Juanba Berasategi hil da, euskarazko animazio-zinemaren aita
Juanba Berasategi zinegilearen heriotzaren berri eman du EITBk ostiral eguerdian. Pasai Donibanen 1951n jaioa, euskal zinemari esparru berriak zabaldu zizkion, animazioarenak adibidez.
1985ean Kalabaza tripontzia marrazki bizidunetako lehen film luzea zuzendu zuen. Pelikula fenomeno bat izan zen euskal kulturarentzat, belaunaldi oso bat euskarazko marrazki bizidunetara lotu zuena.
Berriak informatu duenez, minbizia zeukan Berasategik eta gaitz horren ondorioz zendu da apirilaren 28 honetan.
Animazioan aitzindari
Kalabaza tripontzia-z gain, Berasategik zuzendu zuen animazioan euskaraz egin den lehen film laburra ere: Ekialdeko Izarra (1977). Garai hartan ez zen hori egiten ikasteko eskolarik, baina “liburuak irakurriz eta pelikulak ikusiz” ikasi zuen pasaitarrak, ARGIAri kontatu zionez.
Zortzi urte geroago etorriko zen Kalabaz tripontzia, ezina ekinez egiten dela erakutsi zuen proiektua. “Hemen, Euskal Herrian, hori ez da posible, nola egingo duzu? Hori Frantzian, Amerikan… Baina hemen?!” esan zioten erakundeetatik.
Baina bost urtetako lan itzelaren ostean, autobus txartelaren gastua eta eguneroko bokadiloa beste soldatarik ez zuten 30 lagun ingururen laguntzari esker, kondairetako lami eta sorginak, Xaxpiki, Patxi errementaria edota Kukubiltxo biltzen zituen pelikula estreinatu zen, Donostiako Zinemaldian. Ohorezko aipamena jaso zuen jaialdian eta Espainiako Kultura Ministerioak kalitate berezikoa izendatu zuen.
Arterako eskua
Marrazki bizidunetako beste zenbait proiektu ere gidatu zituen geroztik, hala nola, 1990eko hamarkadan zehar ETBk eskainitako Lazkao Txiki, Txirrita eta Pernando Amezketarra telesail arrakastatsuak. Zinema ere ez zuen alde batera utzi, 2008an Barriola, San Adriango azeria estreinatu zuen, adibidez.
Baina Berasategi ez da animazioan bakarrik jardun. Liburu eta aldizkari askoren azalak egin izan ditu, baita kartelak, panelak eta logotipoak ere, horietako ez gutxi ARGIArentzat.
"Bokazio handiko lana"
Egindako ibilbide osoa saritzeko asmoz, 2013an Donostiako Zinemaldiko Zinemira saria jaso zuen. “Ez naiz sari-zalea –aitortu zigun–, lotsa ematen dit, baina lagunengandik dator eta pozgarria da sektoreko jendea nitaz gogoratzea eta nire ibilbidea aitortzea".
Sari horren aitzakian Euskal Herrian animaziozko zinemaren panorama nola ikusten zuen galdetuta zera erantzun zigun: "Euskal Herrian aurrekontu txikiarekin eta ahalegin handiarekin produktu duinak egiten ditugu. Eta duintasun hori lortzen du pertsonez osatutako taldeak, gogoak, ilusioak; hori balore bat da Euskal Herrian, bokazio handiko lana delako hau".
Zeresana ematen ari da Rami Younis kazetari eta aktibista palestinarraren LYD animaziozko film-dokumentala. Fikziozkoa da, Israelek inoiz okupatu gabeko Lyd hirian kokatua, zeinean ez den sekula ere britainiarren koloniarik egon, eta juduak eta arabiarrak elkarrekin bizi diren;... [+]
Eusko Jaurlaritzaren esku geratu dira beste bi eskumen: Itsasertzaren Antolaketa eta Kudeaketa, eta Zinematografia eta Ikus-entzunezko Jarduera. Astelehenean bildu da Transferentzien Batzorde Mistoa, Madrilen, eta han adostu dute bi eskumen horiek EAEra eskualdatzea.
ETB1ek Bizkarsoro filma estreinatu zuen Euskararen Egunean iluntzean. ETB2ri aldi berean gaztelaniazko azpidatziekin ematea proposatu bazioten ere, kate horretan Tasio eskaini zuten gaztelaniaz azkenean, eta horrek haserrea sortu du euskaldun askorengan sareetan.
Inguruan dituen emakume sortzaileek halakorik izateak harritu egiten du, baina berak urte askotan izan du iruzurtiaren sindromea. Irauteak erakutsi dio, ordea, gauza asko ondo ere egin dituela. 2021ean Espainiako Estatuko Goya saria irabazi zuen
Maite Arroitajauregirekin... [+]
Irungo ospitale zaharrean jaio zen Fermin 1963an, Muguruza Ugartetarrenean. Azken hamarkadetan euskal musikan eragin nabarmena izan duen artista da. Ez alferrik, bera izan da Kortatu eta Negu Gorriak taldeetako abeslaria eta alma mater-a, Esan Ozenki zigilu independentearen... [+]
Bizkarsoro filma (Josu Martinez, 2023) Donostiako zinema aretoetan proiektatuko dute ostiral honetatik aurrera (hilak 22); SADEko Iñaki Elorzak azaldu duenez, bi aste inguruz proiektatuko dute printzipioz, eta, arrakasta baldin badu, denbora gehiagoz. Hala azaldu dute... [+]
Bizitegi elkarteak 2016a geroztik antolatzen duen duen film eta antzerki jaialdia jada abian da Bilbon.
Azaroaren 8tik 15era egingo dute zine jaialdia. Euskal Herriko zinema lanak ere izango dira pantaila aurrean, besteak beste Tasio filmaren bertsio zaharberritua eta La Muerte de Mikel, filmaren estreinalditik 40 urtera.
Jone Arriolaren “Dena asmatuta dago” filma izan da Urrezko Antzararen irabazlea larunbat honetan ospatutako sari banaketa ekitaldian. Euskal Zinemaren Begiradak Itziar Ituño aktorearen ibilbidea omendu du.
Aurtengoa hirugarren edizioa izango da, eta memoriaren gaia hartuko da ardatz, Kulturarteko Plaza Feministan.
47 urte beteko ditu zine jaialdiak, eta urriaren 16tik 21era, solasaldi eta tailerren bidez euskal zinemagintzaren alor ugari landuko dituzte. “Beti berria den zinema” lelopean, aurtengo jaialdiak zine berria eta istorio berriak kontatu nahi dituzten gazteei keinu... [+]