Errauskailuek kantzerra ugaritzeaz zientzialari espainiarren ikerlan berria
“Cancer mortality in towns in the vicinity of incinerators and installations for the recovery or disposal of hazardous waste” ikerlana plazaratu du Environment International zientzia aldizkariaren azken zenbakiak. Azterketa egin duten Javier García-Pérez, Pablo Fernández-Navarro, Adela Castelló, María Felicitas López-Cima, Rebeca Ramis, Elena Boldo eta Gonzalo López-Abente dira Carlos III unibertsitatean Centro Nacional de Epidemiologíako eta CIBER Epidemiología y Salud Pública erakundeetako kideak.
Gaia mundu hispanofonoan hedatu du Basura Cero Bahia Blanca taldeak. Ikerlanean ikusten da aztertu direla errauste plantez gain txatarretan, zaborretarako utzitako autoen txatarretaratzean, olio eta oliokien tratamenduan, metal eta plastikoen birziklaketan, disolbatzaile usatuen berreskuraketan, ingelesez spent bath deitzen diren azidoen tratamenduetan, eta hondakin industrialak berreskuratzeko erabiltzen diren bestelako tramendu fisiko eta kimikotan ari direnak.
Ikerlanak hartzen ditu 1997tik 2006ra arteko informazioak, hondakinen amaierako 129 lantoki aztertuz (horien artean 14 errauste planta hiri hondakinak eta hondakin bereziak kiskaltzen ari direnak) eta 8.098 herri espainiarretako (tartean Hego Euskal Herriko) epidemiologiako datuak.
Metodo gisa, arakatu dituzte herri horietan 1997tik 2006ra 33 motatako kantzerrengatik gertatutako heriotzak. Herri horietako biztanleen kutsadurarekiko arriskua kalkulatu dute kutsadura iturritik herriraino dagoen distantziaren arabera. Besag–York–Mollié (BYM) eredua, Integrated Nested Laplace delakoa eta ikerlanean zehazten dituzten beste batzuk erabiliz, ikerlariek kalkulatu dituzte lantegi horien inguruko 5 kilometroen barruan minbiziz hiltzeko arriskua, analizatu industria horren izaeraren eragina eta analisi indibidualizatuak burutu instalazio bakoitzaren inguruko 50 kilometroen barruan.
PDF formatuan 14 orri betetzen dituen informearen amaieran, ondorioen atalean zera diote egileek:
“Gure emaitzek berresten dute honako hipotesia: estatistikoki nabarmenki arrisku gehiago dauzkatela bai gizonek eta bai emakumeek edozein kantzerrez hiltzeko, bizi baldin badira errauskailuetatik edo hondakinen tratamendu arriskutsuetatik hurbil dauden hirietan. Eta zehazki arrisku handiagoa daukatela urdaileko, gibeleko, pleurako, giltzurruneko edo obarioetako tumoreei dagokienez. Are gehiago, ikerlan hau lehenbizikoetakoa da Espainia mailan aztertzen kantzerrez hiltzeko arriskua loturik sail honetako industriaren jarduerarekin, eta erakusten nola dauden arrisku handiagoak industrion inguruetan: errauskailuen eta txatarra birziklatzeko, txatarratarako auto zaharrak birrintzeko, hondatutako pintura geruzak berriztatzeko eta olio hondarrak tratatzeko instalazioetan”.
Lehengai anitzekin papera egitea dute urteroko erronka Tolosako Lanbide Heziketako Paper Eskolako ikasleek: platano azalekin, orburuekin, lastoarekin, iratzearekin nahiz bakero zaharrekin egin dituzte probak azken urteotan. Aurtengoan, pilota eskoletan kiloka pilatzen den... [+]
Europan kutsadura maila aztertzen aritzen den Toxicowatch erakundeak egindako ikerketaren emaitzak dira. Erraustegia martxan jarri aurretik egin zituzten lehen azterketak, eta ondoren 2024ra arteko laginak aztertu dituzte. Iazko laginen emaitzak dira honakoak.
Bi langileak oroitzeaz gain erantzukizunak eskatu dituzte, Zaldibar Argituk igandean Eitzagan eginiko ekitaldian. Justiziaren mantsotasuna salatu dute, sumarioa oraindik instrukzio fasean dagoelako.
Bost urte bete dira Zaldibarren 800.000 tona zabor maldan behera amildu eta Joaquín Beltrán eta Alberto Sololuze langileak aurretik eraman zituenetik. Ikerketa judiziala amaitu gabe dago oraindik, Verter Recycling enpresak ez du ezer ordaindu zigilatze lanengatik,... [+]
Joaquin Beltran eta Alberto Sololuze gogoratzeko eta hondamendiaren erantzukizunak eskatzeko elkarretaratzea egingo dute igandean Zaldibarko Eitzaga auzoan. Luizia “enpresarien diru goseak” eragin zuela, eta Eusko Jaurlaritzak “ardura txikiena ere ez duela... [+]
Iruñerriko Mankomunitateak Imarkoaineko Hondakin Zentroaren proiektuaren aldaketa onartu zuen ostegun honetan eta, horren arabera, azpiegitura 2026ko urtarrilaren 21ean hasiko da lanean.
Legearen arabera, erabiltzen ez diren zabortegi guztiek itxita eta zigilatuta egon beharko lukete 2008tik. Ekologistak Martxan taldea Eusko Legebiltzarrean izan da legea bete dadila eskatzeko: azaroaren 12an Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasunaren batzordean... [+]
Atez atekoa oinarri, Arabako Errioxako Kuadrillan Kripan eta Eltziego herriek Araba osoko daturik onenak dituzte hondakinen gaikako bilketan eta horien birziklapenean, eta Europak ezarritako gutxienekoetara heltzen diren bakarrak dira. Laster, kuadrillako herri gehiagotara... [+]
Adimen artifizialak bost milioi tona hondakin elektroniko sortu ditzake 2030a baino lehen, Nature Computational Science aldizkariak argitaratu duen txosten baten arabera. Ikertzaileek ekonomia zirkularreko estrategia bat ezartzearen beharra nabarmendu dute.
Hondakinak tratatzeko Artaxoako plantara Zubietako erraustegitik milaka tona lixibiatu modu ilegalean eraman izanaz galdetu dio EH Bilduko parlamentari Mikel Oterok, Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailburu Mikel Jauregiri. Iragan... [+]
Donostiako Udalak iragan osteguneko udalbatzarrean iragarri zuen moduan, zaborren tasa % 26,5 igoko du, 2025eko urtarriletik aurrera, Hondakinen 7/2022 Legeak horretara behartzen duela argudiatuta. Eguzkik, ordea, salatu du legea kostuei begira aplikatzen duela soilik, eta... [+]
Mikel Jauregi sailburuaren esanetan Eusko Jaurlaritzak ez du "inolako arau hausterik atzeman" Ekondakinek Zubietako erraustegitik Artaxoako zabortegira bidalitako lixibiatuetan. Hala, ez du sozietate publikoa zigortuko, Nafarroako Gobernuak eskatu bezala.
Zubietako erraustegitik Artaxoara eramaten zituzten lixibiatuengatik, Ekondakini zigor espedientea irekitzeko eskatu zion ekainean Nafarroako Gobernuak Eusko Jaurlaritzari.