Bilbon komunikatu bateratua irakurri dute ondorengo alderdi eta sindikatuek: EAJ, EH Bildu, Geroa Bai, Nafarroako Ahal Dugu, ELA, LAB, Steilas, ESK eta Etxaldek.

Prentsa agerraldi honetan bildu garen alderdi eta sindikatuok balorazioa egin dugu joan den ostiralean izan zen Luhusoko operazioaren ondoren sortu den egoerari buruz, eta honako gogoeta eta eskariak plazaratu nahi ditugu:

1- Gure poza agertu nahi dugu aske utzi dituztelako atxilotu zituzten pertsonak: Txetx Etcheverry, Michel Berhocoirigoin, Béatrice Molle-Haran, Michel Bergougnan eta Stéphane Etchegaray. Halaber, oso positiboa deritzogu ehundaka hautetsi eta kargu instituzionalek adierazi duten konpromisoari, baita izan den mobilizazio sozialari ere; hori izan da zati handi batean gertatu denaren arrazoia.

2- Joera politiko guztietako Iparraldeko hautetsi asko eta askok egin duten bezalaxe, espainiar eta frantses gobernuei eskatzen diegu beren ardura aintzat har dezatela eta lagun dezatela armagabetze ordenatu, kontrolatu, seguru eta gardena izan dadin, antzeko kasuetan aplikatu ohi diren nazioarteko estandarren arabera.

3- Uste dugu eginkizun honetan beharrezkoak direla egiaztatzeko tresna independenteak, esaterako Nazioarteko Egiaztaze Batzordea, zeinak gure erakunde, alderdi eta euskal jendarteko antolakunde errepresentatiboen aitorpena duen.

4- Halaber, nahiko genuke Eusko Jaurlaritza eta Nafarroako Gobernua, segurtasun arloan dituzten eskumenak medio, lagungarri izatea armagabetze hori arrakastaz gara dadin. Gasteizko eta Iruñeko parlamentuek, baita Iparraldean eratuko den Lurralde-Elkargoak ere, prozesu horren jarraipena egiteko aukera izan behar dute.

Ziur gaude armagabetze hau arrakastaz burutzeko berebiziko bultzada izan daitekeela erakunde errepresentatiboen, egiaztatze instantzien eta jendarte zibileko antolakundeen arteko artikulazio egokia. Horregatik, gaur eta hemen gure erakunde politiko eta sindikalek bakearekin duten konpromisoa adierazten dugu.

Bilbo, 2016ko abenduaren 22a

Nazioarteko Harreman Taldeko kidearen iritzia jaso dute Euskal Irratiek. "Gizarte zibilak bakarrik ezin du armagabetzea burutu, instituzio indartsuak behar ditu ondoan, eta horietako bat da Euskal Gobernua. Ez da gobenru subiraua, baina badu armagabetzea aurrera ateratzeko nahikoa botere. Armagabetzea Jaurlaritzak bere gain hartzen duela susmatzen badu Espainiako Gobernuak, parte hartuko du zapuzteko".

Euskal Irratietan elkarrizketatu dute Michel Berhokoirigoin, asteazken goizean Baionako tren geltokira heltzean. Entzun hemen.

Manu Robles Arangiz fundazioak Ipar Euskal Herrian ordezkari duenTxetx lankideari ongietorria egingo dio asteazken arratsaldean, Baionako tren geltokian. Ekitaldia Bizi! mugimenduask eta ELA sindikatukak ere antolatu dute.

ELAk "poza" azaldu du bost atxilotuak aske geratu direlako eta nabarmendu du herritarren mobilizazioa "gakoa" izan dela horretatako: "ELAk balore eman nahi dio esparru ezberdinetan –gizartea, sindikatuak, politikoak, hautetsiak... –garatu den mobilizazioari. Mobilizazio hori gabe ezin izango litzateke agerian utzi bost pertsona horien inguruan -bakearen artisauak- Frantziako gobernuak hartu duen kriminalizazio politika. Azken honek Espainiako gobernuaren agenda bere egitearen ondorio dira atxiloketak".

Josu Erkoreka Eusko Jaurlaritzako bozeramaileak esan du "albiste ona" dela Luhuson armak deuseztatzeko prest zeuden bost herritarrak asket uztea.

Erkorekak aurreko egunetan Urkullu lehendakariak egindako hausnarketa bera egin du, eta herritar horien "borondatean" jarri du azpimarra: "Ez zuten deliturik egin nahi, baizik eta ETAren desarmatzean lagundu", esan du bozeramaileak.

