Nafarroako aurrekontuaren %57 gizarte gastuetara bideratuko dute
Nafarroako Parlamentuak 2017ko aurrekontuak onartu ditu Geroa Bai, EH Bildu, Podemos-Ahal Dugu eta Izquierda-Ezkerraren aldeko botoekin. PSN, PP eta UPNk aurka bozkatu dute. Guztira 4.062 milioi euroko aurrekontua izango da, orain arteko handiena.
2010. urtekoa da gehien hurbildu zaion aurrekontua 4.002 milioi eurorekin. Azken urteetako murrizketen ondoren, sei urte behar izan dituzte errekuperatzeko. 2016ko aurrekontuarekin alderatuz gastu eta inbertsio publikoan %6,4ko –225,2 milioi euroko– igoera izango du. Aurrekontuaren %57 gizarte gastuetarako erabiliko da, hezkuntza eta osasun alorretan %6ko igoerak eginda.
Euskarabideak %27 igoera izango du, sei milioi euroko aurrekontuarekin. Ikerketa eta garapenean ere igoera nabarmena egingo da, %23koa. Guztira 87 milioi euro inbertituko dira alor horretan. Enpleguaren sustapenerako 53,5 milioi euro erabiliko dira, aurten baino sei gehiago.
Aurrekontuko 387,8 milioi euro –biztanleko 605– Nafarroak duen zorra amortizatzeko erabiliko dira. Bestalde, hartu gabeko eskumenengatik Espainiako Estatuari 495 milioi euroko ordaindu beharko dizkio, Gobernuaren aurreikuspenen arabera.
Rajoyren Gobernuak 2017ko defizit helburua %0,2 igo zien autonomia erkidegoei, beraz, 97 euroraino zorpetzeko baimena du Nafarroak. Bestalde, gobernuko lau alderdiek onartutako zerga erreformari esker 144 milioi handituko da bilketa.
Parlamentuak oposizioak aurkezturiko 314 zuzenketatik gora eztabaidatu ditu. Onartutako zuzenketen artean buru-osasuneko unitateko psikogeriatria zentroko obren amaiera bideratzeko gastuetan 2,5 milioi euroko igoera dago. Zuzenketa hau gobernuko lau indarrek aurkeztu eta onartua izan da, beste bi zuzenketak bezala, 200.000 euroko igoerarekin biak, Tutera eta Lizarrako landa eremuetako osasun egoera hobetzeko.
Ez dira aski
Pobreziaren kontrako sareak “behar egoerei aurre egiteko” aski ez direla azaldu du: “Larrialdi egoerari aurre egiteko inbertsio sozial handiagoa behar da”. Hobekuntzak egin diren arren nahikoak ez direla salatu dute, biztanleriaren %13 pobrezian bizi dela gehituta.
Alderdiei dagokionez, lau alderdiek aurrekontuen alde bozkatu zuten arren, ñabardurak jarri dizkiete. Podemoseko Laura Perez kritiko agertu da gizartearen parte hartzerik izan ez duelako: “Ez dira gureak”. Halere, alde bozkatu zuten aurrekontuak hobetu direla azalduz. EH Bilduko Adolfo Araizek ere adierazi du “iraganeko politika baztertzaileak” gainditzeko pausuak eman direla, “nahiz eta nahikoak ez izan”.
PP eta UPN alderdien ustez aurrekontu “sektarioak” dira Parlamentuak onartu dituenak. UPNko Carlos Garcia Adanerok gobernuaren kezka bakarra oreka mantentzea dela aurpegiratu dio Barkosi, “honek funtziona dezan eta botereari eusteko”.
Nafarroako Gobernuak asteazken honetan onartu du 2024ko Nafarroako Aurrekontu Orokorren aurreproiektua: 6.355 milioi euro. Horietatik 520 milioi finantza gastuetara bideratuko dira (%8,18). Orain arteko aurrekontu handienak dira.
EAJko ordezkari Alaitz Zabalak adierazi du oposizioak ez duela konfiantzarik bere zuzenketetan.
