Gaur hasiko da (H)ilbeltza Baztanen, hemen egitarua

  • Astelehen honetan hasiko da (H)ilbeltza Baztanen, Arizkurenen, Ernesto Praten Telleria eta gero zer? liburuaren inguruko solasarekin. Ondorengo lerroetan aste osoan izango den egitaraua.

Artikulu hau CC BY-SA 3.0 lizentziari esker ekarri dugu.

2018ko urtarrilaren 15ean - 09:40
Iruñeko Karrikiri elkartean astea aurkeztu zuten eguna. (Arg.: Erran.eus) Iruñeko Karrikiri elkartean astea aurkeztu zuten eguna. (Arg.: Erran.eus)

Euskal Nobela Beltzaren Astearen lehen egunean, ilbeltzaren 15ean, Idazleekin solasean ekimena izanen dute. Bertan, liburu bat aukeratu eta idazlea gonbidatzen dute merendu goxo baten bueltan liburuaz solastera.  Aurtengoan Ernesto Praten Telleria eta gero, zer? liburua aukeratu dute. «Ernesto taldekidea dugu, nobela beltza idatzi du eta, gainera, Baztanen kokatu du kontakizuna. Beraz, ezinezkoa zen ez aukeratzea. Nobelako protagonista Baztan bukolikoaren irudia hankaz gora jartzera heldu zaigu», aipatu zuten, Arizkunen, medikuaren etxeko liburutegi beltzean, arratsaldeko 7:30ean dute hitzordua. 

Ilbeltzaren 17an, asteazkenean,berriz ere «euskal nobela beltzen klasiko bat izanen dugu gure artean». Iaz,  50 urte bete ziren Gauaz ibiltzen dananobela argitaratu zela, eta horixe izan da aitzakia Txomin Peillen gonbidatzeko. Bere kontuak partekatzeko, Jose Angel Irigarai poeta eta euskaltzaina hurbilduko da. Zer esana izango dute, dudarik gabe, garaikide diren bi idazle historiko hauek. Hitzordua Amaiurko Gaztelu elkartean arratsaldeko 7etan. (H)ilbeltzako kideek aipatu zutenez, «Peillenekin elkarlanean aritu garen honetan, Zaldi beltzak zeruan ipuin liburua argitaratu dugu Maiatz eta Pamiela argitaletxeekin (H)ilbeltzarako espreski. Bertan Gauaz ibiltzen danaren puska bat ageri da, idazleak berak hautatua, eta bortz ipuin beltz. Horietako bakarra aitzinetik argitaratua. Bertze lauak (H)ilbeltzarako».

Ilbeltzaren 19an, ortziralean Chinatown filma

Film aunitzen gidoiak liburuetan oinarritu direlako, zinemagintza literaturarekin lotuta dagoela erran dezakegu. Hor ditugu  Horace Mc Coy, Raymond Chandler edo James M. Cain idazle klasikoen liburuak, bertze aunitzen artean, pelikulen inspirazio edo beraiek gidoilari lanean. Lan  honen adibide bikainetakoa Chinatown fima dugu. 11 Oscarretarako izendatua izan zen, baina bakarra irabazi zuen, Robert Tawnek idatzitako gidoiarena, adituen esanetan iparrameriketako zinemagintzako hoberenetakoa. Filma Roman Polanskik 1974an errodatu zuen eta aurtengo (H)ilbeltzan ikusteko aukera izanen da, Elizondoko Arizkunenea Kultur Etxean, 19:00etan. Arrasateko Unibertsitateko irakaslea den Nerea Arrutik aurkeztua, jatorrizko bertsioan, euskarazko azpitituluekin.

 Ilbeltzaren 20ean, larunbatean, egun osoko egitaraua

Goizean, urtero bezala, mahai-ingurua. Beltzaren estereotipoak literaturatik ikus-entzunezkoetara, horixe aurtengo mahai-inguruaren gaia. Izenburuak berak adierazten du, azalpen gehiagoren beharrik gabe, zeren inguruan hitz eginen duten gonbidatuek: «Aspalditik izan dugu gai honekiko kezka, nobela beltzetan estereotipo oso markatuak ageri direlako, eta zer esanik ez zinema beltzean. Nortzuk izan dira, adibidez, protagonista nagusiak? Generoaren trataera nolakoa izan da?». Arantxa Iturbe kazetariak gidatuko du ekitaldia. Iratxe Fresneda, Euskal Herriko Unibertsitatekoko irakaslea, eta Irati Jimenez idazlea izanen dira hizlariak, eta genero ikuspuntutik aztertuko dituzte trama beltz ezberdinak. Goizeko 11:00etan Elizondoko Arizkunenea kultur etxean. Ondoren, Erratzura joanen dira bazkaltzera. Sarrerak lortu nahi badituzue, aski duzue ilbeltzabaztanen.gmail.com helbidera idatzi eta adieraztea. Eta kafea hartu ondoren, liburu aurkezpenak eginen dituzte. Klasikoez gain, euskal nobela beltz berrien erakusleiho gisa, iaz argitaratutako hiru nobelen aurkezpenak izanen dituzte. Jon Arretxeren Arrutiren banda, Pierre Mestroten Bihotz ebatsiak eta John Anduezaren Danba!. Ez dituzte, hala ere, nobelak bakarrik izanen.  Antzezlan baten gidoiaz ere arituko zaigu Galder Perez kazetaria. Morbus operandi, kazetaritzari buruzko komedia politiko beltza idatzi du eta kazetaritza gidatzen duten ezkutuko botereei buruz hitz eginen du.

