Nafarroan euskara normalizatzeko egiturazko 13 neurri zehaztu ditu Kontseiluak
Larunbateko Anaitasunako ekitaldiaren ondoren ‘Nafarroan hizkuntza-politika garatzeko hamahiru proposamen’ dokumentua eman du argitara Kontseiluak.
Nafarroan euskaraz bizi ahal izateko “urrats handiagoak” egin behar direla iritzita plazaratu du proposamena. 2015. urtean hasita, euskararen normalizazioak Nafarroan behar dituen “egiturazko neurriak” zehaztu dituzte:
1- Arkitektura juridikoa aldatu: Vascuencearen legetik euskararen legera pasatzea, legea osatzeko dekretuak eta arauak ere euskararen normalizazioaren zerbitzura jarriz.
2- Gobernuaren egituraren gailurrean kokatu euskara saila: Euskara lehendakariordetza sortzea hezkuntza sailetik aparte.
3- Administrazioa euskaldundu: Administrazioa osatzen duten sail guztiak euskalduntzea herritarrei zerbitzua euskaraz emateko.
4- Irakaste eredu egoki bat ezarri: D eredua abiapuntu hartuta irakaste eredu egoki bat ezartzea, beharrezko birmoldaketak eta baliabideak eskainiz.
5- Alor sozioekonomikoa euskaldundu: Lan-mundua euskalduntzeko erabakiak hartzea: publizitate eta produktu etiketen gaineko legeak sortu, hizkuntza irizpideka ezarri kontratazioetan, enpresetan normalizazio planak abiatzeko erraztasunak eman etab.
6- Helduen euskalduntzea: Helduen euskalduntzeari eta alfabetatzeari izaera estrategikoa ematea, euskara ikasten ari denari bidea erraztuz.
7- Euskarazko hedabideen babesa: Euskarazko hedabideak babestu eta elikatu.
8- Euskararen aurrekontua handitu: Aurrekontu osoaren %2a normalizaziora esleitzea, normalizazio-prozesuak ahalegin eta inbertsioak sortzen dizkietenei zerga kenketak eta euskalgintzarentzat diru-laguntzak eta kreditu finantzatuak ematea.
9- Unibertsitatea eta Lanbide Heziketa euskaldundu: Hezkuntza maila horietan ere ikasketak gehiago euskaldundu.
10- Kultur sistemaren sustapena: Euskarazko kulturgintza babestu eta kultur jarduerei kuota sistema bat ezartzea.
11- Aisialdia euskalduntzea: Aisialdia euskalduntzeko lana indartzea finantziazioaren bidez eta euskarazko eskaintza bermatzea.
12- Arnasguneen babesa: Arnasgune geografikoak eta funtzionalak babesteko, hedatzeko eta elikatzeko politikak abiatu.
13- Hizkuntza-politika egokia: Epe eta helburu zehatzak dituen hizkuntza-politika jarri, administrazio guztien arteko koordinazio organoa sortu, herri-mugimenduak sortzen dituen proiektuekin osagarritasuna bilatu eta euskalgintzako agenteekin elkarlan iraunkorra ezarri.
Nafarroako Legebiltzarrean datorren urteko aurrekontuak ixteko negoziazioetan ari dira egunotan alderdiak, eta horietan adostutakoaren arabera, euskararen Euskararen Nafar Institutuak iaz baino 1,3 milioi gehiago izango ditu.
Euskal Herri osoan euskara eta hiztun komunitatea larrialdi egoeran daudela berretsi zuen azaroan Kontseiluak eta, ostegun honetan, egoera hori Nafarroan zertan datzan azaldu du Iruñean. Era berean, herrialdean ataka horretatik ateratzeko egin beharrekoak azpimarratu ditu.
Hamabi haur eskola publiko daude Iruñean, eta horretatik bakarrean dago euskarazko eredua. Protesta egin dute dozena bat eragilek, eta euskal hiztunen “egoera berezia” aintzat har dezan galdegin diote udalari.
“Ez da posible hiri guztia zeharkatu behar izatea seme-alabak hemengo jatorriko hizkuntzan murgiltzeko” salatu dute guraso askok. Euskarazko plazak ere “oso urriak direla” salatu dute familia askoren artean eginiko bideoan.
Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.
“Ikae” edo “igae” bezala transkribitu ditu aurkituriko ikurrak Nafarroako Gobernuko Kultura Zuzendaritza Nagusiko ikertzaile taldeak. Duela 2.000 urteko "baskoierazko" idazkun bat izan daitekeela diote ikerleek, baina garai hartako hizkuntzei... [+]
Premiazko txostena eskatu dio Nafarroako Kontseiluari. Behin betiko onartzeko aurretiazko urratsa da, Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak aurreko dekretuaren zati batzuk baliogabetu eta bost urtera.
Barañaingo EH Bilduk salatu du Barañaingo Udalak haur eskoletarako hezitzaileen deialdian euskarazko eta gaztelaniazko azterketak egun eta ordu berean jarri dituela, eta hala, hautagaiak hizkuntza bat aukeratzera behartzen dituela.
Euskaltzaleen Topaguneko kideek euskara sustatzeko jarreren inguruko datu kezkagarriak hauteman dituzte. Hori dela eta, Gero eta aldeko gehiago gizartean ikerketaren bidez, herritarrak euskarara hurbiltzeko estrategia berriak landu dituzte. Horretaz mintzatu dira, apirilean,... [+]
Hezkuntzak aurreikuspena zuzendu eta onartu du institutuak Zientzia, Humanitate eta Gizarte Zientzien Batxilergoko lehen mailan bi talde izaten jarraitzea.