Hexagonoaren lehen erreforma: lan kodearen zaharrak berri
Frantziako Gobernuak aste bat bete du lanean. Lan kodearen erreforma iragarri zuen Macron presidenteak lehen bileran. Aurreko erreformak Lan ministro Myriam El Khomri-ren izena hartu zuen. Muriel Pénicaud izena du Lan ministro berriak, anartean, ezezaguna.
Myriam El Khomri ministro sozialistaren lan erreformak arerio asko izan zuen, grebaren bat tarteko. Muriel Pénicaud ministro macronistak izan du dagoeneko bertako sindikatuen lehen lan uzte deia, non eta zuzentzen duen Lan Ministerioan. Arrazoia, enplegatuek lan karga sobera dutela diote, bitarteko gehiago eskatu dute dagoeneko.
Anartean, Macronek eta lehen ministro Edouard Philippek lan kodearen erreformari ekin diote, ahalaz modu diskretuan egin ere. Gobernuak lan kodea udan negoziatu nahi sindikatu eta enpresetako nagusiekin, eta fite eta arin, irailean indarrean jarri. Helburua: ohiko udazken gorria izan dadin udazken hori.
Frantziako Gobernuak Asanblea Nazionaleko gehiengo osoaren babesa dauka. Hala ere, lan erreforma lege dekretuz gauzatu nahi du. Izan ere, azkarragoa pasako da, aparteko eztabaidarik gabe, hartara ere, Macronen lerroko diputaturen bat edo besteren aurkako ahotsa –ez da ziur ere balegokeela, baina badaezpada– isilduko luke.
Gobernuak ez ditu lan kodean egin nahi dituen aldaketak publiko egin oraingoz. Hedabideek filtratu dituzte dagoeneko. Bost puntu dira nagusiki, irakurgarri dagoeneko. Orain, eragileen –alderdiak, sindikatuak, patronalak– interpretazioak helduko dira.
Europan, Alemania buruan buru, Frantzia ezin dela erreformatu pentsatzen dute. Alta bada, Erreforma izan da Macronen hitz fetitxeetako bat Eliseora iritsi bitartean. Lan kodearen erreformak Muriel Pénicaud izen propioa du. Emeki-emeki, are eta ozenkiago entzunen dena. Hitz propio arrunta dena are arruntago bihurtzeraino: Pénicaud.
Lan kodearen erreformak langabezia geldiaraztea helburua du, hau pentsatzea ere kontu arrunta da. Estrategikoki ere arrunt pentsatuta dago horregatik: udaldian berari ekitea eta bi hilabetean are kontu arruntagoa bihurtzea.
Macron uhinaren garaia da. Zaharra berritu, ez baina, erreformatzen gutxienez jakin behar da. Dakienak daki, ez dakienak baleki. Hots, zaharrak berri
Abiapuntuan zein ditu aurka, zein alde? Zein ez alde ez aurka? Hauxe ere kontu arrunta.
Aurka: Frantzia Intsumisoaren Jean-Luc Melenchon buruan buru, CGT sindikatua eta honen ingurukoak: Solidaires, UNEF eta FSU. Ipar Euskal Herrian LAB. Hauek ez dute negoziatuko lan kodearen erreforma.
Alde: patronala, bistan da. Aipatu bost puntuak enpresari eta hauen patronalaren aldekoak omen dira. Areago, El Kromri-ren erreformako puntu bat, patronoek “galdu” zutena, berreskuratuko omen dute, eta da: multinazionalek langileen kanporaketak bere nahieran egiteko izan dituzten “arazoak” ikusita, aurrerantzean beren gurarira egiteko aukera emanen die lan kode berriak.
Ez alde ez aurka: CFDT sindikatu erreformista. Erreforma bada, aliatu onena, bistan da. Oraingoan baina, FO sindikatu honen alde paratu da. FO da sindikatuen artean hirugarrena. El Kromri erreforma garaian, CGT eta honen sindikatu sateliteekin “borrokatu” zen, baina oraingoan CFDT sindikatuen aldera lerratu da.
