteropatriarkatuaren zimenduak.
Hainbat kolektibo feministek segitutako bideari jarraituz, berriak ez diren borroka moldeak praktikan jarriz eta biolentzia matxistari erantzun irmoa emateko asmoz, FARRUKAS kolektiboa jaio zen 2014an.
Zeintzuk ote garen baino, garrantzitsuena eta gure apustua da kide eta kolektibo feministen arteko sareak jostea, aliantzak borroka molde eta estrategia gisa ulertuta. Buru-beroki kutsapena edozein txokotan leher daiteke, edozein unetan; hedatzen ari da, kontagiatzen, kolektibizatzen, araurik eta liderrik gabe. Eta, zentzu horretan, gogorarazi nahi dugu, beste behin ere, gure apustua beltza izan arren, ileorde koloretsuek, tangek zein buru-berokiek, denek gehitzen dutela eta deusek ez duela kentzen, horren beharrezkoak diren indarkeria matxistaren kontrako aliantzak josterakoan.
Indarkeria matxista salatu eta beroni erantzuteko kalera batera ateratzea da gure apustua, hasiera-hasieratik, ukatu diguten hori guztia eginez: kaputxa ipinita, beltzez jantzita, zarata eginez, amorrua adieraziz, indarrez... Menpeko emakume biktima eta pasiboaren irudia urratuz, eta aktibo eta borrokalari gure burua erakutsiz, jakinda boterea eta indarra dugula. Kaputxa janzten dugu identitate kolektiboa sortzen duelako, indibidualizazioaren eta heteropatriarkatuaren kontrako borroka estrategia gisa. Bati egiten badiote eraso, denok erantzunen dugu!
Estaltzearen helburua ez da ezkutatzea, ez dugu beldurrarengatik ezta lotsarengatik ere egiten. Buru-berokia jantzi behar izan dugu, ordea, entzun gaitzaten eta izandakooihartzunak argi eta garbi frogatzen du.
Beldurra aldez aldatuko dugu da estrategia politiko gisa gogotik hautatu dugun leloa, jakinda probokatzailea dela eta ez adiskidetzakoa, izan ere, hain justu, eztabaida da sortu nahi duguna. Baten bati min ematen badio, pentsa dezala zergatik eta aldatu behar duen horren ardura hartu dezala. Hona hemen ideia batzuk: indarkeria matxisten aurrean isiltasuna, kolaborazioa, legitimazioa, babesa, pasibotasuna eta, zuzenean, biolentzia bera erabiltzea. Ez dugu genero maskulinoak izua sentitzerik nahi, bai, aldiz, erasotzaileek: eraso egin ez diezaguten nahikoa ikara senti dezaten nahi dugu. Indarkeria da emakume bezala sozializatuak izan garenon aurka heteropatriarkatuak darabilen izua, guk erantzun besterik ez dugu egiten. Eta, bai, adiskideok, botere eta pribilegio galerak beldurra ematen du, eta horra hor esaldiaren ekarpen pedagogikoa. Bide batez: beldurraren feminizazioaren aurrean inork ez du txintik esaten.
Noiz hartuko dute beren ardura gizonek? Noiz erasotzaileek? Noiz gizarteak bere osotasunean? Noiz hasiko dira gizon gisa sozializatuak izan direnak beren maskulinitatea ezbaian jartzen eta pribilegioei iskin egiten?
Guri beldurra irakatsi zaigu eta, gainera, oldartzeko eskubidea bera ere ukatzen digute. Oldartzeko eskubidea gure egiten dugu erantzuteko erreminta eraginkorra delako, mugak jartzeko, ezetz esateko, errespeta gaitzaten. Beldur hori erantzun aktiboa eta borrokalaria izatea nahi dugu, eta horren alde lerratzen gara.
