Espainiari “txartel gorria” atera dio Europak hizkuntza gutxituen esparruan
Espainiak ez du Erregio edo Gutxiengoen Hizkuntzen Europako Ituna betetzen: hori da joan den astean Europako Batzordeko ministroen komiteak onartutako jarraipen txostenaren ondorioa, Patxi Baztarrika Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako sailburuordeak adierazi duenez.
Noticias de Gipuzkoa egunkariak jaso ditu Baztarrikaren adierazpenak. Bere esanetan, Espainiako Estatuari hainbat gomendio egin dizkio txostenak, hain zuzen, aurretik egindako ebaluazio guztietan –2005ean, 2008an eta 2012an landu ditu antzerako jarraipen txostenak– ere irakur zitezkeen eskariak.
Dokumentuak lege-neurriak hartzeko gomendatzen dio Espainiako Estatuari “puntu beltz” batzuetan euskara ere zerbitzu hizkuntza izan dadin –Justiziaren esparruan, adibidez; izan ere, EAEko epaileen %10 baino ez da euskalduna–.
Gainera, aldaketa legalik gabe aplika daitezkeen neurriak ere proposatu ditu Europak, Espainiako Estatuaren hizkuntza aniztasuna hedabideetan eta hezkuntzan kontuan hartzea adibidez; baita estatuko administrazioetan koofizialak diren hizkuntzen presentzia ziurtatzea ere.
Eusko Jaurlaritzaren hizkuntza politika defendatzeko probestu du txostenaren balorazioa Baztarrikak, esanez Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako gobernuak Europaren balorazioa “nota onarekin” pasa duela. “Kartako konpromiso gehienak betetzen dira”.
Kontseilua eta Behatokia: “Estatuak ez du interesik konpromisoak betetzeko”
Paul Bilbao Kontseiluko idazkari nagusiak astelehenean gogoratu zuen Erregio edo Gutxiengoen Hizkuntzen Europako Ituna 2001eko abuztuaren 1ean jarri zela indarrean. Harrituta agertu zen Europaren gomendioak ikusita, hamabost urte eta lau ebaluazio igaro ondoren ez baitira gehiegi aldatu. “Horrek aski garbi uzten du Estatuak ez duela interesik orduan hartutako konpromisoak betetzeko”.
Berarekin batera agertu zen Garbiñe Petriati Ijurra, Hizkuntz Eskubideen Behatokiaren zuzendaria. Bere esanetan, azpimarratzekoa da Europak Espainiari legea aldatzeko eskatu izana, “behin eta berriro eman den gomendio berezitua baita”.
Kontseiluak eta Behatokiak kontu zehatzagoetan ere arreta jarri dute, hala nola, komunikabideen arloan Nafarroako Gobernuak Hizkuntza Gutxituen Ituna ez betetzea.
Euskal Autonomia Erkidegoari dagokionez, justizian, segurtasun indarretan, osasungintzan eta gizarte gaietan langile kopuru euskaldun eskasak sortzen dituen arazoak nabarmendu dituzte, Baztarrikak egindakoaren aldean hain baikorra ez den balorazioan. “Administrazio publikoan lan egingo duten pertsonek euskaraz ez jakiteak kaltea dakarkio hizkuntza-eskubideen bermeari”, Petriatiren esanetan.
ELA, LAB eta Kontseiluak elkarretaratzea egin dute, Administrazioarekiko Auzietarako epaitegi batek Kabia organismoari emandako ebazpenaren aurka protestatzeko. Euskara maila bermatzeko ahalegina “hutsaren hurrengoa” bilakatzeko arriskua dagoela salatu dute.
Donostiako Decathlon saltoki handiak errotulazioak euskaraz ez dauzkalako kexa jarri du kontsumitzaile batek Behatokian. Saltokiaren erantzuna (gaztelaniaz) esanguratsua da: Erkidegoko legeak ez du jasotzen inongo inposiziorik karteldegia euskaraz jartzeari buruz. Alegia, lege... [+]
Kabia organismoaren zaharren egoitzetan 54 plaza egonkortzeko 2022an onartutako lan-eskaintza bertan behera utzi du Donostiako epaile Gonzalo Pérez Sanzek. Gipuzkoako Aldundiaren erakundeak jarritako hizkuntza eskakizuna gehiegizkoa eta baztertzailea dela dio epaileak.
6.000 eurotik 10.000 eurorainokoak izango dira zigorrak. Katalana da Andorrako hizkuntza ofizial bakarra, nahiz eta biztanleen erdiaren ama hizkuntza gaztelania den.
Eusko Legebiltzarrera heldu da gaia, eta pobrea izan da Eusko Jaurlaritzaren erantzuna. Osakidetzak medikuak falta dituen arren, apenas handitu diren Medikuntza ikasteko plazak EHUn. Gainera, karrera euskaraz ikasteko plaza gutxiago eskaintzen dituzte espainolez baino, nahiz eta... [+]
Premiazko txostena eskatu dio Nafarroako Kontseiluari. Behin betiko onartzeko aurretiazko urratsa da, Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak aurreko dekretuaren zati batzuk baliogabetu eta bost urtera.
Justizian, osasungintzan eta gizarte zerbitzuetan euskara bermatu dadin, zerbitzu publikoak euskaraz jaso ahal izan daitezen, Nafarroako zonifikazioa amaitu dadin eta ETB3 Nafarroa osoan ikus dadin neurriak hartzeko eskatu dio Espainiako Gobernuari Europako Kontseiluko Adituen... [+]
Filosofiako laugarren mailan, EHUn, nahitaez ikasgairen bat gaztelaniaz hautatu behar dute ikasleek, ez baitago nahikoa ikasgai euskaraz. Gaztelaniazko ikasleek ez dute arazo hori, eta bitxia da, euskarazko ikasle gehiago dagoelako gaztelaniazkoak baino. Beste karrera batzuetan... [+]
Irailaren 18koa da azken sententzia: Donostiako udaltzaingorako lanpostu deialdiaren euskara eskakizuna atzera bota du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. Euskalgintzaren Kontseiluak eta Donostiako Bagera Euskaltzaleen elkarteak elkarretaratzea deitu dute Donostian, Alderdi... [+]
Herritarrak eskatzen du seinaleak euskaraz jartzeko. Gobernuak erantzuten dio legeak ez duela horretara behartzen. Behatokiak erantzuten dio, legeak ez badu derrigortzen ere, euskaraz jartzeko debekurik ez duela. Gobernuak bereari eusten dio. Alabaina, herritarrak tematzen dira... [+]
Sarean lan egiteko elkar entzutea eta errespetatzea “nahitaezkoa” da Aitor Bedialaunetarentzat (Ondarroa, Bizkaia, 1991). Euskal Gorrak, Pertsona Gorren Elkarteen Euskal Federazioko presidentea zeinu hizkuntzaren kalitatea zaintzearen garrantziaz mintzatu da. Salatu... [+]
Euskaraz deklaratzea ukatu dio epaileak, eta erabaki du ez parte hartzea bere aurkako epaiketan. Auzitegi kanpoan babesa ematera joandako hamarnaka euskaltzaleren aurrean desobedientziarako deia egin du Torrek. Guztira 3.268 euro ordaintzera zigortu dute.
2021ean EAEko udaltzain laguntzaileentzako lan-poltsa bateratua osatu zuten. EAEko Auzitegi Nagusiak atzera bota du orduan ezarritako hizkuntza eskakizuna, B2 maila, alegia. Hizkuntza eskakizuna “neurrigabea” dela argudiatu du. Kontseiluak adierazi du EAEko udaltzain... [+]