Esperantzara kondenatuak
Garaipenik eta galtzekorik gabe kantatzen zuen Garik duela urte batzuk, eta hala bizi dute emakume gehienek haien errealitatea El Salvadorren. Bizitzak ezer gutxi balio duen herrialde honetan, zer esanik ez baliabide urriko emakumeenak.
Epaitegietan joan dira orduak, egunak… Eta joan dira aldi berean emozio eta malkoak, inpotentziatik amorrura, minutu bakoitzean haginak gero eta gehiago estutu eta azazkalik gabe gelditu arte. Jada 18 hilabete espetxean daramatzan 19 urteko Evelynen kasua izan da protagonista gure gorputzak zeharkatzen, eta ezin isilik gelditu gure begi eta belarriek lehen lerroan bizi izan zuten injustiziaren aurrean. Zurrumurruek legeak eta frogek baino pisu gehiago dutela erakutsi digu esperientziak hemen, gezurrek lekua dutela epaitegietan, eta boteredunen hitzek emakume gazteen bizitzarekin amaitzeko ahalmena.
Boteredunak edonon; misoginia arnas daiteke emakumeak umeak galtzeagatik kartzelaratzen dituzten lur honetan. Boterea neska hauen amak haurdun utzi eta haien berri inoiz ere eman ez duten gizonak; boterea neska hauek eskolarako bideetan txikitatik hitz zikinez janzten dituzten erasotzaileak; boterea bortxatzen dituztenak, eta isilarazteko ama hilko dutelaren mehatxuak; boterea erabakitzeko eskubidea ukatzen dien sistema, abortuarengatik kondenatzen dituena, ahotsik gabe uzten dituen erlijioaren eragina, emakume hauek hiltzaile bihurtzen dituen (in)justizia…
“¡Ahí tienen a todos los violadores sueltos!”, “¡Se necesitan otras juezas!”, “Evelyn sabemos que no fue así, estamos contigo, vos no sos culpable de nada” oihukatzen bota gintuzten auzitegitik epaileak ez hankarik ez bururik zuen sententzia irakurri ondoren, Evelyn 30 urteko espetxe zigorrera kondenatzen zutela aditzera emanez. Fiskaltzak eramandako testiguen hitzen sinesgarritasunari uko egiten zion bere ama besoetan hartuta atera ginen gelatik, denok malkoak begietan neska zeramatzatela. Epaitegia erretzeko gogoa erraitetatik sentitu, hor nonbait ezkutatuta dugun agresibitatea azaleratu. Sentimendu guztiak non gorde, nola kudeatu, eta horiez baliatuta egoera hau zabaltzeko armak prestatu, hori izan da geroztik gure ekintzaren motore.
Ohetik altxatu nintzen hurrengo egunean nerbioak jota, antsietate moduko bat hanketako mugimendu geldiezinean, gorputza nahasia oraindik. Ikasle xume batzuk, gazte amorratuak, iraultza gosez. “Baina guk egiten ez badugu, munduak ez du honen berri izango” batez konbentzitu genituen geure buruak, lotsa den kontrol mekanismoa alde batera utzi eta Evelyn bezala kartzelan dauden beste 20 emakumeei ahotsa jartzeko prest. Esperantza da galdu ez duten bakarra, badira eta atera diren batzuk, eta hainbat eta hainbat haien alde egiten dugunok kanpotik. Las17y+-ek ez badute esperantza galtzen hesi artean mutu dituen sisteman, gu ez gara inolaz ere isilduko!
Suchitoto (El Salvador), 2017ko abuztuaren 3an
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbidera
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Pertsonok ze erraz epaitzen dugun aldamenekoa (edo aldamenekoa ez dena). Norberarenak izan ezik, gainontzeko guztiak ematen du erraza. Berehala bilatzen diogu irtenbidea besteenari. Eta ze zaila den norberak barruan duena kudeatzea. Askotan, pertsona konkretu batzuk idealizatzen... [+]
Aurten ere, Mugak Zabalduz karabanan ia ehun lagun abiatuko gara Euskal Herritik, Europaren migrazio politikak, eta aurten bereziki onartu berri duen Migrazio eta Asiloko Paktua, salatzeko asmoz. Aurten Balkanetako mugara joango gara, Bosnia Herzegovinako Bihac hirira; hor... [+]
Ekain amaieran, Hezkuntza Sailak ehunka irakasle funtzionario izendatu ditu: praktikaldia egitea falta dute, bai eta, irailetik aurrera, mediku-azterketa ere.
Azkeneko deialdian, mediku-azterketa azpikontratatu egin zuen Hezkuntza Sailak. Azpikontratatu zuenean,... [+]
Nire lagun M. paraje paregabean bizi da. Nafarroako herri batean, Iruñerriatik gertu, jende bizizale anitzez betetakoan; bizi-bizia. Ez da herrian bertan bizi, talaiaren antza har dakiokeen muino moduko batean baizik, zeinetik, esan gabe doa, herria bera ez ezik... [+]
Zorionekoak gara euskaldunok. Euskal Herria, Baskonia, gure nazioa, mundu osoaren aurrean agertzen da, historian izan den eta gaur egun den modukoa. Imago Vasconiae. Barne irudia eta besteen aurrekoa. Zer gara, nolakoak gara, non gaude, noiztik eta noiz arte. Gure kartografia... [+]
Donostiako Alde Zaharreko taberna askoren pintxoak alde zaharrean sartzeko baimena duen furgoneta batean datoz zerbitzua ematera. Beste tabernetan, prestatzen duten tortilla patata pintxoa jateko, goizeko furgoneta alde zaharrean sartzen den orduan ilara egin eta txanda hartu... [+]
Bada pertsonok geure ezagutzak eta esperientziak partekatzeko aukera dugun eredu bat, oso gogoko dudana; eredu honetan ikasi nahi duen edonor ongi etorria izaten da, beti ere komunitatearen izaerarekin errespetuz jokatzen badu. Ikasketa komunitate irekiak dira. Gogoko dut... [+]
Ikasturte osoan inork aipatu ez dituen kontuetan aritu ondoren, aktualitatearen erdigunera eraman nau, ustez, pneumonia batek, nola definitu ez dakidan hartuemana izan baitut Osakidetzarekin. Eta lehen deitik, ai ene, esperimentu batean egotearen sentsazio zirraragarria,... [+]
Turistek neurrigabeko prezioak dituzten apartamentu eta hotelak bete dituzte. Eta zu gurasoen etxean, etsita, konpainia handiek eta espekulatzaileek alokairua puzten duten bitartean.