Landa-eremua mugitzen ari da

  • Esnatze horretan hainbat kausa elkartzen dira, eta lurraldean sakabanatuta dauden herrien erresistentzia-ahalmenak bete-betean erantzuten die. Joan den larunbatean, aldarrikapen horien inguruan manifestazio jendetsua egin zen Gasteizen. Kalean frogatu zen berriro posible dela kausa komuna egitea, esparru sozial eta are ideologiko askotatik, aurre egin behar diogun lurraren jabetza galtzearen mehatxuaren aurrean. Arerioak, boteretsua eta erakundeekin ondo lotua denak, "perroflautas" esaten digu, faxista eta nazi horiek ere erabiltzen duten terminoa. Bitxia da kointzidentzia, zeren agian, azken batean, haien matoiak besterik ez baitira.

Iraultza berdea deiturikoan, traktorea nekazaritza-desarrollismoaren fenomeno emergente gisa lehen aldiz agertu zenetik, gure herrietako bizitzak izugarrizko eraldaketa jasan du, aurrerapenak ezarri dizkion aldaketei lotuta. Lehenik eta behin, lursailen kontzentrazioak etorri ziren, eta, nagusiki biziraupeneko nekazaritza zena merkatu-nekazaritza bihurtzeaz gain, monolaborantza, hazi autoktonoen desplazamendua eta zapaltzen zituzten lurreko ziklo naturalen behaketaren eta esperimentazioaren oinordeko diren nekazarien ezagutza-praktikekiko mespretxua sustatu zituzten. Laborantza-lurra menderatzeko erregai fosilak, ongarriak eta biozida sintetikoak erabiltzeko betebehar saihetsezina beharrezkoa bihurtu zen nekazaritzaren praktikatik lasai bizi ahal izateko. Aldaketa horietara egokitu ez ziren pertsonek bizirauteko beste modu osagarri bat bilatu behar izan zuten, edo, besterik gabe, desagertu egin ziren.

Landa-eremuko eraldaketa erradikal horiek, nekazaritza-prozesuen zirkulartasuna hausteaz gain, erabateko kanpo-mendekotasuna sortu zuten hazien jabe berriekiko, nitratoen, fosfatoen eta pestiziden ekoizle eta merkaturatzaileekiko. Aldi berean, landa-eremuan lan egiten duten pertsonek gero eta makineria espezializatuagoa eta neurrigabeagoa erosi behar izaten dute, eta bizitza osorako zorpetzean murgiltzen dira, lurralde-gaitasunetara egokitutako beste eredu batzuetara igarotzeko ahaleginak itzaliz. Gero eta laborantza-lur gehiago behar da nekazaritza-unitate bat ekonomikoki bideragarria izan dadin. Nekazaritza ekologikorako ekoizpen moduetara igarotzen ari diren nekazariek bizirauteko zailtasunak dituzte, besteak beste, lurrak zentralizatzeko eta bereganatzeko joeraren aurka doazelako, horiek baitira diru-laguntza publikoak jasotzen dituzten ereduak.

Gobernu guztiak, interes merkantilistaren morroi, landa-eremua astintzen duen atsekabean sakontzen duten politika berberak bultzatzen ari dira. Horren adibide dira, besteak beste, Merkataritza Askeko Itunak, jatorrian eta helburuan prezioen indizea igotzeari buruzko arauketarik eza, merkataritza-gune handien diru-sarrerei mesede egiten diena; nekazarien eta abeltzainen belaunaldi berriei lurra eskuratzeko erraztasunean inplikaziorik eza; tokiko salmenta-merkatuei buruzko araudi itogarria; zerbitzu mediko eta eskola-sistema urriak desegitea...

Inbertsio-funtsek kudeatutako transnazional monopolikoek munduko elikadura kontrolatzea helburu duten joera nagusi horiek elikatzeko eskubidea ahultzen ari dira, ahalik eta etekinik handiena lortzeko. Langileentzako elikagai merkeak ekoizteko ilusioa desagertzearekin batera, lurraren emankortasunak erakusten duen akidura, merkantilizazioaren menpeko harreman horren ondorio zuzena da eta kezkagarria da. Lurraldera errotuta dagoen nekazaritza eta abeltzaintza amildegira eramaten duen eredu baten gainbeherarekin batera, orain oligopolio energetikoaren enpresak landa-eremua bortxatzen ari dira laborantza-etxalde eta herri-mendi ugari desjabetzeko. Arpilatzea eta espoliatzea dira negozio-nitxo berria, merkatu-harremanak berregituratzeko gai izan daitekeena, ugaltzeko balio izan duten energia-iturrien eskasiari aurre egin behar dion mundu batean.

