Juanba Berasategi hil da, euskarazko animazio-zinemaren aita
Juanba Berasategi zinegilearen heriotzaren berri eman du EITBk ostiral eguerdian. Pasai Donibanen 1951n jaioa, euskal zinemari esparru berriak zabaldu zizkion, animazioarenak adibidez.
1985ean Kalabaza tripontzia marrazki bizidunetako lehen film luzea zuzendu zuen. Pelikula fenomeno bat izan zen euskal kulturarentzat, belaunaldi oso bat euskarazko marrazki bizidunetara lotu zuena.
Berriak informatu duenez, minbizia zeukan Berasategik eta gaitz horren ondorioz zendu da apirilaren 28 honetan.
Animazioan aitzindari
Kalabaza tripontzia-z gain, Berasategik zuzendu zuen animazioan euskaraz egin den lehen film laburra ere: Ekialdeko Izarra (1977). Garai hartan ez zen hori egiten ikasteko eskolarik, baina “liburuak irakurriz eta pelikulak ikusiz” ikasi zuen pasaitarrak, ARGIAri kontatu zionez.
Zortzi urte geroago etorriko zen Kalabaz tripontzia, ezina ekinez egiten dela erakutsi zuen proiektua. “Hemen, Euskal Herrian, hori ez da posible, nola egingo duzu? Hori Frantzian, Amerikan… Baina hemen?!” esan zioten erakundeetatik.
Baina bost urtetako lan itzelaren ostean, autobus txartelaren gastua eta eguneroko bokadiloa beste soldatarik ez zuten 30 lagun ingururen laguntzari esker, kondairetako lami eta sorginak, Xaxpiki, Patxi errementaria edota Kukubiltxo biltzen zituen pelikula estreinatu zen, Donostiako Zinemaldian. Ohorezko aipamena jaso zuen jaialdian eta Espainiako Kultura Ministerioak kalitate berezikoa izendatu zuen.
Arterako eskua
Marrazki bizidunetako beste zenbait proiektu ere gidatu zituen geroztik, hala nola, 1990eko hamarkadan zehar ETBk eskainitako Lazkao Txiki, Txirrita eta Pernando Amezketarra telesail arrakastatsuak. Zinema ere ez zuen alde batera utzi, 2008an Barriola, San Adriango azeria estreinatu zuen, adibidez.
Baina Berasategi ez da animazioan bakarrik jardun. Liburu eta aldizkari askoren azalak egin izan ditu, baita kartelak, panelak eta logotipoak ere, horietako ez gutxi ARGIArentzat.
"Bokazio handiko lana"
Egindako ibilbide osoa saritzeko asmoz, 2013an Donostiako Zinemaldiko Zinemira saria jaso zuen. “Ez naiz sari-zalea –aitortu zigun–, lotsa ematen dit, baina lagunengandik dator eta pozgarria da sektoreko jendea nitaz gogoratzea eta nire ibilbidea aitortzea".
Sari horren aitzakian Euskal Herrian animaziozko zinemaren panorama nola ikusten zuen galdetuta zera erantzun zigun: "Euskal Herrian aurrekontu txikiarekin eta ahalegin handiarekin produktu duinak egiten ditugu. Eta duintasun hori lortzen du pertsonez osatutako taldeak, gogoak, ilusioak; hori balore bat da Euskal Herrian, bokazio handiko lana delako hau".
Pantailak Euskaraz ekimena eta Filmin streaming plataforma espainiarra lankidetzan aritu dira azken hilabetetan, eta horri esker euskarazko 100 azpititulutik gora gehitu ditu plataformak katalogoan bere katalogoan. Zenbait iturritako azpidatziak dira, tartean boluntarioek [+]
Epaimahaiaren esanetan, dokumentala beharrezkoa da "bizikidetzari espazioa emateko", eta era berean, ez ahazteko urte luzez lesbianismoak ez duela ikusgarritasunik izan. Filminen dago ikusgai.
