“Espainiako Estatua da munduan medikamentu hipnotikoak, lasaigarriak eta antidepresiboak gehien kontsumitzen dituena, AEBekin batera. Ordainetan, medikamentu horiek patologia kopuru izugarria sortzen digute, urtean milaka hildako eraginez. Ordezko tratamendu hormonala, adibidez, 1995ean jarri zen modan: bada, kalkulatzen da AEBetan farmako horiek 225.000 bularreko minbizi eragin zituztela; Espainian 17-18.000 izan zirela uste da. Omeprazol-ak hezurrak deskaltzifikatzen ditu eta adineko pertsona bat erortzen bada, erraz puskatzen zaizkio. Katalunian urtero femurra hautsi duten 5.100 kasu ditugu eta horietatik 1.100 omeprazol-ak eragindakoak dira. Beste 745 kasu lo egiteko farmakoei, hiptnotikoei, lasaigarriei edo antsiolitikoei egotzi ahal zaie, eta 220 antidepresiboei, erreflexuak moteltzen baititu, ahultasuna eragin…”.

Areago, Laporteren esanetan, “lehengo urtera arte herrialde industrializatuetan laugarren heriotza kasua ziren medikamentuak, infartua, minbizia eta garuneko hodietako istripuaren atzetik. Jada ikerketek diote hirugarren heriotza kausa direla”.

Azken finean, merkaturatzen diren farmakoen segurtasuna ez dagoela behar bezala frogatua azaldu du farmakologoak: “Duela gutxiko azterketa baten arabera, merkaturatzen direnetik bost urtera farmakoen %25 berrikusi egin behar izaten dituzte eta %8 inguru merkatutik atera, eragindako kalteengatik. Izan ere, gaixo kopuru oso txikiarekin eta ohiko klinikarekin zerikusirik ez duten baldintzetan probatu ohi dituzte farmakoak. Gero ezustekoak datoz, baina baita iruzurra eta gezurra ere. Adibidez, 2004an Vioxx (Merck-ena) segurtasun gastrointestinal handiko antiinflamatorio gisa saltzen zuten. Ikerketa judizialetan jakin zen merkaturatu aurretik laborategiak bazekiela miokardio-infartua izateko arriskua areagotzen zuela. Farmako honen erruz, munduan 350.000 lagun inguru hil zirela kalkulatzen da”.

Industria farmazeutikoaren presioa

Farmazietan baino gehiago, gaur egun negozioa ospitaletako farmakoetan dagoela eta horregatik multinazional handien presioa lehenengo mailako arretatik espezializatura pasa dela dio Laportek (onkologiara edota hepatitis C eta esklerosi anizkoitza artatzen duten zerbitzuetara, adibidez): “Adituak ‘erosten’ dituzte hitzaldiak eta ikastaroak eman ditzaten, medikamentu berrien onurez hitz egin dezaten hedabideetan… Elkarte medikuak ere ‘erosten’ dituzte, kongresuak ordainduz. Industria farmazeutikoak diru kopuru itzela gastatzen du promozioan”.

Oharra egiten du katedratikoak: “Osasunaren Mundu Erakundeak oinarrizkotzat jotzen dituen farmakoak eta beste modu batean artatu ezin daitezkeen beharrak artatzeko behar direnean, farmako horiek sistema publikoak ordaintzearen aldekoa naiz. Baina ezertarako balio ez duten farmakoen finantzazioa aurreztu dezakegu”.