"Neskek dantza taldean parte hartzearen alde zaude? Hala bada, nola jantzita?". Horrelako galderak erantzun beharko dituzte Luzaiden bolantetan emakumeen parte hartzea zein izan behar den adosteko egingo den herri galdeketan.
Orain arte emakumeek "Neskatoak" paperean zenbait dantzatzan bakarrik parte hartu dute Luzaideko bolant egunean. Martxa, bolant-dantza eta Lauetan Erdizkan parte hartzen dute eta kontra-dantzetan gizonezkoekin bikote osatuz, baina dantza-jauziak gizonezkoek bakarrik eman izan dituzte, azken urteotan gero eta ume gehiagok, baina mutilak badira soilik.
Neskek dantza guztietan parte hartzeko aukera jarri da orain mahai-gainean, eta 2017ko bolant-egunera begira emakumeen dantzatzeko aukera hori zabalduko den ala ez erabaki nahi da 2016eko bolant-egunaren bezperetan.
Galderak eta iritziak
Luzaideko Bolanten batzordeak erabaki du galdeketa bidez jasotzea herritarren iritzia, horretan oinarrituta hurrengo urterako erabakia hartu ahal izateko. Baina ez galdetarekin bakarrik. Bai eta Ez erantzunetatik haratago, herritarren iritziak bildu nahi dituzte, eta horretarako gutunontzi bat jarriko dute. Martxoaren 24an, 25ean eta 26ean burutuko da galdeketa, eta bertan Luzaidarrei luzatuko zaizkien galderak hauek dira:
- Mutilek egiten duten bezala, neskek dantza taldean parte hartzearen alde zaude?
- Hala bada, nola jantzita?
- Zein pertsonaia ordezkatu beharko lukete?
Tradizioak egokitu beharra
Luzaideko Bolanten dantza taldean gero eta gehiago neskak dira, eta gero eta gutxiago mutilak. Urtean zehar, herritik kanpo emanaldiak dituztenean, neskek dantza guztiak ematen dituzte eta horrekin ez da arazorik. Kanpoan dantzatzen dutena herrian ez egin ahal izateak egoera bitxia sortu du Luzaiden. Mutil dantzarien eskasiak kezka eragiten du, eta ikusteke dago horrek nola eragin dezakeen erabakian.
"Tradizioak bizi ditugun garaiei egokitu behar direla" sinesten dute Luzaideko Bolanten batzordean, eta Baztango mutil-dantzetan izandako gertarakiak gogoan, Luzaideko galdeketa eta parekidetasunerako borondatearekin auzia beste modu batera bideratzeko asmoa erakutsi dute. Iurre Bidegain kazetari eta dantzari luzaidarrak eman ditu Luzaideko galdeketa honi buruzko xehetasunak Kazeta.eus agerkarian.
Luzaideko Bolant eguna 2016
Pazko asteburuan, martxoaren 27an ospatuko dute Luzaiden aurtengo Bolant eguna. Aurreko egunean, larunbat arratsez, ekingo diote ospakizunari kalejira eta dantzaldiekin baina iganderako antolatu dituzte ekintza esanguratsuenak. Honela, goizean goizeko gosaritik hasita herriko kaleetan jiran eta dantzan ibiliko dira bolantak bazko igandez. Hona egitaraua:
Martxoak 26, larunbata:
- 20:00etan: Kalejira herriko kaleetan.
- 21:00etan: Dantzak herriko plazan eta taloak.
Martxoak 27, igandea:
- 8:15etan: Askaria
- 9:30an: Pekotxeta eta Benta auzoetara bisita.
- 12:00etan: Dantza ikuskizuna Santiago Plazan.
- 17:00etan: Emanaldia Arretxe frontoian.
- 21:00etan: Afari herrikoia.
- 00:00etan: Dantzaldian "Holako" taldearekin.
