شهروندان باسکی برای زبان مادری خود دست به فشرده ترین ابتکار خواهندزد. صدهاهزار در این ابتکار شرکت کرده و باتونی را بیوقفه دست به دست خواهندگرداند. باتونی که خود به سنبل زبان تبدیل شده است. درطول 11 روز و 10 شب، فستیوال زبان حدود 210 ساعت طول خواهدکشید و در اکثر شهرها و دهکده های کشورباسک، درمجموع در طول 2300 کیلومتر، جریان خواهدداشت. کشور باسک در اروپا در شمال اسپانیا و در جنوب فرانسه قراردارد.
در ویدئوی پیوند زیرین برخی تصاویر کوریکا درسال گذشته را میتوان مشاهده کرد:
سازماندهندگان این ابتکار پیامی را در باتون قرارداده که در پایان فستیوال خوانده خواهدشد. حمل باتون چوبی با سنبل باسک باعث افتخاراست، به همین سبب سازمانها و گروه های مختلف به منظور کمک به زبان باسک تلاش خوهندکرد که چندین کیلومتر خریداری نمایند. سازمان مسئول تدریس زبان باسک به بزرگان، اَ اِ ک ، سازماندهندۀ این حرکت عظیم میباشد و پولهای جمع آوری شده به آن سازمان داده خواهدشد.
زبان باسک نزدیک به ازبین رفتن است. هم اکنون حدود یک میلیون به زبان باسک صحبت میکنند و برطبق یونسکو در بعضی مناطق درخطر ازبین رفتن میباشد. تنها دربعضی و نه در بیشترین مناطق یک زبان رسمی است. در یک اتمسفر جشن، کوریکا کل منطقه را بهم میآورد. هنگامیکه کوریکا ازمیان شهرها و شهرکها عبور میکند، شهروندان مناسبتهای متفاوتی را سازمان میدهند.
این ابتکار و سازماندهندۀ آن اَ اِ ک توسط مردم بوجودآمد. کوریکا هر دوسال یکبار برگزارمیشود و این نوزدهمین بار آن میباشد. بخاطر موفقیت این ابتکار جوامعی در کشورهای دیگر با موقعیت زبانی مشابه این ابتکار را دنبال ساخته اند: کاتولینا، ایرلند، بریتانی، ولز، گالیزا، و والهِ آران.
چرا اوسکارا (زبان باسک) به کوریکا نیازمند میباشد؟
زبان باسکی زوال سنگینی را بویژه در طول سه قرن پیش تحمل کرده است. مسخره کردن افرادی که باسکی حرف میزنند، جریمه و کتک زدن آنها چندنمونه ایست که باسکی ها متحمل شده اند. درمیان فاکتورهای گوناگون فشارهای روحی نقش مهمی در تغییر زبان مردم داشته است. بیشتر زبان شناسان براین باورند که مشی سیاسی دولتهای اسپانیا و فرانسه برعلیه زبان باسک نقش مستقیمی داشته است.
"دادن حلقه" شاید نیرومندترین سمبل سرکوبیست که زبان باسک متحمل شده است. سابقا صحبت به زبان باسک در مدارس منع بود، هنگامیکه یک دانش آموز به زبان باسک حرف میزد معلم به او یک حلقه میداد. دانش آموزان مجبوربودند که حلقه را به کسان دیگری که به باسک حرف میزدند، رد میکردند. آنها بچه ها را مجبورمیساختند که خبرچین باشند، دانش آموزیکه درآخر هفته حلقه را داشت تنبیه میشد، اغلب فیزیکی. بخاطر حلقه مردم باسک از زبان خود دوری جستند، و بخاطر عذابی که به دنبال داشت حتی از انتقال آن به بچه های خود خودداری کردند. گردآوری شهودات در کشورباسک نشان داد که اجرای "دادن حلقه" حداقل در دوقرن پیشین یک اقدام سراسری بود. بسیاری از باسکی ها که از اجرای آن رنج و عذاب کشیدند هنوز زنده اند.
درطول دیکتاتوری 40 ساله زبان باسک منع بود. بمنظور مجازات کسانیکه به زبان باسک صحبت میکردند از پلیس با لباس شخصی استفاده میشد. با ادعای اینکه این زبان با نوسازی در تضاد است، زبان باسک تقریبا" از زندگی عمومی محوشد.
باشروع دهۀ 50 مردم تشکلهای پنهانی را بوجودآوردند، و در دهۀ 60 زبان باسک را در خانه های خصوصی تدریس میکردند. در دهۀ 70 که موقعیت سیاسی حالت انفجاری داشت هزاران شهروند باسکی سواد را در مدارس اَ اِ ک آموختند (اَ اِ ک: یک سازمان مبتنی برجامعه که زبان باسک تدریس میکند) سازمانی که با جنبش بوجودآمده بود. در سال 1980 تعدادی از آرمانخواهان زمان بمنظور گرفتن بودجه، ایدۀ تشکیل "کوریکا" را بوجودآوردند.
