Oso azkar zabaltzen da koronabirusa. Datuak ikusi besterik ez dago: martxoaren 2an, hamabi kasu ziren Euskal Herrian; martxoaren 9an, 161; atzo 870 ziren, eta gaur, eguna bukatzerako, ez dira milatik aparte ibiliko. 23 pertsona hil dira. Dagoeneko alferrikakoa da birusak gaixotutakoen kontaktuak identifikatzea eta horiek bakartuta birusaren hedapena geldiarazten saiatzea. Honezkero onartzeko garaian gaude birusa hemen dagoela, eta zabaltzen jarraituko duela. Euste fasea bukatu da, eta beste neurri batzuk hartzeko garaia da.

Intzidentzia tasak ere erakusten du hori. Araban, 10.000 biztanleko 12,3 dira gaitza harrapatu dutenak —Europako intzidentzia tasa altuenetako bat—; Nafarroan, 3,6; Bizkaian, 1,4; Gipuzkoan, 0,9. Ipar Euskal Herriko datuak ez daude bereizita, eta ezinezkoa da estatistikoki lantzea.

Hazkundearen kurba da beste seinale bat. Araban dago gaixo gehien, baina Nafarroa hazkunde antzekoa izaten ari da, lau eguneko atzerapenarekin; eta Bizkaia ere bai, sei eguneko atzerapenarekin. Gipuzkoan hazkunde kurba hori ez da oraindik hasi goraka nabarmentzen; izan liteke bederatzi-hamar eguneko atzerapena izatea Arabaren aldean. Horrek esan nahi du konfinamenduak eta harreman sozialak gutxitzeak funtzionatuko ez balute Arabako gaixo kopurura iritsiko direla hiru herrialde horiek, astebete edo hamar egun geroago. Intzidentzia tasak txikiagoak izango dituzte, hori bai, Arabak baino biztanle gehiago dituztelako.

Eta horrek guztiak esan nahi du hau hasiera besterik ez dela; gaitza harrapatu dutenen kurba horrek gora egiten jarraituko duela datozen egunetan. Konfinamendua hasi bada ere. Horregatik, itxialdiaren aurreneko egunetan —beharbada hamar-hamabost egunez— iritsiko diren datuak ez dira onak izango. Konfinamendua ezarri aurreko asteetan kutsatu direnen eta inkubatzen egon direnen kasuak agertuko baitira egun hauetan —bi astez inkubatzen da birusa—. Oraingoz goraka jarraituko du kurbak, beraz.

Konfinamenduaren aurreneko emaitzak hamabost egun horien bukaeran hasiko dira ikusten. Baina martxoaren 29a ez da bukaera izango. Epidemiologoek argi esan dute: konfinamendua bi aste barru eteten bada, berriz hasierara itzultzea bezala izango da. Erreferentzia gisa balio du: Txinak ia bi hilabete egin ditu, eta hemen baino neurri zorrotzagoekin. Erreferentzia gisa balioko du: Italian Euskal Herrian baino astebete lehenago hasi ziren.

Ez da hurrengo egunetan etor daitezkeen datu txarrengatik etsiak jotzeko garaia. Ekinaldi luze baten hasiera da hau. Indarrak hartzeko eta datuak interpretatzen ikasteko momentua da. Elkar zaintzekoa eta norbere burua zaintzekoa. Elkar animatzekoa eta norbere burua animatzekoa. Euskal Herria salbuespen egoera batean dagoela ahaztu gabe, botere publikoek egin ditzaketen askatasun murrizketak zaintzekoa eta gizartean bazterkeria edo indarkeria egoerak bizi dituztenentzako neurriak hartzekoa.

Itxialdi honek emaitzarik emango badu, administrazioen, enpresen jabeen eta herritarren erantzukizunagatik emango du. Ez da zilborrari begiratzeko garaia: ez zilbor politikoari ez zilbor ekonomikoari, ez zilbor indibidualari.