argia.eus
INPRIMATU
ANALISIA
Macronek erreforma pasa arren, herritarrak ez dira amore ematekotan
  • 23.000 lagun batu dira Baionan sindikatuen arabera, eta orokorki, manifestazio guzietan batu da jendetza esanguratsua –Parisen 800.000 dira une honetan, CGTren arabera–. Tonua gogortuz doa manifestarien partetik eta blokeoak eta barrikadak biderkatuz doaz azken egunetan. Erreforma pasa arren, haserreak karrikan segitzen du. Ikusteke dago nola erantzunen dion horri gobernuak eta Emmanuel Macronek entzungor segituz gero zer nolako segida izanen duen mugimenduak.

Jenofa Berhokoirigoin @Jenofa_B 2023ko martxoaren 23a

Jendetsua izan da bederatzigarren greba eguna eta argi gelditu da erreforma pasa arren, jendea ez dela etxean geratzekoa. Baionako karriketan begibistakoa zen kexua, eta erreformak bezainbeste Frantziako Gobernuaren jarrera autoritarioak eta mespretxuak eragindakoa dela erran daiteke. Erretretarako adinari buruzko pankartak agergai baziren ere, gehienak ziren 49.3 artikuluaren erabilpenari edota bide demokratikoaren ukapenari buruzkoak.

Baionako manifestari bat, 49.3 artikuluari eta zentsura mozioari buruzko pankarta duela esku artean. Argazkia: Jenofa Berhokoirigoin.

Erretreten erreformari dagokionez, hasieratik baztertu du elkarrizketaren bidea Frantziako Gobernuak, eta jarrera horrek haserrea hauspotu besterik ez du egin –entzungor izaera hori ez duelako berria Emmanuel Macronek–. Urtarrilaren 19an izan zen lehen greba eguna, baina hasieratik sindikatuen ekarpenei begira elkor egon da gobernua eta azken urteetako mobilizazio jendetsuenak izanda ere, ez du karriken mezua entzun nahi izan.

Ondotik etorri da Parlamentuan ere bozketarik gabe, Konstituzioko 49.3 artikuluari esker erreforma pasa izana –haserrea hauspotzeko osagai ezinhobea–. Azkenik, martxoaren 20an zentsura-mozioa doi-doietarik onartu ez izanari inolako kontsideraziorik bideratu ez izanak areagotu du herritarren artean mespretxatua izanaren sentsazioa. 287 boto behar ziren gobernua botatzeko eta LIOT talde zentristaren mozioak 278 boto jaso zituen. Bederatzi botorengatik ez da erori gobernua eta horrek argiki erakusten digu Emmanuel Macronen ingurua geroz eta bakartuagoa dela.

Baina, hala eta guztiz ere, bereari segi jarraitzen du Macronek. Hitza hartu zuen martxoaren 22an, TF1 eta France 2 kateen bidez elkarrizketa eskainiz: "Zundaketen eta herriaren interesaren artean, herriaren interesa aukeratzen dut; eta berdin dio fama-ezaren zama pairatu behar badut". Azkenean, ez du ezer galtzekorik: Frantziako legediari segi bi agintaldi baino gehiago ezin ditzake egin presidenteak, hots, Macronek ezin du berriz aurkeztu eta dirudienez, berdin zaio herritarrei bizkarra erakutsiz eta bakarturik egitea aitzina.

Erantzunak gogortuz: blokeoak eta barrikadak

Sindikatuek baturik segitzen dute, eta ikusteke dago zer nolako segida emanen dioten mugimenduari. Martxoaren 23 honetan jendetza batu da hiri ezberdinetan –Parisen 800.000 manifestari arratsalde honetan, CGT sindikatuaren arabera–. Baionan ere 23.000 lagun elkartu dira antolatzaileen arabera, eta 9.000 polizien kontaketari segi. Erreforma pasa izanak eta 49.3 artikuluaren erabilpenak sua piztu dute eta orduz geroztik barrikada eraginkorrak daude Frantziako hainbat hiritan. Orain arte ez bezala, Baionan ere egon dira suteak eta poliziei zuzendutako objektu jaurtiketak.

Parisen dituzte kale borroka intentsoenak –eta paretik errepresio bortitzena–. Martxoaren 23 honetan ere giroa bero-bero dute:

Blokeoen estrategiak ere badauka bere lekua, eta martxoaren 20az geroztik –hots, bozketarik gabe erreforma pasa izanaz geroztik– autobide, garraio zerbitzu zein bestelako hainbat puntu estrategiko dituzte blokeaturik.

Iazko udazkenean bezala, oraingoan ere petrolio-findegiek dute blokeorako ahalmen inportanteena. Asteburuan jarri ziren greban –zazpi findegietatik lau dira geldirik– eta jadanik sentitzen dira eskasia eta gobernuaren partetik kezka. Baina hor ere, errekisizio-prozedura aktibatu dezake gobernuak, grebalari batzuei lanera itzultzeko manua bideratuz.