2014an Melillako mugan bi etorkin kanporatzeagatik zigorra ezarri zion Estrasburgoko Giza Eskubideen Epaitegiak Espainiako Estatuari, identifikatu ez zituztela eta beraz, legea errespetatu ez zutela argudiatuz. Orain, atzera egin du epaitegiak, Espainiara sartzeko “legezko erak” daudela eta etorkinek horiek baliatu ez zituztela argudiatuz.
2017ko epaian jarritako zigorra kendu dio epaitegiak, beren burua identifikatzeko ardura etorkinengan jarriz. Salatzaileak Mali eta Boli Kostako bi gazte izan ziren, 2014an hesia pasatzen ahalegindu uziren 70 lagun horietako bi. Zigorra ezarri ziotenean ia aho batez onartu zuten espainiar Estatua erruduna zela, eta Ginebrako konbentzioak eta garai horretako Atzerritarren Legea hautsi zituztela.
Lege hauen arabera, muga gurutzatzen duten etorkinek identifikatuak izateko eta itzultzaile baten zerbitzuak izateko eskubidea dute. 2014ko abuztuan, ordea, 70 lagun inguru geratu ziren Melillako hesiaren gainean ordu luzez, eta jaitsiarazi zituztenean mugaren beste aldera eraman zituzten, identifikazio edo itzultzaileen zerbitzuetarako eskubiderik gabe.
Espainiak ere, atzera
Mugako kanporaketen aurka azaldu zen Pedro Sanchez 2017an. Oposizioan zegoenean, behintzat. Askotan mintzatu izan da kanporatze horien aurka, giza eskubideak errespetatzen ez zituela argudiatuz.
Sí, Helena. Pedimos la derogación total de la Ley Mordaza y rechazamos rotundamente las devoluciones en caliente. https://t.co/pk65YC7uma https://t.co/Kpuk0cwJ0r
— Pedro Sánchez (@sanchezcastejon) September 13, 2017
Guztiz jarrera kontrakoa azaltzen zuen orduan gobernuan zegoen Alderdi Popularrak. Haien arabera, kanporaketa horiek ez ziren Espainiako lurraldean egin, atzerritarrak ez baitziren Polizia kontrolera iritsi; eta beraz, hori oraindik ez zen Espainia.
2018an, ordea, Pedro Sanchez jada Espainiako gobernuan zegoela, aurretiaz gaitzetsi zituen kanporaketak defendatzera pasa zen, aurreko gobernuak erabilitako argudio berdinak erabiliz; atzerritarrak ez ziren polizia kontrolera iritsi, beraz, ez ziren Espainiako Estatura sartu.
“Giza Eskubideen” Auzitegia
2017an sendoa izan zen Estrasburgoko zigorra, legea eta Giza Eskubideak errespetatzen ez zituela argudio nagusitzat hartuz. Orain, atzera egin du. Espainian sartzeko modu legalak badaudela, eta atzerritarrek eskuragarri dituztela izan da argudio nagusia. Horren adibide nagusitzat jarri ditu Melillako mugako asilo bulegoak.
Laster heldu dira erreakzioak, auzitegiaren epaia “gaitzesgarri eta onartezin” bezala deskribatu dutenak. ACNUR Nazio Batuen Errefuxiatuentzako Goi Komisarioak kasua aztertzen ari dela jakinarazi du. Izan ere, pertsona horiek beraien eskubideak kontuan hartu gabe kanporatzea legearen kontrakoa dela adierazi du gobernuz kanpoko erakundeak.