Informazioa: Bolant eguna Luzaide (Luzaideko Bolantak)
[Albiste honen jatorrizko bertsioa Dantzan.eus webgunean argitaratu da eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra]
Dantzaren munduan gabiltzanok askotan errepikatzen dugun ideia da dantza efimeroa dela. Elhuyar hiztegiak espainoleko "efímero"-ren ordaintzat ematen ditu honakoak: efimero, suntsikor, galkor, iragankor, iraungikor, ilaun. Ez dut gogoan nori irakurri nion... [+]
Azken urteetan Lapurdiko kontserbatorioan euskararen eta diziplina tradizionalen presentzia handitu da eta euskal dantzako ibilbideari forma ematen ari dira; irailean hasi da lehen zikloa. “Herri Elkargoa sortu zen Iparraldean eta nahi zuten herri musika eta herri... [+]
Lesakako ezpata-dantzariak San Fermin egunerako ezpata-dantzako entseguetan dabiltza azken hilabetean. Hamabost atera ohi dira dantzara, eta besteak titularren batek hurrengo urteetarako lekua utzi zain daude.
Transmisioa eta dantza taldeetako erreleboa aztertu nahi izan dugu Dantzan Ikasi topaketetan, eta gazte belaunaldiek lan egiteko ereduak ezagutu nahi izan ditugu “Gazteen parte-hartzea euskal dantzan” mahai inguruan: Eder Niño Barakaldoko... [+]
Iruñeko alkate Joseba Asironek prentsaurrekoan iragarri duenez, Duguna dantza taldeak jaurtiko du 2024ko Sanferminetako txupinazoa. Duguna izan da Iruñeko herritarren boto gehien jaso duen hautagaitza. Hain zuzen dantza taldearen sorreraren 75. urteurrena ospatzen... [+]
Gerratik ihesi 1937ko ekainean Donibane Garazin Bilbo eta inguruetako 600 haur jaso zituzten. Hiriburuko Ziudadelan Eusko Jaurlaritzaren menpeko eskola kolonia bihurtu zuten, eta bi urtean 8-14 urteko 800 bat haur igaro ziren bertatik. Haurrekin 80 bat heldu ere iritsi ziren:... [+]
Aste hondar honetan euskal dantzen hiriburu bilakatu da Hendaia. Akelarre dantza talde hendaiarraren 50. urtemugaren testuinguruan, Lapurdi, Baxe Nafarroa eta Xiberoako hamasei dantza talde elkartu ditu bertan Iparraldeko Dantzarien Biltzarrak.
Iazko azaroko Sansaturnino eguneko ospakizunak gibelean utzita, Iruñeko Duguna dantza taldeak 75. urteurreneko ekitaldiekin aitzina eginen du martxo hondar eta apiril hastapenean. Ondorengo lerroetan taldeak berak azaltzen ditu ospakizunok.
Kaskarotak eta maskaradak kasik urtearekin batera hasi dira eta jarraian etorri dira beste zenbait inauteri festa. Goiztiarrenak urtarrilean ari dira ospatzen, baina aurten inauteri gehienak datoz oso goiz. Otsailaren 8an izango da Ostegun gizena eta 13an Inaute asteartea. Hadi!... [+]
Urtarrileko lehen asteburuarekin atera dira kaskarot goiztiarrenak. Beskoitzekoak izan dira lehenak eta otsail hasierara arte larunbatez eta igandez astero ibiliko dira herriko auzoetan etxez etxe dantzan eta festan. Goiztiarrenak eta irteera gehiena egiten dituztenak dira... [+]
Dantzaria, koreografoa, abesbatzako zuzendaria, idazlea… 102 urterekin zendu da Filipe Oihanburu (Argeles-Gazost-Miarritze, 1921-2023) Miarritzeko bere etxean. Hain zuzen Miarritzeko Urrezko Domina jasoa zuen euskal dantzan eta musikan egindako lan guztiagatik. Segundo de... [+]
Baztango herrietako festetan Mutil-dantza parekideak egitea “mugarri garrantzitsu bat gainditzea” dela adierazi du Plazara Dantzara taldeak. Hala ere, azpimarratu du dena ez dagoela “irabazita” eta oraindik “bide luzea” dutela egiteko.
Azaroaren 4ean euskalgintzak deitutako manifestazioa eginen da Bilbon, 17:00etatik aitzina, Oldarraldiaren aurrean, euskararekin bat, euskaraz bat lelopean. Manifestazio jendetsua izatea espero da eta bukaeran, bestelako esku-hartzeekin batera, soka-dantzan aritzera... [+]