Protesta ziklo berri bat hasi da Espainiako Estatuko espetxeetan, La Directa hedabideak jakinarazi duenez. Lau urte baino gehiago dira preso talde bat antolatu eta kanpoaldearekin koordinatzen hasi zela, hirurogeita hamarreko hamarkadaren amaieran Borrokarako Presoen Koordinakundeak (COPEL) azaleratu zuen borroka-komunitatea berreskuratzen saiatzeko. Orduan, gizarte-eragile desberdinak inplikatu ziren: espetxeratutako pertsonak, familiak, abokatuak, laguntza-taldeak eta gizarte zibileko erakundeak.

Distantziak eta egungo testuingurua alde batera utzita, 2016ko uztailetik harresien barrutik zein kanpotik egiten ari diren protesta-ekintzekin "oinarrizko eskubideen urraketa etengabeak" salatu eta ikusarazi nahi dituzte, pertsonek adierazten diotenez. Hori dela eta, hamalau puntu zehatz biltzen zituen aldarrikapen-zerrenda bat osatzea erabaki zuten, protesta-ekintza bakoitzean ikusarazten dutena. Aldarrikapen gehienen helburua da Espetxe Erakundeetako Idazkaritza Nagusiak Espetxe Erregelamenduan eta Zigor Kodean jasotako artikuluak errespetatzea eta aplikatzea, hala nola, gaixotasun larriak edo sendaezinak dituzten pertsonak espetxetik ateratzea eta beste edozein pertsonaren osasun-sistemaren parekoak izatea. Europako erakundeek jasotako neurriak ere eskatzen dituzte, besteak beste, Europako Kontseiluarenak, zeinak pertsona batek isolamendu-erregimenean igaro dezakeen denbora-muga zehazten duen, inoiz ez bailuke hamabost egun baino gehiago igaro beharko, kalte psikologikoak direla eta. Pairatzen dituzten baldintzek "euren bizitzaren aurka" egiten dutela salatu dute.

Maiatzaren 1ean hasi zen azken gose-greba, eta hamabost egun iraun zuen. Horren ostean, jarraipen eskasa eta koordinazio zein eta komunikazio gabezia sumatu zuten. Azken hilabeteetan, elkarrizketa eta eztabaida handia sortu da presoen eta kaletik laguntzen duten taldeen artean, estrategia bateratu bat taxutzen saiatzeko. Oihartzun handiagoa lortzea eta espetxeen aurkako borroka komunitatea haztea dute helburu. Kanpoko lagunekin komunikazio eraginkorra ezartzeko zailtasunak dituzte ordea, izan ere, proposamenean parte hartzen duten pertsona gehienak lehen graduan giltzapetuta daude eta Espetxe Erakundeetako Idazkaritza Nagusiak euren gutunak interbenituta ditu. Hori dela eta, azkenean iazko iraileko ekintza-eredua errepikatzea erabaki da: hamar eguneko txandakako baraualdiak espetxeetan. Hau da, hamar egunetik behin, pertsona batek gose-greba hasiko du Espainiako Estatuko beste espetxe batean. Pertsona horrek ekintza amaitzen duenean, beste kide bat beste espetxe batean hasiko da. Horrela, protesta-ekintzak denboran irauten du, eta preso gehiago batu daitezke datozen hilabeteetan. Oraingoz, parte hartuko dutela baieztatu duten hamabost pertsona hartuta, gutxienez urtarrilaren amaierara arte iraungo luke ekintzak.

Hamalau puntuko taula

Ekintzaren helburu nagusia hamalau puntuko taulari ikusgarritasuna ematea da, eta oraingoan arreta berezia jarri nahi dute espetxeratuen osasun-narriadurari zuzenean eragiten dioten zigor-neurrietan: lehen graduak eta isolamendu-gelaxkak, non 22 ordurarte igarotzen dituzten, itxita. “Suizidio” gehienak bertan gertatzen dira. Bestalde, sakabanaketarengan ere jarri dute arreta; tratu txarrak eta torturak pairatzen direla baieztatzen dute, eta ez dagoela espazio egokirik gaituta osasun mentaleko arazoak dituzten pertsonak, hirurogeita hamar urtetik gorakoak edo gaixotasun larriak dituzten horiek egon ahal izateko.

Estremeratik martxan

Ekintza astearte honetan hasi da, Estremerako espetxeko isolamendu departamentuan (Madril VII), Toni Chavero preso dagoen lekuan. Chaverok bere eskubideak eta askatasunak etengabe zapaldu ez daitezen borroka azkeneraino aurrera eramateko determinazioa adierazi du: "Ahotsa altxa eta kartzelan gertatzen dena salatzera animatzen zaituztet, eta ez zaitezte isiltasunean erori, hori baita espetxeek nahi dutena, eta espetxeetan nahi dutena”. Hermenegildo Alexisek, Darocako (Zaragoza) espetxetik, gose-greben erabilgarritasunari buruzko gogoeta egin du bere azken gutunean, protesta gisa: "Grebak presio eraginkorreko tresna direla uste dut, baina kostua handia da, hedabideak lausotu egiten dute, herritar gehienengana iritsi ez dadin. Uste dut benetan garrantzitsua dela komunikabideak espetxeetan sartzea, bertako pertsona presoek bizi duten errealitatea zabaltzeko. "Espetxeetako patioetan konformismotik asko dago", deitoratu du Alexisek, baina argi du errealitate horri aurre egin behar zaiola: "Batzuetan gutxiengoak dira gauzak aldatzen dituztenak edo asko bultzatzen dutenak, aldatzen direlako. Askotan hobe da poliki ibiltzea eta bidean eraikitzen joatea ".

Aurrez aurrekorik gabe eta komunikazioak mugatuta

Abuztuaren 25az geroztik, hartutako pertsonek eta haien senideek aurrez aurreko bis-a-* bisak ezabatuta dituzte, SGIPen erabaki baten ondorioz, ustez COVID-19k zentroen barruan kutsatzea saihesteagatik. Kataluniako espetxeetan uztailaren 21ean debekatu ziren jada. Giza eskubideen aldeko babes talde, familia eta erakundeen ustez, erabaki hori "zentzugabea" da, izan ere, funtzionarioak egunero sartu eta ateratzen dira, barneratuei lan baimenak eta hirugarren graduak ematen zaizkie eta kanpoko profesionalak sartzen dira tailerrak egitera. Kataluniako Presoen Familiak elkarteak salatu duenez, "Senideak, bikoteak eta lagunak ez ikusteak eta afektu apur bat jasotzeak ondorio oso gogorrak ditu hartutako pertsonentzat, oso urduri baitaude, lau hilabete eman baitzituzten bisik gabe, eta orain, berriz ere, ez dakite noiz berreskuratuko dituzten".

Bestalde, nahiz eta lokutorio bidezko komunikazioak (beira bidez) SGIPk baimenduta egon, Lleidako Hartutako Pertsonei Laguntzeko Taldeak zenbait zentrotako zuzendaritzaren erabaki arbitrarioak salatu ditu: "Joan den astean Darocako espetxean trukatu genuen preso batekin komunikatzeko, eta esan ziguten, Kataluniakoak baginen, ez genuela etorri beharrik, ezin baikenuen komunikatu ere egin. Baita Lisandro Giordani abokatuaren arabera, erabaki hori "ezin du espetxeko zuzendaritzak hartu SGIPen agindurik gabe, beraz, askatasunaz gabetutako pertsonen oinarrizko eskubideen beste urraketa bat litzateke".