Ilunabarrean, Susmagarrien Gaua. Eguna tertulia literario eta liburu artean igaro ondoren, elkar hobeto ezagutu eta jolasean aritzeko parada izanen da. Aurreko urteetan egin dugun bezala, aurten ere sorpresa txiki bat prestatu dugu, ongi pasa eta hartu emanetan aritzeko.

Ilbeltzaren 21ean, igandegoizean, kontakizun antzeztu bat ikusteko aukera izanen da. Eszenatokia: mendia. «Gure irudimenean esistitzen diren Baztango bazter eder eta bakarti horiek, ezin ahaztuko genituen ba! Mendiko botak jantzi, paseatzera atera eta trama beltz baten berri emango digun kontalariarekin batera, antzerkia ikusteko aukera izango dugu ibilbidean zehar», aipatu zuten aurkezpenean. Anizen, goizeko 11etan izanen da hiltzordua. Akitzeko, arratsaldeko 7etan, HAMA(H)IRU ATE ikuskizuna. 1985. urtean, kartzelan zeudela, Mitxel Sarasketak eta Joseba Sarrionandiak HAMAIRU ATE izeneko bilduma kaleratu zuten itzulitako testuekin. Bilduman, umore beltzaren erakusle diren zenbait idazleren testuak ageri dira.

Emanaldian, modu batean edo bertzean, bi egileen presentzia izanen dute, eta Iñigo Beltzunegi musikariaren laguntzaz, testuen irakurraldia eginen dute (H)ILBELTZAko kideek: «Hamahiru egile daude. Guk, ate bakarrean bilduko ditugun  hamaika leituko ditugu». Hitzordua, erran bezala igandean, arratsaldeko 7etan Iruritako Jauregiarte taberna kulturalean.

 Webgunea eta beka

Baino ez pentsa (H)ilbeltza aste hau bakarrik denik. Bada urtean zehar gaiarekin jarraitzeko modu bat  webgune bat ere badutelako, ilbeltza.eus izenekoa. Bere xedea  euskarazko genero beltza  bultzatzea da eta  atal desberdinetan banatuta dago: liburu aipamenak, elkarrizketak, zinema beltza,…eta gehiago.

Joan den urtean sortu zuten Hilbeltza beka ere aipatu zuten aurkezpenean: «Beka hau Hilbeltza, Baztango Udala eta Txalapartaren eskutik dator eta horren bidez urte batean nobela beltz baten sormena lagunduko du eta bertze batez itzulpena. Lehendabiziko bekaren irabazlea Miel Angel Elustondo izan da eta emaitza 2019ko Eusal Nobela Beltzaren Astean aurkeztuko dugu».

Albistea Erran.eus-ek argitaratu du eta ARGIAra ekarri dugu CC by-sa lizentzia baliatuta


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Literatura
Politono bat entzun nahi?

PLEIBAK
Miren Amuriza Plaza
Susa, 2024

--------------------------------------------------

Miren Amurizaren bigarren eleberria argitaratu du Susak Durangoko azokaren atarian: Pleibak. Aurretik egindako grabazio baten gainean kantatzen ari zarelako antzerkia egitea da... [+]


Umore zoroa

Non sense liburua
Edward Lear
Itzultzailea: Juan Kruz Igerabide
Denonartean, 2024

----------------------------------------------

Edward Lear idazle eta ilustratzaileak 1846an argitaratu zuen esku artean dugun obra hau. Igerabidek liburuaren hitzaurrean dioen bezala,... [+]


Hitzen poetika

Ekintzailetza modan dago. Kontzeptuak indarra hartu du eta hiztegi ekonomikotik askoz harago zabaldu da. Just do it: egizu, besterik gabe. Baina ez dezagun ahaztu: propagandaren mundutik dator leloa. Erosle-ekintzaile aktiboak izatea ote da hitzaren mozorroa? Egungo enpresariek... [+]


Paula Estevez
“Irudia alboratuta geratu da beti Euskal Herrian”

