Krimen frankisten aurkako Argentinako auzia ardatz, bi eguneko jardunaldiak Donostian
Donostiako Udalak eta frankismoko krimenak ikertzeko Argentinako kereilaren aldeko euskal plataformak elkarlanean antolatu dituzte jardunaldiak. 1936ko kolpe militarrean, frankismoan eta trantsizioan izandako krimenen aurrean zenbait instituzio eta elkarte egiten ari diren lanei buruz elkarren arteko informazio trukaketa da xede nagusia eta Gipuzkoako Foru Aldundiak ere babestu du ekimena.
Urriaren 8an eta 9an, 18.30ean, San Telmo Museoko hitzaldi aretoan egingo dira jardunaldiok. Urriaren 8an, testuinguru historiko-juridikoa aztertuko dute eta Ramon Zallo Komunikazio katedraduna, Carlos Slepoy kereilako abokatua eta Garbiñe Biurrun Euskal Autonomi Erkidegoko Auzitegi Nagusiko epailea izango dira hizlariak.
Urriaren 9an testuinguru politiko-soziala izango dute mintzagai eta hainbat elkartek hartuko dute parte: Genozidioaren Biktimen elkarteak, Intxorta elkarteak, Euskal Memoria Fundazioak, Goldatu elkarteak eta Kereilaren Euskal plataformak.
Asteazkena, urriak 8
- Ramon Zallo, EHUko komunikazio katedradunak garai hartako historiaren errepasoa egingo du: kolpe militarraren zergatiak eta ondorengo diktaduraren oinarriak.
- Carlos Slepoyk Argentinan Frankoren krimenen aurkako kereila nola sortu zen eta egun prozesua nola dagoen azalduko ditu.
- Garbiñe Biurrun, Euskal Autonomia Erkidegoko Auzitegiko Nagusiko epaileak 1977ko Amnistiaren Legea, eta gaur egungo Memoria Historikoaren legea aztertuko ditu, besteak beste.
Osteguna, urriak 9
- Donostiako Genozidioaren Biktimen Elkarteko Juan Mari Sansineneak, Donostiako kolpe militarra, erresistentzia eta ondorioak aztertuko ditu.
- Intxorta elkarteko Julia Mongek, Emakumea, gerra eta erresistentzia saioa gidatuko du.
- Goldatu elkarteko Xabier Amuriza frankismo garaian elizak eta apaizek egindako erresistentziaren inguruan arituko da.
- Euskal Memoria Fundazioko Iñaki Egañak Frankismo irekia
Iruñea, 1939. Urte hasieran, hiriko zezen-plaza kontzentrazio-esparru modura erabili zuten frankistek. 3.000 gerra presorentzako edukiera izan zuen ofizialki; Nafarroan une horretan fronterik ez zegoenez, gerra presotzat baino errepresaliatu politikotzat jo behar dira han... [+]
Astelehenean abiatu zituzten lanak eta frankismo garaiko 20 biktima berriren gorpuak topatu dituzte honezkero. Asteburura arte luzatuko dute gorpuzkiak lurpetik ateratzeko hirugarren kanpaina.
Iruñeko Erorien monumentua faxismoaren salaketarako eta memoria demokratikorako Maravillas Lamberto interpretazio zentroa bilakatzea adostu dute EH Bildu, PSN eta Geroa Baik. Eraikinaren parte bat eraitsiko dute, eta adiera frankistako elementuak kendu edo estaliko... [+]
"88 urteko isiltasuna nahikoa da; gure herritarrek behingoz aitortza ekitaldi bat merezi dute"
Saturraran Elkarteak antolatuta, Oroimen Eguneko ekitaldian batu dira larunbatean 1939tik 1944 bitartean Saturrarango Emakumeen Kartzela egon zen inguruan, bertan preso egondako emakume eta umeak oroitu eta omentzeko.
Espainiako Gobernuak dokumentu bat helarazi die Salvador Puig Antichen arrebei, Oroimen Demokratikorako ministro Ángel Víctor Torresen eskutik. Frankismoak anarkista katalanari jarritako heriotza kondenaren “baliogabetasun akta” dela diote. Harrigarria... [+]
Ekitaldian 1969ko gertaera tragikoak gogoratzeaz gain, memoria historikoaren defendatzaileak ere omenduko dituzte.
Gasteiztarrarekin bederatzi dira ihesaldian parte hartu zuten identifikatutako pertsonak. Guztira, Nafarroako DNA Bankua sortu zenetik 43 pertsonaren datuak lortu dituzte.
Otxandioko bonbardaketaren erantzule nagusietako bat da Angel Salas Larrazabal urduñarra. Hortaz, herritarren aurka Euskal Herrian eginiko lehen bonbardaketan parte hartu zuen.
German Rodriguez eta Joseba Barandiaran omendu, eta langile mugimenduaren alde egindako lana txalotu dute Iruñean. Palestinari ere elkartasuna adierazi diote, sanferminetan urteroko zitan Iruñean.
Migratzaile familia batek irekitako denda baten aurrean ikur frankistak jarri dituztela salatu du Zurekin Nafarroa ezker koalizioak. Fiskaltzari eraman dizkiote datuak, gorroto delitu bat egon daitekeelako pankarta horren atzean.
1939 eta 1941 bitartean Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraikitzera behartu zituzten frankismoaren 2.400 esklaboak omendu zituzten larunbatean, Igariko gainean. Errepresaliatu antifaxista haien memoriak gure bidea izan behar duela aldarrikatu zuten omenaldia antolatu zuen... [+]