Irungo euskaldunak sutu dituen ekitaldia: 35 elkartek “aski da” esan diote udalari
Irungo euskaldunen pazientziak gainezka egin du; haserre daude eta oraingoan ez dira "isilik geratuko". Gabonetako argiak pizteko ekitaldia erdara hutsean egin izanak hiriko 35 elkarte eraman ditu udalaren hizkuntza politika salatzera –aurrekari gutxi izango ditu gisa honetako atxikimendu andanak Irunen–. Horren ostean, udalak barkamena eskatu eta bilerara deitu ditu elkarteak.
Eta Euskararen Egunaren biharamunean, la Navidad artikuluan eman genuen ekitaldi erdaldun elebakarraren berri. Gaia bor-bor ibili da asteburuan Irunen, eta batzuek eta besteek zuten sentimendua askok partekatua dela ikusi dute: "Beste behin ere Irungo Udalak ezikusiarena egin digu euskaldunoi". Hala dio igande honetan publiko egin duten idatziak. Irungo gizarte, kultura eta kirol munduko 35 elkarte batu dira salaketara, tartean baita auzo elkarteak eta ikastetxeetako guraso elkarteak ere.
“Euskara ikusezin” egiteagatik ernegatuta, “mezu hau izenpetzen dugunok salaketa publikoa egitea erabaki dugu, Irungo Udalari aski dela esateko, eta hemendik aurrera ez garela isilik geratuko jakinarazteko, behingoz euskaldunoi muzin egiteari utz diezaion. Irunen ere euskaraz bizi nahi dugu!”. Irundar guztien hizkuntza eskubideak bermatzeko exijitu diote udalari.
Sinatzaileen artean daude zazpi guraso elkarte (Txingudi, Toki Alai, Dunboa, Elatzeta, Hirubide, Eguzkitza, Lekaenea), Bidasoako AEK, Betti Gotti, Euskal Jira, Txorimaloak soinu taldea, Aitzondo euskara elkartea, Auntxa trikitixa eskola, Kemen dantza taldea, Irunabar bertso elkartea, EKT, Burrunba Elektrotxaranga, Parean berdintasun elkartea, Bor-bor hausnarketa kolektiboa, Gaurko Andreak, BDSKoop, Antxeta Irratia, Atxiki pilota eskola, Lur Alai squash kluba, Txingudi Rugby Club, Erlaitz mendi elkartea, eta bederatzi auzo elkarte (Larreaundi-Olaberria, Alde Zaharra, Erdigunea, Landetxa, Arbesko Errota, Meaka-Ibarla, San Migel, Urdanibia Berri eta Arbes).
Udalak herritarren eskariak jasotzeko duen plataformara kexak helarazi dituzte irundarrek. Denetan, salaketa bera errepikatu dute: euskara, euskaldunak eta euskal kultura baztertu izana
Beste ekimen bat ere asko zabaldu da asteburuan: udalak herritarren eskariak jasotzeko duen plataformara kexak helarazi dituzte irundarrek. Denetan, salaketa bera errepikatu dute: Gabonen inaugurazioan euskara, euskaldunak eta euskal kultura baztertu izana. “Euskarari egindako mespretxua” eta “nor bere etxean arrotz sentitzea” leporatu diote Cristina Laborda alkateari. “Euskarak eta herritarrok merezi dugun tratua noizbait eta behingoz” emateko eskatu diote.
Udalaren erantzuna
Indarra hartu duen mugimendua ez da makala, eta presioak akuilatuta, erantzun bat ematera behartuta ikusi du bere burua PSOEren udal gobernuak. Barkamena eskatu du "euskararen presentzia eskasarengatik argiztapen ekitaldian zehar" eta "konpromisoa hartzen du lanean jarraitzeko berriro gertatu ez dadin". Horrez gain, datorren asteazken arratsalderako deitu ditu elkarte sinatzaileak, udaletxean bertan. Ikusi beharko da udalak zer duen esateko, eta eragileek nola baliatuko duten aukera, berpiztu den mugimendu euskaltzalearen izenean udalari konpromisoak eta benetako neurri eraginkorrak eskatzeko.
Izan duen oihartzuna medio, Hizkuntz Eskubideen Behatokiak adibidez adierazi du onartezina dela Irunen jazotakoa.