"Ultraeskuina beti adi dago kaleko nahigabetik atera dezakeenari. Landa-eremuan bizi den  jendeak egiten dituen aldarrikapenetan sartzen saiatzen da"

Mobilizatzeko arrazoirik ez da falta. Eta ultraeskuina beti adi egoten da kaleko nahigabetik atera dezakeenari, ez baita gutxi. Landa-eremuan bizi den edo bere sentitzen duen jendeak egiten dituen aldarrikapenetan sartzen saiatzen da. Jende horri nekazaritza, abeltzaintza, lurralde-oreka eta natura- eta landa-ekosistemen zaintza ez zaio batere interesatzen. Eremu hori erabat arrotza zaie, landa-eremua alegia, beste eremu mota batzuk askoz ere gertukoagoak zaizkie, baina hori beste upeleko sagardoa da.

Korronte kapitalista horrek kaleko protesta batzuen babesa eta haserrea bereganatzeko duen trebetasuna izan liteke alor parlamentarioan errebindikazio hauek jasaten ari diren utzikeriaren sintoma, progresismotik hasi eta kontserbadurismo zaharkitueneraino, ez baitira gai ezarritako esparru politiko instituzionalean ezkerretik erantzun alternatibo bat emateko. Langileen artean banatzeko baliabide nahikorik ez dagoenez, onura gehiago lortzeko irrikaz diharduen kapitalaren erasoa dela eta, eskuinak, bere forma guztietan, mendeko klaseen sektoreei gero eta presio handiagoa egiten ari zaien eta berez sortzen ari diren erantzunen erradikaltasunaz jabetu nahi du. Eskari horiei emandako erantzun instituzionalak alternatiba gisa erakusten ditu ezarritako ordenaren araberako irtenbide berberak, errotiko trantsiziorako erabakigarriak ez diren aldaketa txikiekin apainduak. Aldi berean, iraganean borrokan erabakigarriak izan ziren zenbait eragileren kasuan, komunaren kudeaketa unibertsalean oinarritutako paradigma-aldaketaren oinarriak ezartzen dituzten beharrezko eraldaketa emantzipatzaileak onartzeko ezintasuna ikusten da.

Hala eta guztiz ere, oraindik ere badira mugimendu batzuk egungo aldrebeskeriari aurre egiten jarraitzen dutenak. Eta ez dira gutxi. Lurrari lotzen zaizkio eta naturaren fluxuei lotutako itxaropena sustraitzen dute. Lurraldearen biziraupenerako defendatzen dute, alternatiba eraldatzailearen lekua hartuta.

Beraz, gaur faxista eta nazi hauen arribismo bizkarroia salatu besterik ez dugu egin nahi, kalea gorrotoarekin astintzen dutelako eta hainbat herri-ordezkari egiten ari diren bidezko aldarrikapenak bereganatu nahi dituztelako.

"Arerioak, boteretsua eta erakundeekin ondo lotua denak, "perroflautas" esaten digu, faxista eta nazi horiek ere erabiltzen duten terminoa. Bitxia da kointzidentzia"

Joan den larunbatean, aldarrikapen horien inguruan manifestazio jendetsua egin zen Gasteizen. Kalean frogatu zen berriro posible dela kausa komuna egitea, esparru sozial eta are ideologiko askotatik, aurre egin behar diogun lurraren jabetza galtzearen mehatxuaren aurrean. Arerioak, boteretsua eta erakundeekin ondo lotua denak, "perroflautas" esaten digu, faxista eta nazi horiek ere erabiltzen duten terminoa. Bitxia da kointzidentzia, zeren agian, azken batean, haien matoiak besterik ez baitira.

