Energia Atomikoaren Nazioarteko Agentziaren txosten batek oniritzia eman dio Japoniari, 2011ko hondamenditik Fukushimako zentral nuklearra hozteko erabilitako ur kutsatua itsasoan zabal dezan. Duela bi urte iragarri zuen 1,25 milioi tona ur baino gehiago itsasora botatzeko plana Japoniako Gobernuak, eta kritika gogorrak jaso ditu arrantzaleen, talde ekologisten eta inguruko herrialdeen partetik.
Fukushiman duela hamaika urteko tsunamiak hondamendi nuklearra eragin zuenetik, edukiontzi erraldoitan pilatzen aritu dira hango hiru erreaktoreak hozteko erabilitako ur kutsatua.
1,25 milioi tona ur horrentzako soluziobide "errealistena" itsasora botatzea zela adierazi zuen 2021eko apirilean Japoniako Gobernuak, bere plana iragarri zuenean. Bi urteotan plan hori garatzen aritu dira eta orain Energia Atomikoaren Nazioarteko Agentziak (EANA) oniritzia eman dio horretarako.
EANAko zuzendari orokor Rafael Grossiren arabera "nazioarteko segurtasun estandarrak betetzen ditu" plan horrek eta "ingurumenean, uran eta arrainetan inpaktu hutsala izango du". Japoniako Gobernuak dio ura prozesatu ondoren soilik tritioaren isotopoak zabalduko direla, baina legeak ezartzen duen mugaren azpitik, beste zentral nuklear askok egin ohi duten moduan.
Astearte honetan argitaratu du bere txosten zientifikoa EANAk. Zentral nuklearraren jabe den TEPCO konpainiaren asmoa da uda honetan bertan hastea ur erradioaktiboa Itsaso Barera botatzen.
EANA Nazio Batuen Erakunde barruan dagoen organismoa da, munduko herrialde gehienek osatua, eta sarritan leporatu izan zaio industria nuklearraren interesak defendatzen dituela. Hala ere, Grossik argi utzi nahi izan du arrazoibide zientifikoei eman diela oniritzia txostenak, baina erakundeak ez duela "ez babestu ez arbuiatzen" Japoniaren plana.
Arrantzaleak, ekologistak eta bizilagunak kezkatuta
Japoniako Gobernuaren erabakiak kezka handia sortu du Itsaso Bareko irletan bizi diren arrantzaleen artean. Denera 2,5 milioi lagun baino gehiago bizi dira arrantzatik eremu horretan eta The Guardian-ek azaldu duenez, planaren inguruko "informazio falta" salatu dute.
"Ezin dugu itsas ingurumena arriskatu, ezta hortik bizi diren pertsonak ere. Ez gaude prestatuta hondakin nuklearren eraginari aurre egiteko", azaldu dio egunkariari Papua Ginea Berriko arrantzale batek.
Zientzialari askok zalantzak ditu epe luzera zer kalte sortuko duen tritiodun ur kopuru hori itsasora jaurtitzeak. Pazifikoko Irlen Foroak ere "zalantza handiak" azaldu ditu planaren inguruan.
Inguruko herrialdeak ez dira Japoniaren planaz fido. Hego Koreako Gobernuak teknikari talde bat bidali du Fukushimara operazioa gertutik jarraitzeko, eta Txinak esan du EANAk denboran "estuegi" kaleratu duela bere txostena.
Nolanahi ere, Fukushimako hondamendia ez da amaitu, erreaktoreek jarraitzen dute hozteko ura behar izaten, egunean 100 metro kubo, BBC-k emandako datuaren arabera.