Askotariko lanak egin ditu Miren Gaztañagak antzerkian, zineman zein telebistan, baita dantza edo musikari lotutako proiektuetan ere. Txani Rodriguezen Los últimos románticos (Seix Barral, 2020) eleberrian oinarritutako pelikularen errodajea amaitu... [+]
64 urterekin, Kike Diaz de Rada donostiarra hil da, Eneko Olasagasti lankideak asteazken arratsean sare sozialetan jakinarazi duenez. Ibilbide luzeko aktorea izan zen eta Tanttaka teatroaren eta Orain gipuzkoar antzerki taldearen sortzaileetako bat.
'Queertopia' da aurtengo Zinegoak jaialdiaren izenburua. Queertopiek erakusten dute posible dela errealitate ezberdinak harremanetan jartzeko espazioak sortzea. Alaitz Arenzana jaialdiko zuzendariarekin eta Julen Nafarrate komunikazio arduradunarekin duela 21 urte Bilbon... [+]
Denbora laburrean plano aldaketa asko dituzten marrazki bizidunek, alegia erritmo azkarreko hiperestimulazio audiobisualak eragin negatiboa du umeen arretan, hainbat ariketa mental egiteko gaitasunean eta autoerregulatzeko ahalmenean, ikerketa batek ondorioztatu duenez.
Zinegoak, Bilboko LGTBIQ+ 21. nazioarteko zinema eta arte eszenikoen jaialdia, ekainaren 24tik uztailaren 1era egingo da. Jaialdiaren barruan, bigarren urtez, Bizi Bisexualitatea proiektuak bere tokia izango du. Egitasmo horrek bisexualitatea eta euskal kultura uztartzen ditu... [+]
Hari buruzko aipamenik apenas iritsi zaigu historia liburuetan, baina Jesús Carrera Olascoaga (Hondarribia 1911 – Alcala de Henares 1945) Espainiako Alderdi Komunistaren idazkari nagusi izatera iritsi zen. Frankistek atxilotu, torturatu eta fusilatua, bere... [+]
Torturatu zuten Iratxe Sorzabal presoa eta haren ama ditu protagonista Bi arnas dokumentalak. Duela bi urte abiaturiko prozesua borobiltzeko ekitaldia egin dute eta bide horretan lortutako etekin ekonomikoak bi elkarteri eman dizkiote: Harrera eta Axut! Ekitaldiak une... [+]
Nina iragarritako señorizidio baten kronika da –Irantzu Varelaren terminoa erabiliz–. Pantaila handira orain iritsiko den filmak kontatzen du nola 30 urteren ondoren emakume zauritu bat herrira itzultzen den eskopeta batekin, etengabeko hileko moduko batek... [+]
Maiatzaren 7an hasiko da zikloa, Gazaren inguruko hiru dokumental laburrekin.
Ostegun arratsalde honetan Mirande, film bat egiteko zirriborroa dokumentala ikusgai izango dute Ziburun, Baltsan elkartean 18:30etan. Josu Martinez zuzendaria ere bertan izango da solaserako. Ziburuko Azokaldiaren egitarauaren barnean, aurten lehenbiziz kultur ekitaldiak egingo... [+]
“Gay azpitestuak beti hobetzen du film bat”
Quentin Tarantino
Juan Dos Ramos idazle eta Alex Tarazón ilustratzaile valentziarrek Gangsters Maricas: Extravagancia y Furia en el cine negro (Gangster maritxuak: nabarmenkeria eta indarkeria zine beltzean)... [+]
Apirilaren 12an egingo dute XXI. edizioaren estreinako emanaldia, Bergaran. Maiatzaren 12ra bitartean, 35 herri bisitatuko ditu euskarazko film laburren ekimenak. Berrikuntza gisara, ikusleek film labur onena hautatzeko aukera izango dute.