Udalean oposizioan den EH Bilduk ere kritikatu du “udal gobernuak euskararekiko duen konpromiso eza”. Alderdi politikoaren hitzetan, “udaletik antolatzen diren ekimenetan euskararen zainketa minimorik ez da egiten, eta euskaldunak, berriro ere, bigarren mailako hiritar sentitu behar gara gure etxean. Lotsagarria eta onartezina”. EAJk ere kexa formala aurkeztu du.
6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin dute egon Debako liburutegian. Udal gobernuak argudiatu du "liburutegian erabilgarri dagoen espazioa mugatua" dela, baina ez du argitu espazio mugatu horregatik ezartzen dituzten ordu murrizketak zergatik aplikatzen... [+]
Haurrak dituzten familiei egiten diete deia, bereziki. Seme-alabentzat onena nahi dugulako, etorkizunerako aukerak zabaltzea litzateke euskara ematea. "Eleaniztasunaren aldeko hautua egiteko gonbidapena da, euskara ematea batzea delako", esan du Ana Ollo Euskara... [+]
Azken urteetan, adimen artifizialaren (AA) garapenak hizkuntza gutxituen egoeran eragin nabarmena izan du. Teknologia erraldoiek garatutako eredu nagusiak, hala nola ChatGPT, hizkuntza nagusietan trebatzen dira, eta horrek euskararen moduko hizkuntzak bazterrean uzteko arriskua... [+]
AEBetako auzi judizialen batengatik jakin denez, Metak (Facebook-eko jabeak) Libgen sareko liburutegia masiboki pirateatu du BitTorrent protokoloak erabiliz. 81.7 terabyte gutxienez lortu zituzten horrela, beren adimen artifizialeko sistemak elikatzeko. Saiakera eta zientzia... [+]
16 urteren ostean, Eusko Jaurlaritzak eta Haurreskolak Partzuergoak akordioa erdietsi dute astelehen iluntzean lan-hitzarmena berritzeko. Greba deituta zegoen asteazken eta ostegun honetarako, eta LABek eta Steilasek indarrik gabe utzi dituzte bi deialdiak. Asteartean mintzatuko... [+]
Inkesta gehienen faboritoa Daniel Noboa egungo presidente eskuindarra izan arren, aurreikusitakoa baino tarte txikiagoa atera dio Luisa Gonzalez hautagai correistari. Apirilaren 13an egingo da bigarren itzulia.
Gasteizko protestak Trebiñu eta Araba elkarteek deitu dituzte, Tafallakoak Semilla y Belarra elkarteak eta Baionakoak 'Pirinio mendikateko laborariek’. Denek salatu dute Mercosur merkataritza akordioaren ondoriozko konpetentzia, eta erregaien zerga gehiegizkoak.
Euskal herritar ugari saritu ditu Espainiako zine akademiak pasa den asteburuan banatu diren Goya sarietan. Artikuluaren bigarren partean, zeresana eman duten hainbat kontu aletuko ditugu.
AEB inportatzen dituen altzairu eta aluminioari %25eko muga zergak ezarriko dizkiola iragarri du Donald Trumpek. Ez du zehaztu noiz sartuko den neurria indarrean.
Bien arteko su-etena indarrean sartu zenetik hiru aste bete direnean, Hamasek guztira 21 bahitu askatu ditu eta Israelek, berriz, 730. Bahitu israeldarren irudiak "gizateriaren aurkako krimen baten adibidea" direla salatu du Israelgo presidente Isaac Herzogek.
Gizarte palestinarrarekin elkartasunean luzatutako Boikota, Desinbertsioak eta Zigorrak kanpainak "baterajotze nazionalera" deitu du otsailaren 15erako Carrefourrek Hego Euskal Herrian dituen bost merkataritza zentrotan.
"Gaia argitu arte, irakaslea ez da campusera itzuliko", adierazi du Joxerramon Bengoetxea errektoreak, eta gehitu du "bitartekaritza" bat abiatu dutela zer gertatu den ikertzeko eta horren aurrean zer egin ikusteko. EHUko Ikasle Kontseiluko lehendakari... [+]
"Adostasun zabaleko gutxieneko programa amankomun bat" oinarrian izatea posible da, EH Bilduren esanetan. Zerrenda bateratuak osatzea lehenetsiko du Espainiako eta Europako hauteskundeetan, Frantziako Estatuko Fronte Herritar Berriaren tankera hartuta.
