Papua: ehunka hizkuntza herrialde berean
Munduan hizkuntza gehien biltzen dituen herrialdea da Papua Ginea Berria (Ozeania); hizkuntza batzuek milaka hiztun dituzte, beste batzuek bost soilik. Beren kultura, sinesmena eta hizkuntza duten milaka tributan banatutako bost milioi biztanlek osatzen dute herrialdea. Urtero irailean biztanle guztiak bildu, beren arteko arazoak alde batera utzi, eta nazio-festa ospatzen dute.
Papua Ginea Berria munduko leku berezi eta esploratu gabeenetakoa da, hainbat irlek osatzen dute.
Bost milioi biztanleko duten herrialdean 800 hizkuntza daude. Hainbeste hizkuntza izatearen arrazoia lurraldeak dituen mendi, bailara eta basoak izan daitezke.Tribu askok ez dute denbora luzean besteen berririk izan, elkarrengandik kilometro batera zeuden arren.
Oso kultura ezberdinak ditu herrialdeak, talde gehienen hizkuntzen artean gainera ez dago antzekotasunik. Esan bezala, 800 hizkuntza inguru daude eta hauek oso hiztun kopuru ezberdinak dituzte; Engak esaterako 130.000 hiztun ditu eta Abagak berriz bost soilik. Taldeek dituzten sinesmenak ere oso ezberdinak dira: 700.000 katoliko inguru daude, 500.000 luterano eta beste hainbeste protestante.
1957an misiolari batzuek nazio-festa antolatzea erabaki zuten. Gorokan tribu guztiak bildu eta kantatu eta dantzatuz ‘Sing sing’ eguna ospatzen dute geroztik. Egun alai eta koloretsua izaten da, tribu bakoitza bere musika tresna eta jantzi koloretsuekin aritzen da.
Nekeaz idaztera nindoan zutabe bat, baina erridikulua iruditu zait 19 urterekin lur jotaren planta egitea: amore emanda, nekatuta, etsituta, mundu honek ukatu banindu bezala. Are erridikuluagoa iruditu zait gelditzen zaizkigun ogi apur txikiekin erantzukizun ezaz amestea, azken... [+]
Gasteizko Mercedeseko langileek bederatzi orduko bi txandetan egingo dute lan aste bitartean, eta larunbat goizetan zortzi orduz, 2025eko martxotik aurrera. Hori da enpresako patronalak iragarri duena iragan astean, gehiengo sindikala aurka azaldu bada ere. Osasunerako eta... [+]
Lo Que No Te Cuentan de Donosti-k 30 pertsona soilik batu zituen Easo plazan larunbatean, eta haren aurkako deialdi antifaxistak 300. Gasteizko Errota auzoko mobilizazio arrazisten sustatzaileek Gasteiz mailako mobilizazioa deitu zuten iragan asteartean, baina aurreko... [+]
Guretzat, ekofeminismoa ez da teorikoek eta idazleek garatutako teoria. Kolektibo sozial batean parte hartuta eta beste kolektibo eta erakunde batzuekin harremanetan jarrita eraiki dugun ezagutza da. Eta eraikuntza kolektiboak ikusezin bihurtzeak kezkatzen gaituelako, Desazkunde... [+]
Antzinako greziar eta erromatarrek izaki mitologikotzat zituzten animalia hauek, itsas hondoan jaio eta hazi ostean, lehorreko zaldien tamainara heltzean, Neptunoren gurditik tiratuko omen zuten. Urrutian ikusten omen zituzten, olatu tontorretan jauzika.
192 milioi sagar 2024. urtean. Segundoero sei sagarretik gora saltzen du Britainia Handiko Tesco supermerkatu kate han ezagunak; ia 27.000 tona. Zenbaki ikusgarriak dira baina are harrigarrigoak dira bertokoak, Ingalaterrako sagarrak direla jakinda.
Euskal literaturaren eta kulturaren topaleku garrantzitsuenetakoa da abenduaren 5etik 8ra egingo den Durangoko Azoka, eta 59. edizio honetan ere, Bizi Baratzeak bere postua izanen du, ARGIAkoaren ondoan.
Urriaren 24an 40 urte egin du preso Georges Ibrahim Abdallah libanoarrak Frantziako Estatuan. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatua da... [+]
Kexak eta esker onak paretsu mantendu dira, baina erreklamazioetan bada aldea. Esaterako, aurtengo ekaina iazkoarekin alderatuta, ia %30 igo dira erreklamazioak.
UNESCOk Munduko Biosfera Erreserben Sarea zabaldu du hamaika izendapen berrirekin, horien artean da Iratiko Oihana. Astearte honetan jaso dute diploma Zaraitzu eta Aezkoa ibarretako presidenteek Ariben.