Luhuson atxilotutako bost lagunak ari dira Euskal Herrira itzultzen. Senide eta lagunen ongi etorria jaso dute. Biarritzeko aireportuan astearte iluntzean iritsi da Stephane Etxegarai "Etxe" eta libre geratu orduko honela azaldu dio Euskal Irratiak-eko esatariari: "Poz handia dut, lau egun horien ostean ateratzeko bizi pozten naiz. Eskertu nahi ditut egunotan mobilizazioetara hurbildu diren jende guztiak, hor baikara ohartzen zer nolako inportantzia duten holako mobilizazioek holako momentutan".

Epaileak Luhuson atxikotutako boast pertsonei ezarritako baldintzetako bat elkarrekin egoteko debekua izan da. Bestalde, kendu egin die "gaizkile taldeko kide" izateko akusazioa. Armak baimenik gabe ukaitea eta garraiatzea leporatu diete, besteak beste.

Epaileak aske utzi ditu Luhuson atxilotutako bost pertsonak, baina haien aurkako karguak mantenduz eta kontrol judizialpean. Hala, aintzat hartu du auzitegiko prokuradoreak egindako eskaria.

Euzkadi Buru Batzarreko presidente Andoni Ortuzarrek Luhusoko atxiloketak salatu ditu, Altsasuko erasoaren kudeaketarekin batera, “gehiegikeria hutsa” direla azalduz. ETA bere amaieran oker jokatzen ari dela ere adierazi du. “Ez dugu Iparraldekoa moduko operaziorik merezi, ETAk errealitatetik at jarraitzea merezi ez dugun modu berean”, esan du.

109 kazetarik Béatrice Molle-Haran Mediabaskeko lankideari eta berarekin batera atxilotutako “euskal jendarteko lau pertsona ezagunei” elkartasuna adierazi diete agiri baten bidez. Sinatzaileen artean Euskal Herriko komunikabide ugaritako kazetariak daude.

Atxilotuen askatasuna eskatzeko wesign plataforman hasitako sinadura bilketak 20.000 sinaduratik gora lortu ditu. Lehen helburua 5.000 lortzea zen arren, hiru egunean zifra hori laukoiztu da.

Emile Dutoya (PS), Alice Leiciaguecahar (EELV) eta Michel Veunac (Modem, eta Miarritzeko alkatea) Akitaniako kontseilariek Luhusoko atxilotuen aldeko adierazpena irakurri dute zazpi euskal kontseilarien izenean. Euskal Herrian oso pertsona ezagunak direla adierazi dute, bakearekin engaiatuak eta horrexegatik egin dutela egindakoa, bakea nahi dutelako eta Espainiako eta Frantziako gobernuek ez dutelako egin beharrekoa egiten. ETAren armagabetzean eta bake prozesuan dagokien konpromezua hartzeko eskatu diete bi gobernuei.

Alain Rousset Akitaniako Erregio Kontseiluko lehendakariak aintzat hartu du kontseilarien esana eta esan du berak emango diela ezagutzera eskaera Frantziako lehen ministroari eta justizia ministroari.

Les élu-e-s du Pays-Basque de @NvelleAquitaine relayent en plénière la déclaration sur le processus de désarmement de ETA #Louhossoa pic.twitter.com/tdGeHS6kmb

— Naïma Charaï (@NaimaCharai) 2016(e)ko abenduak 19

Astearte goizean deklaratuko dute Luhuson atxilotutako bost herritarrak Parisko epaile baten aurrean. Talde terroristarekin harremanak izatea eta armetatik frogak ezabatzeko asmoa leporatzen diete. Ordura arte Pariseko Levallois-Perret polizia egoitzetan izango dira. Epaileak erabaki beharko du espetxeratzen dituen edo aske uzten dituen.

Michel Tubiana Frantziako Giza Eskubideen Ligako ohorezko lehendakariak ere epailearen aurrean deklaratu beharko du. Tubianak beste bost herritarrekin batera egon behar zuen atxilotu zituzten lekuan, baina ez zen garaiz iritsi hitzordura. Bake Bideak deituta, gaur ere mobilizazioak izango dira Ipar Euskal Herrian, besteak beste Luhuson.

Harremanetarako Nazioarteko Taldeko kide Raymond Kendallek Espainiako eta Frantziako gobernuen zurruntasuna kritikatu du ETAren armagabetzean gizarte zibilaren ordezkari direnen aurkako operazioan. Frantziako gobernuak prozesu hau erregulatzeko aukera izan duela azaldu du, baina egin zaizkion proposamen guztiak baztertu dituela.

Interpoleko idazkari nagusi ohiak Frantziako Barne ministroaren hitzak kritikatu ditu. Honek atxilotuek frogak suntsitu izana salatu du, inork armak suntsitzeko bere burua izendatu ezin duela azalduz. Gizarteak posizio hori ulertzen ez duela adierazi du Kendallek.

Iñigo Urkullu lehendakariak atxiloketak lehenbailehen argitzeko eta bost lagunak aske uzteko eskatu du. ETAren armagabetze prozesuan laguntza eman nahi dutenen aurkako lehen atxiloketak ez direla salatu du, erakunde armatuarekin inongo erlaziorik ez dutenak.