Landa-mundua errespetatzea eta ingurune hori sakrifizio-lurralde ez bihurtzea aldarrikatzen dugunean, erabat sinetsita gaude landa-eremuak ez duela hiri-munduarekiko gutxiagotasun-egoeran egon behar. Beharrezkoa dela ondo kontserbatutako landa-ingurunea eta ondo babestutako ingurune naturala. Pertsona guztien ondarea da, eta kapitalismoaren paradigma berriak "trantsizio berdea" deitu duenak ezin du suntsitu. Horregatik, funtsezkoa iruditzen zaigu aldarrikapen horiek lotesleak izatea eta lehen sektorearen jarduera estrategikotzat jotzea eta ingurune naturala benetan errespetatzea.

Larunbatean Gasteizko kaleetan indarrez entzun zen aldarrikapena "Horrela ez" izan zen, argi geratu zen. Baina izan zen beste eslogan bat, enpresa handien mesederako jazarpen eta eraispen horren aurkako jarrera sendoago islatzen zuena: "Energia kapitalista ez da inoiz iraunkorra izango".

Argi geratzen da, beraz, zeintzuk diren errebindikazioak eta zeintzuk diren batzen gaituzten printzipio orokorrak: errespetua, elkar zaintzea eta zeharkakotasuna. Hor ez daude eta ez dira espero faxista eta nazi horiek, duela ez asko gure landa-eremuko ezpondak eta arekak lotsaren eta desohorearen leku bihurtu zituztenak.

 

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
2024-06-27 | Jauzi Ekosoziala
Zenbat dira gehiegi eta nahikoa?

Zeintzuk dira gure benetako beharrizanak ondo bizitzeko? Zer da ondo bizitzea? Galdera hauei erantzutea funtsezkoa da gehiegikeriaren gizartean, are gehiago larrialdi klimatiko, ekologiko eta zibilizazio krisiaren garaiotan.


Gustua nirea da

Irudi batek mila hitzek baino gehiago balio omen du. Pascual Serrano kazetari eta idazleari irakurri nion ez dagoela hori baino gezur handiagorik. Duela hamar urte pasa idatzi zuen hori, irudiak berba osorik jan behar zuela ikusten hasiak ginenean. Tira, gezurtatu daitezkeela... [+]


Izendatzea

Sexu-langileen Nazioarteko Egunaren harira, sexu-langilea den kide batek estigma apurtzeko tailer bat eskaini zuen ekainaren 2an. Kideak oinarrizkoa den eta agian horregatik horren presente ez dugun auzi bati heldu zion: gauza bat dela zerbait baimenik gabe egin diezazuten eta... [+]


Bizitzaren legeak

Etorkizun laburrekoak kezkatuago gaude etorkizunarekin etorkizun luzekoak baino. Bizitzaren CCCLXIX. legea da. Aho-korapiloa ematen du, bizitzaren legeak, ordea, ez ditut nik idazten, bizitzak berak baizik.

Lege horrek, taxuzko lege guztien antzera, salbuespenak baditu, baina... [+]


Metaketa

Lehengoan mezu bat idatzi nion METAri. Di-da, pentsatu eta egin. Mark Zuckerbergek ez du lorik egin ordutik, ez baitzen edozelako mezua izan, lehor samar idatzi nion. Borde, ia. Instagrameko bideo baten bidez jakin nuen METAk bere erabiltzaileek partekatutako informazioa... [+]


Europar Batasuna norabiderik gabe

Amaitu berriak ditugu Europar Batasuneko Legebiltzarrerako hauteskundeak eta ezer gutxi jakin dugu hautagaiek datozen bost urteetarako dituzten asmoei buruz, gauza orokorrak ez badira. Izan ere, esan digute eskuin muturra datorrela, eta egia da, baina horrezaz gain, oso gutxi,... [+]


2024-06-26 | Diana Franco
Teknologia
Memoriaren munstroa

Asteburu euritsu honetan gaztarotik gordeta izan ditudan CD, disko gogor eta USB memoriak hartu eta barruak ikusten aritu naiz; gauza ugari aurkitu dut bertan: inoiz argia ikusi ez duten proiektuak, argazki zaharrak, testuak, antzinako programa piloa... Azken 20 urteetan... [+]


Materialismo histerikoa
Desfilean

Ultraeskuina desfilean dabil, plaza erdiraino ekarri dute karroza, eder sentitzen dira, topera bolumena. Eta hauteskundeak irabazten dituzte. Eta, izututa, geure buruari begira jarri gara. Eta dena gaizki. Azken aldiko inbento guztiak gaizki; nola ez zen azalduko Milei, ezkerra... [+]


Eguneraketa berriak daude