Nafarroako aurrekontuaren %57 gizarte gastuetara bideratuko dute
Nafarroako Parlamentuak 2017ko aurrekontuak onartu ditu Geroa Bai, EH Bildu, Podemos-Ahal Dugu eta Izquierda-Ezkerraren aldeko botoekin. PSN, PP eta UPNk aurka bozkatu dute. Guztira 4.062 milioi euroko aurrekontua izango da, orain arteko handiena.
2010. urtekoa da gehien hurbildu zaion aurrekontua 4.002 milioi eurorekin. Azken urteetako murrizketen ondoren, sei urte behar izan dituzte errekuperatzeko. 2016ko aurrekontuarekin alderatuz gastu eta inbertsio publikoan %6,4ko –225,2 milioi euroko– igoera izango du. Aurrekontuaren %57 gizarte gastuetarako erabiliko da, hezkuntza eta osasun alorretan %6ko igoerak eginda.
Euskarabideak %27 igoera izango du, sei milioi euroko aurrekontuarekin. Ikerketa eta garapenean ere igoera nabarmena egingo da, %23koa. Guztira 87 milioi euro inbertituko dira alor horretan. Enpleguaren sustapenerako 53,5 milioi euro erabiliko dira, aurten baino sei gehiago.
Aurrekontuko 387,8 milioi euro –biztanleko 605– Nafarroak duen zorra amortizatzeko erabiliko dira. Bestalde, hartu gabeko eskumenengatik Espainiako Estatuari 495 milioi euroko ordaindu beharko dizkio, Gobernuaren aurreikuspenen arabera.
Rajoyren Gobernuak 2017ko defizit helburua %0,2 igo zien autonomia erkidegoei, beraz, 97 euroraino zorpetzeko baimena du Nafarroak. Bestalde, gobernuko lau alderdiek onartutako zerga erreformari esker 144 milioi handituko da bilketa.
Parlamentuak oposizioak aurkezturiko 314 zuzenketatik gora eztabaidatu ditu. Onartutako zuzenketen artean buru-osasuneko unitateko psikogeriatria zentroko obren amaiera bideratzeko gastuetan 2,5 milioi euroko igoera dago. Zuzenketa hau gobernuko lau indarrek aurkeztu eta onartua izan da, beste bi zuzenketak bezala, 200.000 euroko igoerarekin biak, Tutera eta Lizarrako landa eremuetako osasun egoera hobetzeko.
Ez dira aski
Pobreziaren kontrako sareak “behar egoerei aurre egiteko” aski ez direla azaldu du: “Larrialdi egoerari aurre egiteko inbertsio sozial handiagoa behar da”. Hobekuntzak egin diren arren nahikoak ez direla salatu dute, biztanleriaren %13 pobrezian bizi dela gehituta.
Alderdiei dagokionez, lau alderdiek aurrekontuen alde bozkatu zuten arren, ñabardurak jarri dizkiete. Podemoseko Laura Perez kritiko agertu da gizartearen parte hartzerik izan ez duelako: “Ez dira gureak”. Halere, alde bozkatu zuten aurrekontuak hobetu direla azalduz. EH Bilduko Adolfo Araizek ere adierazi du “iraganeko politika baztertzaileak” gainditzeko pausuak eman direla, “nahiz eta nahikoak ez izan”.
PP eta UPN alderdien ustez aurrekontu “sektarioak” dira Parlamentuak onartu dituenak. UPNko Carlos Garcia Adanerok gobernuaren kezka bakarra oreka mantentzea dela aurpegiratu dio Barkosi, “honek funtziona dezan eta botereari eusteko”.
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Ostegun honetan lau indar politiko horiek ezezkoa eman zioten enpresa energetiko handiei behin-behinean jarritako zerga luzatzeari. Ukrainako gerraren ondoren energiaren multinazionalek izandako irabazi handiei jarri zien zerga berezia Espainiako Gobernuak.
