Gaur bizi dugun ez bizitze hau, iraute hau, datorkigunaren ataria besterik ez dela gero eta maizago entzuten ari naiz. Kontuak dira orain jendartearen eman-hartuaren aukera bakarra. Gaur goizean janari dendan kuadrilako hiruk topo egin dugu pasilogurutze batean eta koadrilako laugarren baten amaren heriotza izan dugu hizpide. Denon bihotzeko ama izan zena, eta bazirudien gauza txar batean ari ginela, minutu pare bat besterik ez dugu hitz egin eta Polizia azalduko ote zen beldurrez bezala jokatu dugu. Utikan egoera hori...

Kontuak alde batera utzi, eta hel diezaiogun baratzeari. Izan ere, baratzea da aukera bat, ia bakarra. Bigarren Mundu Gerran, 1943an, Garaipen Baratzeak sortzeko eskuliburua argitaratu zuen James Burdettek AEBetan. Gakoa sinplea zen: bakoitzak bere etxean edo inguruko lur publikoan baratzea lantzea. Janaria sortzea ingurukoentzako: sendia, aldamenekoa, auzoa, behartsua... Baratze haiek komunitatearen eta herritarren bizitza hobetu zuten, eta gerra amaitutakoan ere lagungarri izan ziren. Garaipen Baratzeak.

Liburuxka hori oraindik ere eredugarria da. Gaur, gudua baino okerragokoa bizitzen ari gara eta, kontuak alde batera utzita, datorrena datorrela, hel diezaiogun baratzeari. Gero gerokoak. Baina geroa beroagoa izango da baratzedunarentzat, samurragoa. Jarrera horri heldu eta egokitu egin dute liburuxka hura; hona emaitza.

Baratzea hutsetik sortu nahi duenarentzako aholkuak. Baga: ingurua ezagutu. Ez da gauza bera Bakion, Angelun Eskuernagan edo Abaurrean baratzea egitea. Biga: lurra ezagutu. Edozein dela ere, ongarri naturalak, eta ahalik eta onenak erabili. Higa: zerrenda zorrotz bat osatu, zenbat janari beharko duzu? Doitu zure lana, zenbat uraza jango dituzue? Hamabostero 24 edo 48 letxu txiki landatuko ditut. Mozkin batzuk kontserbatzeko modukoak dira; ikasi horretarako bide egokienak. Laga: behar dituzun landareak landatzeko erosi edo etxean hazitik sortu? Landare bakoitzak bere zikloa du eta erein eta hilabetera jango duzu errefautxoa, baina urtebetera porrua. Plangintzarako garrantzitsua da. Boga: baratze eremuaren banaketa egin: taulenak, loreintziak, bazterrak... Landareak elkarren aldamenean, bata bestearen laguntzaile bezala zeintzuk ariko diren ikasi. Sega: sasoian sasoiko lanak egin. Urte garai bakoitzean egin beharreko lanak zehaztu; egutegia garrantzitsua da, baina giroa eta eguraldia garrantzitsuagoak. Zai: hasten hasteko inguruan landareak saltzen dituenari galdetu eta erosi. Zoi: luarra egin, nahitaezkoa. Etxeko eta baratzeko hondarrak ongarri bihurtu. Bele: ez ahaztu laguntzaileak: polinizatzaileak, txoriak, eta izurriteei tamainan eutsiko dieten animaliak. Zer egin beharko dugu baratzera erakartzeko?

Zauden moduan zaudela, beti izango da garaipena baratzea. Zerori garaituko zara. Zeure burua garaitu. Zailena egina izango duzu. Gainontzekoa, poetak esan zuen bezala, saguzarraren eguerdiko doministikua izango da. Huskeria, horixe: gerra.