Bortitzak? Guk heteropatriarkatuak emakumeon eta bestelako gorpuztasun ez hegemonikoen kontra erabiltzen duen indarkeria erantzun baino ez dugu egiten. Bortitzak? Indarkeria matxista emakumeak erailtzen ari da, eta ez da deus gertatzen. Eta gure jarduna da zalantzan jartzen dutenagertatutakoa kalean salatu eta erantzun behar dugula esateagatik? Zein da hemen eztabaida: buru-berokiak janzten ditugun ala erailketa matxistak?
Zer gertatzen zaigu emakumea eta indarkeria hitzak elkartzen direnean? Alde batetik, inposatutako feminitate rolek oldarkortasuna eta autodefentsa ukatzen dizkigute. Bestetik, egiten duguna egiten dugula ere, bortitzak garela esanen dute, zigortu eta kriminalizatu egiten gaituzte, hain zuzen ere, emakumeoi egotzitako derrigorrezko sumisio hori apurtzen ari garelako. Erantzunez gero, gaizki, eta bestela ere!
Hipokrita eta faltsua da sistema heteropatriarkalaren indarkeria eta autodefentsa feminista alderatzen dituen diskurtsoa. Lehenengoa botere posizio batetik gauzatzen da, bigarrena, berriz, opresio toki batetik emandako erantzuna da.
Ez gara isildu eta ez gara isilduko biolentziak gure bizitzak kolpatzen, inbisibilizatzen, zapaltzen, ukatzen, baztertzen eta isiltzen dituen bitartean. Eta hori guztia gertatu artean, borrokarako grinez oihu eginen dugu, feminitatearen rolak hankaz gora jartzen segituko dugu, batera erantzunez, nahasirik, denok bat, iragan apirilaren 9an Gasteizen argi geratu bezala, erantzun guztiak bidezkoak eta beharrezkoak direlako.
Marea beltz bat amorruz eta irmotasunez mintzo da. Isilik, menpeko eta otzan nahi gaituzten horien tinpanoak zartatu ditzakeen amorru karrankariz. Guk dantzan eta ospatzen jarraituko dugu, eta, aldi berean, borrokan. Borrokan,mugimendu feministaren iraultzarako indar leherkaria inoiz baino biziago dagoelako. Hasi ginean baino gehiago garelako eta izaten jarraituko dugulako.
Gora borroka feminista!!
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]
Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]
Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]
Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]
Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]
Erretiratu berri den lankide-ohi baten omenez, Historiako irakaslea. Bejondeizula!
Hezkuntza-legeek azpimarratzen dute zein garrantzitsua den ikasleengan pentsamendu kritikoa sustatzea. Baina irakasle-klaustroak, garai batean ideien eztabaidarako eta proposamenak... [+]
Mendebaldeko herrialdeetako demokrazia liberalak demokrazia minimalista baten itxura gero eta handiagoa du. Definizioaren muina litzateke hauteskunde bidezko gobernu aldaketak errespetatzen direla. Horren aldaera autoritarioari Levitsky eta Way politologoek autoritarismo... [+]
Zutabe hau idazten nengoela, gaia aldatu behar izan dut, nire arreta osoa harrapatu dutelako Trumpen muga-zergek. Azalpen gutxi beharko duzue, leku guztietan da berria, Txinako produktuei %10eko zerga eta Kanadako eta Mexikoko produktuei %25eko muga-zergak jarri dizkie. Trumpek... [+]
Euskadi irratian baineraren ordez dutxa jartzeko iragarkiak etxeko komunean obrak ya hastera animatzen duen kuña hori. Obra erraza, inbestitze txikia eta aldaketa handia iragartzen da. Komunetako sanitarioen joerak aldatu dira eta ahoz aho zabaldu da zeinen eroso eta... [+]
Lan aste laburragoak ezartzeko politika orokorra ekarriko du 2025 urteak, enpresentzako kontratazio berrietarako kostu txikiak eta lan harremanetarako aldaketa norabide eraginkorra ekarriz.
Espainiako gobernu akordioa betetzeko helburuarekin, lanaldia astean 37,5 ordutara... [+]
Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.
Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]
Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]
Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]
Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]