Noski, Macronek amua botatu du dagoeneko. Sindikatuetako langile-tasa asko apaldu da azken hamarkadan. Macronek sindikatuetan langileen izen-ematea emendatzeko enpresek sindikatuen kuotaren zati bat ordaintzea proposatu die sindikatuei.
Macron uhinaren garaia da. Zaharra berritu ez, baina erreformatzen gutxienez jakin behar da. Dakienak daki, ez dakienak baleki. Hots, zaharrak berri.
Lerro hauek idazterako, gazta egiteari utzi diogu eta antzutze prozesu betean gaude. Horrek esan nahi du jetzaldiak gero eta sakabanatuagoak direla denboran, ardiei esnea desagertu arte. Batzuen kasuan, egun gutxitan bukatuko da prozesua, eta gutxi batzuei gehiago kostako zaie.
Lakuak bere eskumenei muzin egin die berriro langile publikoen dekretua Madrilen onartu aurretik??Hiru urtean, EAEko langile publikoek erosahalmena %6 galdu dute, sindikatuaren aburuz.
Hamahiru sukaldari edo ekoizle saritu ditu “euskal gastronomia tradizionala” sustatzen duen Gipuzkoako elkarteak, VI. edizio honetan. Sariekin nabarmendu nahi izan dute bertako ekoizleekin elkarlanean egindako gastronomia jasangarria.
Lan istripuz 33 pertsona hil dira Euskal Herrian aurten. Azkenekoa, Iruñeko sanferminetan garbiketan lanean ari zen Iosu izeneko langilea. Kamioiaren gainetik erori zen eta hartutako golpe larriaren ondorioz hil da. LABek FCC (Iruñerriko Mankomunitateko... [+]
Ez da ezusteko handirik izan Europako hauteskundeetan, eskuin muturrak gora egin duen bitartean, berdeek orain arteko emaitzarik txarrenetakoak izan dituzte. Zentzu horretan, geroz eta gehiago nabarituko dugu trantsizio ekosozialari lotutako erabakietan ebidentzia zientifikoek... [+]
Bilboko Euskalduna jauregian egindako urteroko kongresuan Mondragoneko lehendakariaren errelebo aldaketa irudikatu dute, orain arte taldeko buru izandako Iñigo Ucinek eta hemendik aurrera kargu hori hartuko duen Pello Rodriguezek. Horrez gain, hurrengo urteetarako bide... [+]
Gaur egungo ezker mugimenduaren zati handi batek, intuitiboki bada ere, eskala txikiko nekazaritza aldarrikatzen du zalantza askorik izan gabe. Hala ere, txikitasunaren aldarrikapen horrek baditu bere kontraesanak: tamaina txikiko ustiategi batek, definizioz, ezingo du elikagai... [+]
Ordenagailua itxi, txankletak jantzi, eguzki-kremaz laztandu. Nora zoaz oporretan? Oporrak egitea nonbaitera joatea dela normalizatu dugu, deskantsuak distantzia behar duelako, diogu. Eta bidaia egitean, turista bilakatuko gara, izendapen aldaketak deserosotasun bat sortzen... [+]
Ezbeharra astelehen goizean izan da, eta gizonaren emazteak 13:23ean dei egin die larrialdi zerbitzuei. Bi biktimak bihotz-gelditze egoeran aurkitu dituzte, eta sorospenek ez dute lortu horien bizitza salbatzea. Umea herriko bizilaguna zen.
Eskakizun nagusienen artean plantilla handitzea, hitzarmen berri bat lortzea eta atseden egunak errespetatzea jaso dituzte ELAk eta LABek. Grebak ez du eragingo eguneroko suhiltzaileen zerbitzuan, baizik eta langileen atseden-egunetan bakarrik, Diario de Noticias de... [+]
Nekazaritzaz eta abeltzaintzaz askotan entzuten da lanbide "oso lotua" dela, jai egunik edo oporrik ez dela existitzen. Ipar Euskal Herriko Onetik eta Etxaldia gasnategiek, Berria eta Aldudeko Esne Kooperatibekin elkarlanean, laborariei bakantzak bermatzeko egitasmoa... [+]