Kontsulta jarri beharko dut martxa honetan. 2007ko urrian erreportajea idatzi nuen Hego Euskal Herrian jaioberriaren izenaren sexuarekin eta grafiarekin dauden arau zorrotzei buruz (malguagoak dira Iparraldean), eta oraindik zalantzaz beteriko iruzkinak jasotzen ditu erreportajeak Interneten, seme-alabarentzako aukeraturiko izena jarri ahalko ote duten galdezka.
Guztira hamaika iruzkin zenbatu ditut, gehientsuenak izenaren sexuarekin kezkatuta. 36 urteko emakumeak galdetzen du ea “nola demontre” idazten den bere izena, Isortze ala Izortze; Igorrek bere alaba Amets deitzea defendatzen du (Euskaltzaindiaren arabera, mutil izena); Iraitz mutil ala neska izena al den jakin nahi du Nuriak, bietara irakurri baitu Euskaltzaindian, eta kezkatuta dago alabari jarri ahalko dion; Maren deiturak zein sexu duen jakin nahi du Garbik; semeari Lur jarri nahi dio Araitzek, eta arduratuta dago: “Euskaltzaindiaren izendegian emakume izena dela agertzen bada ere ezin al da ezer egin? Herriko epailearen esku utzi behar al dugu erabakia? Ez al dugu beste aukerarik?”…
Erreportajearen konklusioa horixe izan zen: Euskaltzaindiaren izendegia kontsultatzen dute erregistro zibileko langileek, izenaren grafia eta sexua zehazteko, baina magistratuak du azken hitza, eta beraz, askotan magistratuaren senaren araberakoa da epaia. Lur mutilari jartzeak zein kalte ekar dezake? Non dago muga?… Umea legez babesteko eta nahasmen burokratikoak saihesteko egiten omen da, baina gaur egun oraindik buruhauste asko sortzen dituen konpondu gabeko gaia da, irakurleen galderei erreparatuta.
Erreportajea: Alabak ezin Amets izan eta semea ezin Izar deitu.