بعداز 35 سال زبان باسک هنوز در بیشتر قلمرو کشورباسک به یک زبان رسمی تبدیل نیافته است. دربرخی نواحی مدارس عمومی زبان باسک را تدریس نمیدهند، بنابراین هرسال هزاران کودک برای حضوریافتن درمدارسی که آنرا تدریس میکنند باید هزاران کیلومتر مسافرت نمایند. در مناطقی که زبان باسک به یک موقعیت رسمی رسیده به پیشرفت قابل توجهی دست یافته است، معذالک دولت اسپانیا کنسول شهری را که با زبان باسک اداره میشود را به دادگاه مراجعه میدهد. بعلاوه، مردم باسک بسختی فراموش خواهند ساخت روزی را که تنها روزنامه ایکه به زبان باسک تالیف میشد توسط پلیس بسته شد. این روزنامه که "اگونکاریا" نام داشت ازلحاظ مالی توسط مردم تامین میشد. هیئت دبیران آن توسط پلیس دستگیرشده و شکنجه شدند. در بخش فرانسه تنها زبان فرانسوی رسمیت دارد، و درگذشته تمامی مدارسی که زبان باسک تدریس میکردند به دادگاه فراخوانده شدند. ازآن بیشتر تنها روستائی که در ژانویه گذشته زبان باسک را رسمی اعلام کرد به دادگاه برده شد.
" زبان باسک را توسعه بدهید، بیائید به کوریکا ملحق شویم! "
بنابر گفتۀ برخی از متخصصین از 7000 زبان موجود در جهان حدود نیمی ازآن در این قرن محو خواهندشد. برای عادی سازی زبان باسک در کشورباسک کار اصلی هنوز انجام نیافته ولیکن زبان باسک زنده است.
" اوسکارا، زبان رسمی باسک تنها قلمرو آزاد ماست." " یک زبان میمیرد تنها اگر آنهائیکه آنرامیدانند بدان گفتگو نکنند، نه آنهائیکه آنرا نمیدانند بدان گفتگوکنند." " بسیار زیباست که بشنویم تو هم به باسک حرف میزنی." اینها پاره ای ازکلماتی هستند که شما بر پیراهنها، باندها و خیابانهای کشورباسک مشاهده خواهیدکرد. کوریکا یک ابتکار بزرگی است که نیازبه حمایت صدها داوطلب دارد، و ما به عنوان مردم افتخار انجام آنرا داریم. با این ابتکار هزاران شهروند باسکی انرژی درونی خودرا شارژ کرده و به حمایت زبان خود ادامه خواهندداد، آنها خودرا توانا و بداشتن دید خود از جهان ادامه خواهندداد.
این مقاله را لندراربلتز نوشته است.
Itzulpena: Amir.
Ingurumen-inpaktuaren berri izateko eta, hurrengo edizioei begira emisioak murrizteko egin du azterketa Lander Crespo klima adituak. Garraioa izan zen Korrikako azken edizioan isurketa gehienen jatorria.
Bilboko Alde Zaharreko Korrika batzordeak auzoan egin zuten ekimen bat baimenik gabe antolatzeagatik udalaren 1.500 euroko isuna salatu du. Ekintza hau arau-hauste larritzat jo zuen udalak, eta auzokideek espazio publikoaren erabilera defendatu dute.
Irundik Baionara, ezin ezkutatuzkoa izan da 23. Korrikak eragindako harrotasuna. ‘Herri Harro’ leloak zentzua hartu duela ikusi dugu lekuko hartzaileen aurpegietan, eta atzetik euskararen alde oihuka aritu diren korrikalariengan. Bakoitzak bere gorputzetik eta bere... [+]
1.700.000 ikustaldi izan ditu EiTBren emanaldiak –Hamaika TBrenak gehitu behar zaizkio–. Pozik agertu dira AEKko arduradunak: “Inoizko Korrikarik erraldoi eta anbiziotsuena lortu dugu, herria harro egoteko modukoa”.
11 egunetan bizipen hunkigarri asko bizi dituela esan du Ane Elordik Euskadi Irratian. “Aje emozionala, bi urtetan egindako lana, kideak ondoan izanik, eskertza, babesa, Euskal Herri osoa Baionan elkartu da... Momentu oso bereziak bizi izan ditugu azken egunean”.
2.700 kilometro eginda, martxoaren 24arekin heldu da Korrikaren lekukoa Baionako Askatasun plazara, eta mezu sekretua irakurri du Garazi Arrulak. Egun osoko festa handia antolatu dute kultur eragileekin auzolanean: Ibil Bedi, Anje Duhalde, Xiberoots, txarangak,... [+]
43 urte igaro dira AEK-k lehenengo Korrika antolatu zuenetik 1980an. Lekukoak egindako ibilbideen, leloen, abestien eta omendutako pertsonen errepasoa jarraian.
Garazi Arrrula Ruiz izan da aurtengo Korrikaren mezugilea. Txalaparta argitaletxeko editorea da tafallarra. Baionan, milaka euskaltzaleren aurrean, esan du euskara ez dela "ez altxor, ez oroitarri, ez toponimia. Euskarak hegemonia hartzeaz ari gara". Eta gehitu du... [+]
AEKren mezua bertako kide Maider Heguyk eta Bixente Claveriek irakurri dute. Erakundeei “hizkuntza politika ausarta eta sendoa” eskatu diete eta ez “brilli-brillizko bilgarria”. Konpromiso eta baliabide gehiago eskatu dituzte. Gogorarazi dute oraindik... [+]
23. Korrika makina bat irudi esanguratsu egiten ari da, eta dagoeneko oso ohituta gaude jendetza ikustera "Harro Herri" leloaren atzetik korrika. Baina gauean zer pasatzen da? Larunbatetan ere, jendea festan dagoen bitartean, lekukoa norbaitek sostengatzen du. Nafarroa... [+]
Korrika egunez egun erakusten ari da pasatzen den txoko guztietan nola pizten duen harrotasun sentimendua, euskaldun izatearen harrotasunarena. Emozio horixe da, batik bat, euskara transmititzen jardun duten adineko pertsona horiena.