Nafarroako Justizia Auzitegi Gorenak ebatzi du COVID ziurtagiria eskatzea “neurrizkoa” dela osasun larrialdiari aurre egiteko. Nafarroako Gobernuak asteazkenean galdegin zion auzitegiari pasaportea eskatu ahal izateko foru agindua, eta, erantzun horrekin, azaroaren 27tik urtarrilaren 7ra betebehar hori eskatuko dute Nafarroan. Udaltzainek eta foruzainek “ausazko kontrolak” egingo dituzte.

Auzitegi Nagusiaren epaiaren arabera, “justifikatuta” daude COVID ziurtagiria eskatzeko Nafarroako Gobernuak emandako argudioak, eta neurria “proportzionala” da osasun larrialdiari aurre egiteko xedearekin. Helburu bikoitza luke: jendetza biltzen den espazioetan “kutsatzeko arriskua murrizten laguntzea” eta txertaketa sustatzea. Auzitegiak aitortu du eskubide batzuk “mugatzen” dituela, baina ez “urratu”.

Larunbatetik aurrera COVID pasaportea eskatu beharko dute 60 mahaikidetik gorako jatetxeetan, gaueko aisialdian, eta barrualdeko ekitaldi jendetsuetan (1.000 pertsonatik gora daudenean eta jan eta edan daitekeenetan). Neurria betearaztea establezimendu eta ekitaldien gain egongo da. Bertsozale elkarteak jakinarazi du ez dela ziurtagiririk beharko igandeko Nafarroako Bertsolari Txapelketako finalean, ez dutelako janari eta edaririk eskainiko.

Eusko Jaurlaritza, Espainiako Auzitegi Gorenaren baimenaren zain

Nafarroakoak ez bezala, EAEko Justizia Auzitegi Gorenak astelehenean jakinarazi dio Eusko Jaurlaritzari ezingo dutela COVID ziurtagiria derrigortu: “Eskubide garrantzitsu asko urratuko lituzke”. Jaurlaritza “harrituta” agertu da erabakiaren aurrean, eta nahiz eta hasieran kontrakoa esan, azkenean helegitea jarri dio epaiari. Orain, Espainiako Auzitegi Gorenak erabaki beharko du Araba, Bizkai eta Gipuzkoan COVID pasaportea eskatzea baimendu ala ez. Aginduak eragingo lieke 50 mahaikidetik gorako jatetxeei eta gaueko aisialdirako eta dantzarako establezimenduei, betiere herri horietako 100.000 biztanleko azken 14 egunetako intzidentzia tasa 150 baino altuagoa balitz.

Txertoaren "inposaketa ezkutatua"

Ipar Euskal Herrian uztailaz geroztik beharrezkoa da COVID ziurtagiria, zenbait establezimendu publikotan sartzeko, hala nola jatetxeetan, ibilbide luzeko garraioetan eta kultur ekitaldietan. Asteazkenean Frantziako Gobernuak iragarri du hemendik aurrera ziurtagiria baliogarria izateko txertoaren hirugarren dosia beharko dela, edo azken 24 orduetan egindako PCR ala antigeno test negatibo bat aurkeztu beharko dutela.

Hasieratik kontrako iritzi ugari izan ditu neurriak, eta, besteak beste, Ezpass! Nora goaz? kolektiboak hainbat protesta egin ditu hilabeteotan. EH Baik ere ziurtagiria gaitzetsi du “herritarren askatasunak murriztu” egiten dituelako. Azaro hasieran kaleratutako oharrean salatu du COVID pasaportea “inposaketa ezkutatua” dela, herritarrei ez dielako uzten txertoa hartzeko erabakia “libreki” hartzen: “Osasun ziurtagiriaren beharra mantentzearekin, bizi normala eraman nahi izanez gero, txertatua izan beharko gira edota dirua izan beharko dugu PCRak egin ahal izateko”.

Halaber, koalizioak azpimarratu du jendartea “zatikatu” egiten duela ziurtagiriak. Kritikatu dute azken eztabaida politikoek erakutsi dutela “nahasten” ari direla “gobernuek jendartea kontrolatzeko duten helburuak” eta osasun larrialdiari eman behar zaizkion “erantzun egokiak”.