Euskaldunen gehiengoak ez du ohiturarik euskaraz irakurtzeko, Elkar-ek agindutako inkesta baten arabera
Euskaldunen erdiak ez du euskal kultura kontsumitzen. Hala dio Siadeco enpresak Elkar Fundazioaren enkarguz egin duen azken ikerketak. 2.500 inkesta egin dituzte Euskal Herrian barrena eta laginaren egungo egoera linguistiko kezkagarria izan daiteke datu txarren lehen arrazoietako bat: %26 dira euskaldunak; %73,4 erdaldun elebakarrak. Ikerketa hiru fasetan banatu dute: hedabideak, irakurgaiak eta musika. Kontsumo ereduaren joera aldaketak – dohainik kontsumitzeak –etorkizunik ez duela bermatzen berretsi du ikerketak.
Euskaldunen laurdenak ere ez du ohiturarik euskarazko hedabideak eta liburuak irakurtzeko. Euskaldunek erdarazko prentsa euskarazkoa baino gehiago kontsumitzen dute, %58,8ak eta %21k, hurrenez hurren. Zifretan azalduta, 155.000 herritar dira euskarazko prentsara jotzen dutenak, erdarazkoa kontsumitzen duten 442.000 herritarren aldean.
Telebistari dagokionez, prentsan baino joera hobeagoa adierazten dute datuek: %42k euskarazko telebista ikusten dute (ETB1 nagusiki). Euskaraz kontsumitzen ez dutenak, ordea, gehiago dira; %48k ez du ohiturarik euskaraz telebista ikusteko.
Hamar euskaldunetatik zazpi liburu irakurleak dira: %58 ohikoak –azken hilabetean liburu bat irakurri dutenak– eta %12 noizbehinkakoak –azken liburua duela sei hilabeteko denbora tartean irakurri dutenak–. Hau da, euskarazko irakurleak 172.000 herritar diren bitartean, erdarazko liburuetara jotzen dutenak 402.000 herritar dira.
Adinak badu zeresana irakurleen ohituretan: 16-25 urte arteko gazteek dute euskaraz kontsumitzeko joera gehien (%37). Hala ere, kontuan hartzekoa da adin tarte horretako gazte gehienak ikasleak direla eta euskarazko kontsumoa ikasketekin lotzen dutela: %21ek arlo akademikoak eskatuta edo lanagatik irakurtzen dute euskaraz; erdarazkoak %26ak. Denbora librean dago benetako arrakala: adin tarte berdinean euskarazko liburuak herritarren %34ak kontsumitzen ditu, eta %63k erdarazkoak.
Musikan datuak hobeagoak badira ere, adierazgarria da nola aldatu den kontsumo eredua: zenbat eta gazteagoa, orduan eta handiagoa da musika dohainik kontsumitzeko joera. 16-25 urte bitarteko %90ak egunero edo ia egunero entzuten du musika. Hala ere, dohainik kontsumitu ei dute hirutik bik. Kontzertuetan ere gazteak izaten dira antzokiak bete dituztenak; hemen ere, hirutik bik joan dira kontzertu batera. Euskaldunen %47 izan dira euskarazko kontzerturen batean iaztik; %15 erdarazko batean izan da.
Diskoen salmentetan, aldiz, gazteek ez dute joera bera azaltzen: 35-44 urteko euskaldunek erosten dute disko gehien —%41ak erosi du disko bat azken urtean —. Oro har, euskaldunen %30ak erosi ditu euskarazko diskoak urtebeteko epean. Hamar euskaldunetik batek erosi ditu diskoak, baina ez euskarazkoak. Diskorik erosten ez duten biztanleen kopuruak gora egin duela ohartarazi dute ikertzaileek, %60k musika entzuten duen arren, ez baititu sortzaileen lanak erosten.
Egoera honen zergatiek arrazoi ezberdinak izan ditzaketen arren, inkestetan parte hartu dutenen gehiengoak “ohitura falta” eta “erraztasun falta” argudiatu dituzte euskaraz ez kontsumitzeko. Euskararen erabileraren inguruko azken ikerketa soziolinguistikoek goitik behera doan joera azaldu dute, eta azken txosten hau adibidetzat jo daitekeela nabarmendu dute hainbat adituk.
