Hezkuntzaren Munduko Foroa Londresen egin zen maiatzaren 19tik 22ra bitartean. Foro horrek Microsoft, Amazon, HP, Google, NewGlobe, Pearson eta McKinsey & Cíaren babesa izan zuen, beste transnazional handi batzuen artean, eta Luis Benveniste Munduko Bankuko Hezkuntza Zuzendari Globalaren laguntza ere izan zuen.

Ekitaldi horretan, planeta osoko hezkuntza ministroek parte hartu zuten, eta politikak eratu eta aliantza erabakigarriak egin ziren. Hala ere, ateak itxita egin zen ekitaldia, gobernuko ordezkariei eta sektore pribatuari soilik irekita. Gizarte zibileko erakundeak, gizarte-mugimenduak, hezkuntza-sindikatuak eta gainerako hezkuntza-eragileak ez ziren gonbidatuak izan, eta ekitaldiak gardentasun gutxi edo batere ez zuen izan beren agendari edo emaitzei dagokienez (nahikoa zen Foroaren webgunean sartzea, programa hutsa "gonbidatuak" izan zirenentzat bakarrik zegoela eskuragarri egiaztatzeko).

Mundua krisian dago, gatazkak ugalduz doaz, desberdintasuna handitu egiten da eta mehatxu klimatikoak areagotu egiten dira. Horretaz guztiaz gain, hezkuntzarako eskubidea gero eta arrisku handiagoan dago, hezkuntza publikoko gastua izugarri murrizten ari baita ekimen pribatuen mesedetan eta, beti bezala, dagoeneko oztopoak dituzten eta bazterkeria jasaten duten pertsonen kalterako, Euskal Autonomia Erkidegoan bezala.

Inoiz baino gehiago, administrazio eta ordezkari publiko garden eta arduratsuak behar ditugu, beren politiken eta erabakien berri emateko. Foroak gobernuz kanpoko hezkuntza-eragile guztiak kanpo uzteak, sektore pribatukoak izan ezik, aktiboki eragiten du helburu horren aurka, eta ondorio kaltegarriak izan ditzake hezkuntzarako eskubidea hurrengo urteetan ezartzeko. Ikusi dugu, 2020tik aurrera, hezkuntzan teknologia masiboki hartzea goraldian dagoen negozio bat dela, eta onuraren bat izan dezakeen arren, haurren eskubideak ere mehatxatzen dituela pribatutasunaren, segurtasunaren eta datu-bilketaren arloan (adibidez, Human Rights Watch-en 2022ko txostenean jasota dago: "Nola ausartzen dira nire bizitza pribatuan kuxkuxeatzera?", eta UNESCOren Munduko hezkuntzaren jarraipenari buruzko 2023ko txostenean: "Teknologia hezkuntzan: tresna bat noren terminoetan?").

Gobernuek, askotan zalantzagarriak diren argudioekin, sektore pribatuak eta enpresek hezkuntzan parte har dezaten erabakitzen badute, parte-hartze hori gardena, arautua eta zenbaketa eta kritika publikoaren mendekoa izan behar da; ezin da gertatu ateak itxita eta gobernatzen gaituztenen abal lizunarekin, Hezkuntzaren Munduko Foroan gertatu den bezala.

Matías Cordero Arce, Euskal Eskola Publikoaz Harroko kidea