Mila lan egitetik bizi dira, sarri, marrazkilari eta ilustratzaileak. Ezaguna da sektorearen aspektu hori. Prekarietatea deitu ahal zaiona nagusiki; ikusezina izatea ere bai. Paula Estévez (Donostia, 1984), esaterako, ARGIAn ikusi izan dugu azken bost urteotan, sarri... [+]


Amore eman, ala ez

Hetero
Uxue Alberdi
Susa, 2024

----------------------------------------------------

Negazionismoaren, manosferaren eta trollen aroan ezinbestekoa da literaturaren ekarpena, errealitatearen tolesei begira jartzeko tresna paregabea delako: inguruan ditugun zapalkuntza... [+]


Etorkizun bizigarriei buruzko literatura lehiaketaren sari banaketa eginen du ostiralean Sukar Horiak

Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.


Marigorringoak Afrikan

Guardasolak euria nahi du
Patxi Zubizarreta
Ilustrazioak: Irrimarra
Ibaizabal, 2024

---------------------------------------------

Duela 30 urte argitaratu zuen Patxi Zubizarretak Marigorringoak hegan liburuxka; J. M. Lavarellok ilustratua eta Edebé argitaletxe... [+]


2024-12-05 | Leire Ibar
Durangoko Azokak ateak ireki ditu, ikasleen bisitarekin

Abenduaren 5ean ikasleei eta irakasleei zuzendutako tailer, hitzaldi eta ikuskizunak izango dira azokan. Dinamiken bidez sortzaileak ezagutu eta eurekin harremanetan jartzeko moduko aukera ere izango da. Edukiera guztia bete da jada ikasle goizerako. ARGIAk eskaintza zabala... [+]


2024-12-04 | Aitor Aspuru Saez
Craig Thompson
“Trumpen hautaketak eragin zuen trauma kolektiboaz badago osagai bat komikian”

Craig Thompson kultuzko eleberri grafikoen egile estatubatuarra Europan izan da bere azken lana aurkezten, Raíces de ginseng (Astiberri, 2024). Bilbon bi aurkezpen egin ditu eta artista atsegina, hurbila eta azkarra dela erakutsi du –euskaraz “mila... [+]


Nire neure

Begiak zerumugan
Idazlea: Miren Agur Meabe
Ilustratzailea: Ane Pikaza
Elkar, 2020

-------------------------------------------------------

Askotariko testuak eta liburuak argitaratu ditu Miren Agur Meabek. Literatur genero guztiekin aritu da: haur eta gazte literatura,... [+]


“Hezkuntzak izan behar du patxadatsua eta geldoa”

Eguneroko abiadura itogarritik atera eta eskola-proiektua amesteko, gogoetatzeko denbora hartzea aldarrikatu dute solaskideek, Superbotereak liburua aurkezteko mahai-inguruan. Patxadatsu aritu dira, hain justu, eraldatzeaz, inpotentziaz, ilusioaz, eskola bakoitzak egin beharreko... [+]


“Konplexutasuna agertzeko lekua da literatura, ez lezioak ematekoa”

Helduentzako zazpigarren lana argitaratu berri du Uxue Alberdik, hirugarrena ipuingintzan: Hetero (Susa, 2024). Zortzi narrazio bildu ditu liburuan, eta denen abiapuntua izan da memorian geratu eta “noizbait ere honi buruz idatzi behar dut” pentsarazi dion paisaia,... [+]


2024-11-27 | Castillo Suárez
Pertseberantziaz

Bihotzean ditudan oroitzapenik politenetakoak dira. Euskal Filologia egiten ari nintzen garai hartan, eta Arbizuko elkarte batera joan ginen Ruper Ordorikaren kontzertu batera. Han zeuden Rikardo Arregi Diaz de Heredia eta Juanjo Olasagarre. Ez nintzen Arregiri esatera ausartu... [+]


DBHko ikasleak literaturzaletzea helburu duen irakurketa-lehiaketa aurkeztu dute

Esloveniako eskoletan izan duen arrakastari tiraka, Alberdania argitaletxeak Euskal Herriko ikastetxeetara ekarri du Joko Ona Denontzat irakurketa-lehiaketa: DBHko ikasleek “kalitate handiko liburuak” irakurriko dituzte taldeka, eta avatarra aukeratuta, horiei... [+]


Francesca eta Maddalena

Barrengaizto
Beatrice Salvioni
(Itzulpena: Fernando Rey)
Txalaparta, 2024

------------------------------------------------

Barrengaizto izenburua aukeratu du Fernando Reyk Beatrice Salvioni-ren La malnata itzultzeko. Reyk dio idazlearen ahotsa izaten ahalegindu dela,... [+]


Eguneraketa berriak daude