argia.eus
INPRIMATU
Europak 15.000 milioi euroko isuna jarri die Apple eta Google multinazionalei
  • Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak Apple eta Irlanda kasua ebatzi, eta Googleren aurkako zigorra berretsi du, nagusitasunezko posizioaz abusatzeagatik.

El Salto @ElSaltoDiario Yago Alvarez Barba @econocabreado 2024ko irailaren 11

Atzokoa egun ona izan da justizia fiskalarentzat eta Europako diru-kutxa publikoentzat, eta oso txarra erraldoi teknologiko estatubatuarrentzat. Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak berretsi egin du Applek Irlandako Estatuari ordaindu behar dion isuna. Auzitegi Gorenak asteartean hartutako erabakiaren aurretik hainbat aurrekari kontrajarriak izan dira hainbat urtez: multinazionalen interesak babesten zituen epai bat edo Irlandako Gobernuak multinazionalari zergak biltzeari uko egin izana, kasu. Appleri ezarritako zigorra jakitera eman eta ordu gutxitara, auzitegi berak 2.400 milioi euroko isuna jarri dio Googleri, nagusitasunezko posizioaz abusatzeagatik.

Sagarraren enpresarekin Irlandak izan duen kulebroia aspalditik dator. Europako Batzordeak 2016an Irlandari isuna jarri zion Appleri zegozkion zergak behar bezala ez kobratzeagatik. 2020an, bazirudien Europako Lehiarako komisario Margrethe Vestager prest zegoela Irlandaren fiskalitate laxoari kolpe hori eta beste batzuk emateko, zerga baxuak aprobetxatzeko Europako egoitzak Irlandan jartzen zituzten Europar Batasunetik kanpoko enpresak zirela eta. Baina, batez ere, estatuen eta enpresen arteko aldebiko akordioak zituen jo-puntuan, beste enpresa batzuei ukatzen zizkieten abantailak ematen baitzizkieten enpresa horiei, tax ruling edo "nahierara ezarritako zergen" bidez.

Baina uztailaren 15ean, Europar Batasuneko Auzitegi Orokorrak kolpe latza eman zien Europako Batzordeari, Lehiaren komisarioari eta praktika horiek amaitzeko Europako erakundeek zituzten asmoei. Enpresei ezarritako zigorra eta isuna baliogabetu zituzten. Irlandako Gobernua beti egon da enpresa horien alde, eta uko egin izan dio zerga horiek biltzeari, Appleri mesede eginda Irlandako sozietateen gaineko zerga baxuaz baliatu diren baina aldebiko akordiorik izan ez duten beste multinazionalen gainetik. Horrek are gehiago lagundu dio Appleri.

Astearte honetan, beste lau urte geroago, Europar Batasuneko Justizia Auzitegiaren txanda izan da, eta Irlandak Appleri 13.000 milioi euro gehi interesak kobratzeko agindua eman du. Applek 2003tik 2013ra aurreztutako dirua da kopuru hori, Europako Batzordearen kalkuluen arabera. Orain irregulartzat jo diren zerga-praktikak 1991n hasi ziren, baina Europako Batzordeak hamar urtetan saihestutako zergen dirua baino ezin izan du eskatu, 2013an prozesua hasi zenetik aurrerakoa.

Beste kolpe bat Googleri

Bilatzaileak darabilen nagusitasunezko posizioa ez da berria. Asteartean ezagutzera eman duten epaia 2017ko kasu bati ere badagokio; kasu hartan, Europako Batzordeak erraldoi teknologikoa zigortu zuen bilaketa-zerbitzuetan nagusitasunezko posizioa erabiltzeagatik, bere tresnaren emaitzak lehentasunez aurkezteagatik.

Alphabetek, Googleren jabeak, Europako justiziara eraman zuen erabakia, zigorra baliogabetzeko asmoz. Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak Bruselaren aurreko epai hori babestu du, eta 2.400 milioi euro ordaintzera behartu du AEBetako multinazionala, nagusitasunezko posizioaz abusatzeagatik

Enpresa horietako askok duten botere handiari estatu batzuek mugak jartzea erabaki duten une erabakigarrian heldu dira bi zigor horiek. Googleren posizio menderatzailea eztabaidatzen ari dira AEBetan, enpresak hurrengo urteetan epaiketak eta balizko zigorrak dauzka zain arrazoi horrengatik.