2023ko atarian, 2022ko zenbakiek protagonismo berezi bat hartzen dute; izan ere, urte aldaketarekin batera, beti saiatzen gara kontagailua zeroan jartzen. Errealitate likidoen aroan, zenbakiek ere gure aditasunetik desagertzen dira ―askotan izugarrizko abiaduraz―, eta... [+]
Eskutitza osatzen duten erakundeek kontzentrazioa egin dute Nafarroako Parlamentuaren aurrean, Aurrekontu hauei ez! Pobretzearen aurrean, erreforma fiskala lelopean.
Abenduaren 22an onartuko dituzte Nafarroako Gobernuko 2023ko aurrekontuak. Navarra Sumak izan ezik, gainerako alderdiek elkar zoriondu dute Legebiltzarrean erakutsitako adostasunagatik. Historiako aurrekonturik handienak izango dira Foru Erkidegoan: 5.749 milioi euro, 2022an... [+]
Asteartean iragarri dute "jendearen bizitzak hobetzeko aurrerapenak" jaso dituztela akordioan. Besteak beste, trafiko eskumena Nafarroari emango diote, eta euskal ogasunek kudeatuko dituzte banku eta argindar enpresen ezohiko irabazien zergak. Aranzadi elkartearen... [+]
Nafarroako Gobernuaren 2023ko aurrekontuen aurreikuspena aurkeztu zuen asteazkenez foru gobernuak: 5.748 milioi euro, iaz baino %9,9 gehiago. Horietatik, 5.238 milioi izango dira ohiko gastuetarako, 510 milioi finantza gastuei bideratuko baitzaie. Albistearen amaieran zehazten... [+]
PSOEren eta Unidas Podemosen gobernu koalizioak 2023ko aurrekontuen aurreakordioa adostu dute, eta “inoizko gastu sozialik handiena” dutela iragarri. Besteak beste, trenak doan izatea hitzartu dute. UPk eskatzen zuen Etxebizitza Legea ez dute aurrekontuetan sartuko.
EAJk Espainiako Senatuko bozketaren unerako utzi omen ditu AHTrako diru gehiago ekartzeko negoziazioak. Oraingoan, trena hiriburuetan sartzeko izango omen da dirutza, Donostian herritarrek behar ez duten metroarekin batera, Bilbo inguruan inork gutxik erabiltzen duen... [+]
Abenduaren 23ko bozketan abstenitu egingo da EH Bildu. Akordioa medio, 253 milioi euroko partida eskatuko duten zuzenketak egingo dira aurrekontuetan, eta koalizioak proposatutako sei neurri politikoetatik hiru onartu dira.
Maddalen Iriarte EH Bilduko bozeramaileak iragarri du berria ostiral honetan, Eusko Legebiltzarreko gobernuaren kontrol saioan, “ez dira herri honek behar dituen aurrekontuak, ez dira gure aurrekontuak. Baina horiek hobetzeko lanean ari gara”.
2022ko aurrekontuen negoziaketetan PSOEren eta Unidas Podemosen koalizioak konpromisoa hartu du amiantoaren biktimei kalte ordainak emateko. Espainiako aurrekontuen gaineko eztabaidetan EH Bilduk Espainiako Gobernuarekin eskuratu duen lehen akordioa da.
Jaurlaritzak 2022 urterako prestatuko egitasmoa “inoizko aurrekonturik handienak” direla esanez aurkeztu du. Hala da bai, zenbakiei bakarrik begiratuz gero. Baina handiak izanagatik, ez dute zertan nahikoak eta egin daitezkeen handienak izan beharrik. Ezberdina... [+]
13.107,8 milioi euroko aurrekontua onartu du Gobernu Kontseiluak, eta 1.605 milioi euroko inbertsioa aurreikusi du. Susperraldi ekonomikoa izango du erronka. Hona sail bakoitzera eta sail horietako zein arloetara bideratuko den dirua.
Madrilgo Gobernuko aurrekontu proiektuan 662,9 milioi euro Hego Euskal Herrirako gorde dituzte, horietatik 388,4 milioi AHTarentzat, alegia, erdia baino gehiago.