Gizarte zibilak prozesuan parte hartu behar duela azaldu du, baina erakunde publikoek ere pisua izan behar dutela uste du. Duela bi urte Eusko Jaurlaritzak proposatutako armagabetze proposamena oraindik mahai gainean dagoela adierazi du, ETAren aldebakarreko prozesuak berme batzuk behar dituela gehituz.

ETAren armagabetze prozesua abiarazi eta lehen arma multzo bat suntsitzeko prozesuarekin lotutako bost pertsonak askatzeko eskatuz sinadura bilketa abiatu dute sarean. Bi egunetan 8.000 sinaduratik gora jaso ditu eskaerak. "Bakearen artisauak berehala eskatu" dio aldarriak.

EAJ, EH Bildu eta Elkarrekin Podemos atxiloketen aurka agertu dira Radio Euskadin eginiko solasaldian. EAJko bozeramaile Joseba Egibarrek atxiloketak kritikatu ditu “ekonomia, sindikalgintza eta bakearen aldeko bost aktibista” atxilotu direla salatuz, “guztiok ezagutzen ditugunak eta ETArekin inongo erlaziorik ez dutenak”. Egibarren ustez poliziek badakite non dauden armak eta norbaitek bertan mugimendu bat egin zain daude komunikabideei polizia operazio gisa saltzeko.

EH Bilduko Iker Anduezak “zentzugabekeria” bezala definitu du operazioa. Espainiako Gobernua armagabetzearen alde ezer ez egitetik, honen aurka egitera igaro dela salatu du. Inputatzen zaizkien delituen zain dagoela azaldu du: “Ea armak suntsitzen ari direnei ETAko kide izateaz akusatzeko gibelik duten”. Elarrekin Podemoseko Lander Martinezek ere Gobernua kritikatu du ETAren amaierari trabak jartzeagatik.

PSEko Eneko Anduezak bi bertsioen artean egiazkoa zein den jakin beharra dagoela adierazi du, ETAren amaieran egotea Guardia Zibilaren meritu dela gehituz. PPko Anton Danboreneak, berriz, armagabetze bakarra poliziak egiten ari direna dela esan du.

Goizeko 8:20an Baionako komisaldegitik atera eta Parisera eraman dituzte bost atxilotuak.

Asteartean 20:30ean amaituko da atxilotuen kustodia.

Gizarte zibileko bost kide hauen atxiloketak elkartasun mugimendu handia eragin du. Igandean Berrian Zaldieroak egindako tira grafiko hau horren adibidea.

Aieten abiatutako bake prozesurik ezean, Estatuak zinismoz erantzun du polizia operazio zalantzagarri batekin eta bakearen artisauak kolpatu ditu.

"Bai, armagabetzearen prozesu hori bururaino eramango dugu. Atzotik badakigu gure eskuetan dagoela. Guri doakigu behar diren bermeak sortzea eta armagabetze horrekin gatazka honek sortu dituen ondorio guztiei aterabidea ematea", adierazi du larunbatean Bake Bidea mugimenduko presidente Anaiz Funosasek Baionan egindako manifestazioan.

4.000 lagun bildu ditu "bakearen alde, bakearen artisauak askatu!" lelopean egindako manifestazioak. Hauek dira atxilotuak: Jean Noel Etxeberri Txetx, Mixel Berhokoirigoin, Beatrice Molle-Haran, Mixel Bergouignan eta Stephane Etxegarai Etxe. ETAren armak suntsitzeko prest zeuden hiru kide, prozesua grabatu behar zuen kazetaria eta etxearen jabe zen pertsona.

#Euskadi Opération policière de Louhossoa : un guet-apens contre la paix au #Paysbasque pic.twitter.com/Mi4uL2waLF

— Gilles Simeoni (@Gilles_Simeoni) 17 de diciembre de 2016

Atxilotuak ETAren eta gizarte zibilaren arteko armagabetze operazio batean parte hartzen ari ziren atxilotu zituzten unean. Berhokoirigoinek, Tubianak eta Txetx-ek egin zioten proposamena erakunde armatuari eta udazkenean hainbat gutun trukatu ostean, ETAk onartu egin zuen gizarte zibilak armagabetzean parte hartzeko proposamena.

Mediabask hedabideak argitaratu ditu gutunok.

Gizarte zibilaren lehen gutuna (urriak 3)

ETAren lehen erantzuna (urriak 19)

Gizarte zibilaren bigarren gutuna (azaroak 2)

ETAren bigarren eta azken erantzuna (azaroak 15)

Ostiral gauean, "Bakea EHan" izeneko Twitter kontu anonimo batek zabaldu zuen berria, tailerreko hainbat argazkirekin batera. Segidan hainbat txio.