Karbono biltegi izateari utzi dio Artikoko tundrak
AEBetako Ozeanoko eta Atmosferako Administrazio Nazionalaren (NOAA) ikerketaren emaitza zabaldu du Nature Climate Change aldizkariak: bereganatzen zuen karbono dioxido eta metano kopurua baino gehiago isurtzen du orain tundrak.
Ondorio klimatiko gaitzak izanen dituen aldaketa baten berri eman du Nature Climate Change aldizkariak: Artikoko tundrak isurtzen duen karbono dioxido (CO2) eta metano kopurua bere baitan atxikitzen duena baino handiagoa da. Tundraren gaineko zuhaixka, landare, goroldio ala bestelako belardiek karbono dioxidoa xurgatzen dute, baita zimeltzerakoan berekin ere bideratzen dute permafrost deitu lurpe izoztura. Arazoa da beroketa klimatikoaren ondorioz permafrost geruza urtzen ari dela.
Ondokoa esplikatzen du Florent Dominé Quebeceko Takuvik laborategiko CNRSko ikerketa zuzendariak: "Mikrobioen jarduera oso murritza da lurzoru izoztuan. Baina desizoztearekin batera, mikrobio horiek esnatu egiten dira, eta antzinako materia organikoa kontsumitzen dute; kasuaren arabera, karbono dioxido edo metano bihurturik”.
Suteak, Artikoan ere
Munduko edozein eskualdetan bezala, latitude altuenetan ere areagotu ditu suteak klima larrialdiaren eraginez. Hori horrela, bertako karbono isuriak emendatzeaz gain, bigarren kalte bat ere dakar fenomenoak: permafrostaren urtzea bizkortzen du –eta hortik, CO2 eta metano gehiago askatzen dira–.
Tenperatura beroagoen eraginez landaretza garatuagoa eta oparoagoa baldin bada ere, hori ez da nahikoa permafrostaren urtzeak askaturiko gasen eragina konpentsatzeko.
Iazko abenduan AEBetako Ozeanoko eta Atmosferako Administrazio Nazionalak (NOAA) egindako txostenean oinarritzen da Nature Climate Change-ren artikulu zientifikoa. "Gaur egungo tundra duela hamarkada bat ala bi izandakotik erabat ezberdina da. (...) Aro berri batea sarturik gaude", zioen txostena publikatzerakoan AEBetako erakunde zientifikoak.
Permafrostan, atmosferan dagoenaren bikoitza
Ipar hemisferioan dagoen permafrostak 1.460 eta 1.600 gigatona karbono organiko artean lituzke bere baitan, IPCC Klima Aldaketari Buruzko Gobernu Arteko Taldearen arabera. Hau da, atmosferan dagoen CO2 kantitatearen kasik bikoitza. Askatze prozesua ez da bat-batean gertatuko: "Hamarkada batzuk hartuko ditu. (...) ", IPCCren azken txostenaren egileen artean den Gerhard Krinner-en arabera.
Urtarrilaren 15ean Zedarriak enpresa foroak bere seigarren txostena aurkeztu zuen Deustuko Unibertsitatean, Bilbon. Zedarriak taldeko zuzendari Guillermo Dorronsorok azaldu zuen hurrengo urteetan “segurtasun eta defentsa industrian” diru asko inbertituko dela... [+]
Errezilera bizitzera joan eta sagarrondoak landatu zituen Satxa Zeberiok, Bio-K proiektuaren bultzatzaileak, duela zenbait urte. “Iritsi zen sagarrekin zerbait egiteko momentua, eta sagar zukua eta sagardoa ekoizteari ekin genion orduan”, azaldu du. 2015ean sortu... [+]
Agur negu. Negu betea da eta badoa. Mimosak (Acacia dealbata) eta magnoliak (Magnolia soulangeana eta Magnolia stellata) loratu dira, ongi etorri beraz loraldi nagusiei. Baina kontuz hotzarekin. Dagoeneko egun-argia ordubete pasatxo luzatu bada ere, zehar begiratuz bada ere... [+]
Gurean hain ezaguna den hegazti hau ustelzale porrokatua da, eta honek ez dio fama onik ekarri. Batzuek arrano, buitre, futre, hatxarrano edo mirusai deitzen diote; izen ofiziala sai arrea (Gyps fulvus) da.
Artiletan sustraitzeak ematen duen bakeak salbatzen nau maiz, kanpoko zein barruko ekaitzetatik. Artilea baino bakegile eraginkorragorik ez dut aurkitu inguruan. Bere indarra areagotzen da odola, karena eta oritza tartean badaude; artilearekin batera haiek ere ehundu baitute... [+]
Milaka pertsona kalera atera dira larunbatean, Eusko Jaurlaritzari eta Osasun Sailari "konponbide errealak" eskatzeko, Osakidetzaren arazo estrukturalak konpon ditzaten.
Milaka eta milaka lagun elkartu dira larunbat bazkalondoan Iruñean, Baztango Aroztegiaren makroproiektuari aurkakotasuna adierazteko eta maiatzean epaituko dituzten zazpi auzipetuen absoluzioa eskatzeko. Bideoz grabatu dugu amaiera ekitaldiko hitzartzea [albistearen... [+]
Jan-edanean zeuden denak, itxuraz alai, baina baten bat urduri zebilen aperitibo eta aperitifa artean. Bigarrenez jasoko zuen saria, baina eskuetan edukiko zuen lehenbizikoa izango zen. Eta urduri zegoen, oroigarriak bulegora heldu beharra zeukalako, joder. ARGIA Sariak ez dira,... [+]
Gauzak bizi eta azkar aldatzen badira ere, zenbait kontu ez dira aldatzen: Argia Sarien ekitaldia da horietako bat. Horixe esan dio kronikagile honi beharrera etorri den kanpoko kazetari batek, ARGIA asko aldatu dela esatearekin batera, sari-banaketa hasi aurretik. Onerako ari... [+]
Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]
Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]
Hamabost urteotan gazteenen artean euskara sustatzeko egindako lanagatik eta lortutako arrakastagatik, Merezimenduzko Argia Saria Ene Kantak proiektuarentzat izan da. Saria Nerea Urbizu, Fermin Sarasa eta Jesus Irujok jaso dute.
Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]