Inesa de Gaxen pastorala Bastidan estreinatu zuten ekainaren 15 eta 16an. Pantxika Urrutik zuzenduriko ikuskizuna lehen aldiz oholtzaratu zuten, ehunka ikusleren aurrean. Jendearengan izan zuen harrera ona ikusita, uda ondoren beste bi emanaldi eskainiko dituzte irailaren 21 eta 22an.

Xarnegu eskualdeko bederatzi herrik elkarlanean ekoitzi dute pastorala, hain zuzen, Bastidakoa zen Inesa Gaxenen historia erreproduzitu dute. Horretarako herriotako ehun biztanle inguru bildu dira, eta hilabete luzez lan egin dute emakume horren bizitza oholtzara eramateko. Xarnegu Pastorala elkarteak antolatu du emanaldia. Euskara eta gaskoiera darabiltza pastoralak.

Pastoralean, sorginkeriagatik bi aldiz giltzapetua izan zen Bastidako emaztearen historia kontatzen dute. Inesa de Gaxen 1566an jaio zen, Bastidan. 18 urte zituela lehen aldiz epaitu zuten sorgintzat, baina frogarik ez zutelako libre utzi zuten. Orduan, Bidasoaz bestaldera igaro eta Hondarribian eta Irunen bizi izan zen 27 urtez. Hondarribian berriz atxilotu zuten sorgina izatea leporatuta, beste emakume batzuekin batera. Inesa Gaxenek beti ukatu zituen salaketa guztiak, era guztietako presio eta torturak jasanda ere. Logroñoko inkisizioaren esku utzi zuten, eta espero ez zen bezala, kargurik gabe askatu zituzten salaturiko emakume guztiak.

Euskal kulturaren eta tokiko historiaren uztarketa da pastoral honen bereizgarri nagusietako bat, elebitan, euskaraz eta gaskoieraz gauzatu baita, bi hizkuntzen elkarbizitza azaleratu nahi izan dute honela. Itxaro Borda eta Yvan Bareyre idazleak arduratu dira hizkuntza bakoitzeko idazketa lanez.

Bastidan, ekainean iragan ziren emanaldietan bezala, Bardozeko emanaldiak ere arratsaldez eskainiko dituzte. Dena den, lehenengo hitzordua goizeko 11:00etan da, herriko kaleetan musikari eta arizaleek ibilaldia abiatuko baitute. Pastorala 15:30ean hasiko da. Emanaldi bakoitzerako 1.000 sarrera jarri dira salgai, sarean eta tokiko turismo bulegoetan.

Pastoralaren testua frantsesera eta gaztelaniara itzulita eskuragarri egongo da. Herriko ostatuek otorduak eta edariak eskainiko dituzte egun berezi horietan.

Pantxika Urruti, pastoralaren zuzendaria

2017tik dabil Pantxika Urruti antzezlana prestatzen. Zuzendariaren bosgarren pastorala da. 2016an zuzendu zuen bere lehenengo pastorala, Katalina de Erauso. 2017an Karmen Etxalarkoa antzezlana zuzendu zuen. Hirugarren pastorala Andere serora Hiriburun izan zen, eta 2018an estreinatu zen. Laugarrena, Gaxengo Inesaren aurrekoa, 2022an antzeztu zuten Zugarramurdiko leizeetan: Maddiren trajeria.

Pantxika Urrutik azken pastorala egiteko motiboez hitz egin dio Mediabask hedabideari: "Inesa de Gaxen Bastidan sortu zen, mugako herri batean. Baina hemen ez da mugarik. Gaskoia eta euskara nahasten diren leku batean gira. Zerbait egin behar zela pentsatu nuen".