Nafarroako Legebiltzarrean datorren urteko aurrekontuak ixteko negoziazioetan ari dira egunotan alderdiak, eta horietan adostutakoaren arabera, euskararen Euskararen Nafar Institutuak iaz baino 1,3 milioi gehiago izango ditu.
Doako unibertsitatea aldarrikatu eta EHUren erantzukizuna seinalatu dute 10.549 ikaslek, Unibertsitateko Indar Batasunak abiatutako sinadura bilketaren bidez.
EH Bilduk seigarren urtez jarraian Chivite lehendakariaren aurrekontuak ahalbidetuko ditu, abstentzioaren bidez. Egungo akordioa mantenduz gero, abenduaren 19ko Osoko Bilkuran gauzatuko da proposamena.
Frantziako Gobernuak aurkeztu duen 2025eko finantza lege-proiektuaren arabera, irrati elkarteek jasoko duten laguntza ekonomikoa %35 murriztuko da. Murrizketak, hamar milioi euro gutxiagoko diru-laguntza jasotzea suposatuko luke. Irratien elkarteak esan du "lurraldearen... [+]
Nafarroako Gobernuak asteazken honetan onartu du 2024ko Nafarroako Aurrekontu Orokorren aurreproiektua: 6.355 milioi euro. Horietatik 520 milioi finantza gastuetara bideratuko dira (%8,18). Orain arteko aurrekontu handienak dira.
EAJko ordezkari Alaitz Zabalak adierazi du oposizioak ez duela konfiantzarik bere zuzenketetan.
2023ko atarian, 2022ko zenbakiek protagonismo berezi bat hartzen dute; izan ere, urte aldaketarekin batera, beti saiatzen gara kontagailua zeroan jartzen. Errealitate likidoen aroan, zenbakiek ere gure aditasunetik desagertzen dira ―askotan izugarrizko abiaduraz―, eta... [+]
Eskutitza osatzen duten erakundeek kontzentrazioa egin dute Nafarroako Parlamentuaren aurrean, Aurrekontu hauei ez! Pobretzearen aurrean, erreforma fiskala lelopean.
Abenduaren 22an onartuko dituzte Nafarroako Gobernuko 2023ko aurrekontuak. Navarra Sumak izan ezik, gainerako alderdiek elkar zoriondu dute Legebiltzarrean erakutsitako adostasunagatik. Historiako aurrekonturik handienak izango dira Foru Erkidegoan: 5.749 milioi euro, 2022an... [+]
Asteartean iragarri dute "jendearen bizitzak hobetzeko aurrerapenak" jaso dituztela akordioan. Besteak beste, trafiko eskumena Nafarroari emango diote, eta euskal ogasunek kudeatuko dituzte banku eta argindar enpresen ezohiko irabazien zergak. Aranzadi elkartearen... [+]
Nafarroako Gobernuaren 2023ko aurrekontuen aurreikuspena aurkeztu zuen asteazkenez foru gobernuak: 5.748 milioi euro, iaz baino %9,9 gehiago. Horietatik, 5.238 milioi izango dira ohiko gastuetarako, 510 milioi finantza gastuei bideratuko baitzaie. Albistearen amaieran zehazten... [+]
PSOEren eta Unidas Podemosen gobernu koalizioak 2023ko aurrekontuen aurreakordioa adostu dute, eta “inoizko gastu sozialik handiena” dutela iragarri. Besteak beste, trenak doan izatea hitzartu dute. UPk eskatzen zuen Etxebizitza Legea ez dute aurrekontuetan sartuko.
EAJk Espainiako Senatuko bozketaren unerako utzi omen ditu AHTrako diru gehiago ekartzeko negoziazioak. Oraingoan, trena hiriburuetan sartzeko izango omen da dirutza, Donostian herritarrek behar ez duten metroarekin batera, Bilbo inguruan inork gutxik erabiltzen duen... [+]