.jpg)
Hazparneko Armand David laborantza lizeo pribatuko ikasleek Agro-ekipamendua, Zientzia sozial eta ekonomikoak, eta Enpresa ekonomia irakasgaiak euskaraz ikasteko aukera izango dute. Horrek formakuntzaren ia erdia hartuko duela azaldu du Bertrand Gaufryau ikastetxeko zuzendariak.
Urtarrilaren 4an hil zen Robert Hirigoien euskaltzalea (Larresoro, Lapurdi, 1944). Ostegunean eskainiko diote azken agurra, jaioterrian (10:00etan). Herri Urrats festaren sortzaileetako bat izan zen, baita Lapurtarren Biltzarrarena, Kanboko ikastolarena eta euskara eta euskal... [+]
WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms pluginaren euskaratzea utzita zegoela ikusita, Iametzak bere gain hartu du itzulpena eguneratzeko lana.
Baionako eta Donostiako epaitegiak margotu ostean, ostegun gauean Eibarko epaitegian pintaketa egin dute zenbait ekintzailek. "Oldarraldia gelditu" idatzi dute eta pintura berdea jaurti diote eraikinari. Abenduan, CCOO sindikatuaren egoitza ugari margotu dituzte, baita... [+]
Euskaltzale eta militante gasteiztarra abenduaren 30ean hil da. Gontzal Fontaneda Orille (1943-2024) 1960ko hamarkadan euskarak Gasteizen egin zuen bidearen lekuko eta bidelagun izan zen. 15 urterekin hasi zen euskara ikasten. Euskara ikasteko metodo bat asmatu zuen eta euskara... [+]
Nazioarteko ordainpeko streaming plataformetan, Amazon Prime Video eta Netflix izan ziren lehenak euskarazko edukiak eskaintzen, eta orain Max gehitu zaie (2024 arte HBO edo HBO Max izan dena). Pantailak Euskaraz-ek azpidatziak moldatu ditu, eta EITBk bikoizketak eskaini, eta... [+]
Azken hilabete hauetan hainbat institututan lan egitea egokitu zait eta, uneren batean edo bestean, ikasleekin lan merkatuak eskaintzen dituen aukerez hitz egin behar izan dut. Ikasleen tipologia askotarikoa da eta hiri berean asko aldatzen da auzo batetik aldamenekora,... [+]
1974ko abenduan sortu zuten Bagare kanta Gontzal Mendibil zeanuriarrak eta Bittor Kapanagak, haren Olaetako (Aramaio) baserrian. Euskararen eta euskal nortasunaren aldeko ereserki bilakatu zen gerora.
EuskarAbentura 2025 espedizioak aukera emango die 127 gazteri zazpi lurraldeak oinez zeharkatzeko kulturan, historian eta paisaietan murgilduta. EuskarAbenturako parte-hartzaileen hautaketa ez da proiektuen kalitatean bakarrik oinarritzen, baita generoa,... [+]
"Euskalduna ez den pertsona bat –Nagore de los Rios– hautatu du EITBko zuzendaritza nagusiak Eitb.eus eta Social Media atalerako zuzendari posturako, eta, ondorioz, euskaraz ez dakien pertsona bat izendatu dute helburuen artean euskararen... [+]
Herriko elkarte eta eragileek antolatzen dute Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen, sorreratik. Goizetik gauera jakin dute udalak hartu duela ekitaldiaren jabetza eta beraz, ekitaldiaren inguruko azken erabakiak haren gain geratu direla: “Udalari eskatzen diogu... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ez dakit zuek ere pertzepzio bera ote duzuen –aitor dut: modu azientifikoan hasi naiz idazten hemen–. Pereza hitzaren hedatze naturalaz ari naiz. Gero eta gehiago aditzen baitut Hego Euskal Herriko bazterretan: euskaraz, espainolez eta, jakina, euskañolez... [+]
Lanartea elkarteak Euskal Artisten Lan eta Bizi Baldintzen I. Inkesta argitaratu berri du. Inkesta bete dutenen %40k du jarduera artistikoa lanbide. Batez beste, hilean, 1.027,5 euro irabazi zituzten 2023an. Inkestatuen %33,8k erantzun du azken urtebetean jarduera uztea pentsatu... [+]