“Haur zein nerabeek heriotza txikitatik euren bizitzetan txertatzea eta modu inklusiboan hartzea onerako da soilik”
Heriotzaren eta suizidioaren gaiak lantzen dituzte Patxi Izagirre psikologo klinikoak eta Ane Izagirre musika aditu eta psikologia ikasleak. Hik Hasin azaldu dituzte xehetasun guztiak.
Heriotza eta suizidioa azaleratzea dute xede, tabu izateari utz diezaion eta bizitzaren parte bilakatu daitezen.
Heriotzaren aurreko beldurra “afera unibertsala” dela diote, “sarri heriotzari zaion beldurra bizitzari eta bizitzeari beldurra izatearekin ere lotzen da”. Haurrei normalean, zazpi-zortzi urte ingururekin sortzen zaie heriotzarekiko kezka nagusitzen eta gaiari heltzeko une aproposa dela diote.“Helburua, heriotzaren gaira hurbiltzea izan behar da, ez angustiaren edo traumaren bidez soilik, baizik eta esker ona elikatuz”, dio Izagirrek.
Heriotzaren gaia lantzeko garaian, bai prebentzioan edota baita dolua tratatu behar denean ere, musika eta ahotsa dira Patxi eta Ane Izagirrek erabiltzen duten tresna nagusietako bat. Azaldu dutenez, “hitza iristen ez den lekuetara iristen da musika”.
Suizidioaz ere gutxi hitz egiten da. “Uste izan da suizidioaz hitz egiteak jende gehiagoren suizidioa ekarriko duela eta horregatik gaia saihestu izan da”. Suizidioa bizi izan duten familiak ez direla biktimizatu behar eta familiari dolu-prozesua behar bezala egiten utzi behar zaiola gaineratu dute.
Psikologoek diotenez, suizidioaren atzean muturreko sufrimendua dago. “Neurri batean hor atzean dagoena da osasun mentala gehiago garatzeko beharra, hau da, sufrimendu hori kanporatzeko, partekatzeko, agerian jartzeko, laguntza eskatzeko… beharra. Beste hitz batzuetan esanda, bakarrik ez geratzeko eta lagunduta egoteko premia”.
(Azken aldi luzean ezin naiz gauez atera, eta arratsaldez ere larri, eta asteburuetan ere ez, eta (jarri zaizue jada ihes egiteko gogoa), marianitoak eta bazkari azkar samarrak izaten dira nire enkontruneak. Konpainiak ondoegi aukeratu behar ditut. Ezin ditut poteoak... [+]
Iaz, irailaren 9an, jaio eta egun gutxira zendu zen Irati Unamunzagaren eta Jon Arriagaren umea, Nare. Haurdunalditik beretik, bidearen gazi-gozoak konpartitu dituzte ingurukoekin, naturaltasunez, eta dolu perinatalaren prozesuarekin beste pauso bat egitea erabaki dute:... [+]
Liberation eta La Croix egunkariei emandako elkarrizketan, eutanasiari bide emango dion lege proiektu bat bozkatzeko asmoa dutela iragarri du Frantziako presidenteak.
Euskal Herriko Unibertsitateko zenbait ikertzaileek harrera-egoitzetako nerabeen jokabide suizidak aztertu dituzte, eta ondorioztatu dute gazteen laurdena bere buruaz beste egiten saiatu dela. Salatu dute langile gehienek ezagutza “baxua” dutela.
Duela hilabete batzuk, ahizpak bost hilabeteko haurdunaldia eten behar izan zuen umekiak buruan zekarren deformazio baten ondorioz. Malko artean hartu zuen erabakia, eta berria eman eta bost egunera umea (Xoán) erditzen zegoen Gurutzetako ospitalean (garapen-maila... [+]
2022an 576 herritarrek eskatu zuten hiltzeko laguntza eta 288k lortu zuten Eutanasia Legearen babesa. 2021eko ekainean jarri zen indarrean legea eta, harrez geroztik, 749 pertsonak erabili dute. 2021ean 173 izan ziren eskaerak eta 75 izan ziren onartuak.
“Gehiago Gara” ekimena aurkeztu dute abenduaren 16an Donostian hainbat elkarteren artean, "haurren heriotzaren aurrean naturaltasunez eta humanitatez jardutea posible dela gogoratuz, dagoneko horrela jarduten dutenen erakundeei aitortza eginez, eta alor... [+]
Lagundu nahi eta kontrakoa eragin dezakegu, ez badakigu gestionatzen zer esan eta egin, gertuko norbaitek aitortzen digunean egoerak gain hartu diola eta bere buruaz beste egingo duela. Jarraibide erraz batzuk eman ditu Pablo R. Coca psikologoak, hain egoera konplexuari aurre... [+]
Salatu du larunbatean bere burua urkatu zuen presoari ez zitzaiola suizidioen aurkako protokoloa ezarri eta ziegan bakarrik zegoela, aurreko egunetan “ondo ez zegoela” adierazi bazuen ere. Azpimarratu du Jaurlaritzak espetxeen eskumena hartu zuenetik bere buruaz... [+]
Paleolitotik ez da aldatu gure harridura heriotzaren aurrean. Hileta-erritu bat irudikatzean, beti sartzen dira koadroan tristura eta larritasuna halabeharraren aurrean; pintzelkada leunetan edo dosi handietan, kultura horren emozioen tratamenduaren arabera, adierazkor edo... [+]
Heriotzari beldurra izatea ez da arraroa, haurrek gaiarekiko kontzientzia hartu ahala. Gau Beltzaren atarian, heriotzak sor dezakeen izua kudeatzeko moduaz aritu gara Naroa Martinez psikopedagogoarekin.
Noelia Sánchez haurdunaldi zein jaioberrien doluaren terapeuta da. Osasun sistemak haurtxoen heriotzak pairatu dituzten familiak artatzeko dituen gabeziak bere azalean ezagutu ondoren sortu zuen Cor a cor, haurdunaldian zein bizitzaren lehen urteetan galdu... [+]
Garazi Abrisketa (Arrankudiaga-Zollo, 1988) ama izan zen maiatzean, baina bere alaba hilik jaio zen. Esperientzia horrek amatasunari, heriotzari eta tabuari buruz luze eta sakon hausnartzera eraman du. Aiaraldea Hemen aldizkarian elkarrizketaren zati bat argitaratu ondoren,... [+]