Fakir : Gauza txikia da Nuit debout hori…

Emmanuel Todd : Ez esan horrelakorik. Hasteko, menturaz gauza txikia da baina ezer ezaren erdian. Eta hedabideak gauza txiki horretaz interesatzeak erakusten du zein handia den hutsunea. Egia da kazetariak hedabide handientzako ari direla eta hauek diruaren mende daudela, sekula ez dutela auzitan jarriko ez euroa ez Europa eta ez libre-kanbismoa, baina kazetariok lizentziatuak dira, ez dira zozoak, ohartzen dira dagoen hutsune handiaz. Badakite hitza ematen dietela politikari mesprezagarri eta hutsalei.

Eta horra, esaten eta gertatzen dena [Parisko] Republique plazan, eta probintzietako plazetan, begiratu Frantziako mendebaldeari, Rennes, nantes, Toulouse, unibertsitariak bizi diren zonaldeetako gazteei… plaza horietan esaten direnak, nahiz eta txorakeriak iruditu, askoz gehiago balio du hutsune handi honek baino. Eta gauza orriak bete eta papera saltzea baino gehiago da…

Fakir : Arima betetzen ote du? Krisi metafisiko bat iragartzen?

E.T. : Kasik bai! Eta gainera, hain txikia izan arren, izan daiteke datorrenaren iragarpena. Begira Occupy Wall Street. Hura gertatuta hilabete batzuetara begiratzen nien AEBetan argitaratzen ziren inkestei eta gazteak Estatuaren eta protekzionismoaren alde bihurtuak ziren. Egia da gaur Bernie Sandersek galdu egin duela Hilary Clintonen aurka, baina  “sozialismoa” aldarrikatu du Amerikako Estatu Batuetan eta berak ateratako gaiak gaur kanpainaren parte dira.

Fakir : Honek iraulketa bat eragin ote lezake?

E.T. Dudarik gabe mentalitateen heltze bidean etapa bat da. Hasteko, ekarriko balu halako konpromiso sinple bat gazteen artean: “Sekula gehiago ez diogu botoa emango Alderdi Sozialistari”… Ni askoz hobeto sentitzen naiz nire buruari hori zin egin diodanez geroztik, halako askatze espiritual bat da. Alderdi Sozialista hilik ikusi nahi nuke. Agian horixe da [François] Hollandek ekarriko diguna, ikusten da irekitasun bat behingoz gainetik kentzeko Alderdi Sozialista. Orain badago bulebar bat ezkerrean.

Fakir : Baina ez al dira hipster jendea [bobo frantsesezko argotean, burges bohemioak] hor biltzen direnak?

E.T. : Erraz esaten da hori. Gaur adin jakin bateko jendeen artean %40 dira goi diploma baten jabeak. Ez dira gehiago gutxiengo pribilegiodun bat, masa dira. Eta, batez ere, praktikatako stageen errepikatzea, bulegoetako kontratu ustelak, kualifikazio oso handiak dauzkatenei pagatzen zaizkien soldata oso txikiak… hori guztia eta fabriken itxiera edo klase apaletako gazteen kontratu prekarioen katea, dena gauza bera da. Bizimailaren jaitsiera belaunaldi oso baterako da.

Fakir : Beraz, aurreikusi behar da bi gazterion elkartze bat?

E.T. : Marxismo sinplista batekin esango nizuke baietz, hori gertatu behar lukeela, interes objektiboak berdinak baitira. Baina eskola sistemak hor estratifikazio bat eragin du, hain sakon bereizten ditu etorkizunak, ezen eta elkarrengana hurbiltzea ez baita erraza. Eta ikusten da nola klase popularretako gazteria masiboki Front Nationalera makurtzen den…

Fakir: Ohitura kultural ezberdinengatik, beraz? Teknoa versus Manu Chao?

E.T.: Ez dakit zer esan. Ohartuko zinen ez naizela hain gaztea! Eta hala ere bada gauza bat oso positiboa: horra zerbait azkenean gazteen esku dagoena. Azkenean! Frantziako gizartea zaharren eta bankuen esku dago. Ez bakarrik aberastasunari dagokionez, baizik eta batez ere botereagatik: sufragio unibertsala zaharrek gazteak menperatzeko tresna bilakatu da, zaharrek erabakitzen dute gero haiek ezagutuko ez duten etorkizunaz. Nik borrokatzen dut nire belaunaldia hil dezaten. Horregatik ez dit tripako minik eragiten bai zaharretatik eta bai bankuetatik askatutako lurralde baten ideiak. Alde horretatik, Finkielkraut kanporatu dutela jakitea albiste ona iruditu zait. Orain arte gazteak txintxoegi ari zirela iruditzen zitzaidan, ikusirik zer nolako zanpaketa jasaten ari diren.

Fakir: Baina mugimendu honetan badago antolatzearekiko halako ukazio bat…

E.T: Horixe da gazteria honen drama: gure antza dute baina txarragoan. 68ko [soixantehuitards frantsesezko argotean, 1968ko maiatz famatuan ibiliak edo hark eragindakoak, hirurogeitazortzitarrak] deskubritu dituzte indibidualismoaren pozak, baina atzean zeuzkaten beren familiak, taldeetan eskuratutako formakuntza sendoa: Alderdi Komunistan, Elizan, sindikatuetan. Oraingo belaunaldiak, aldiz, dira “hirurogeitazortzitarrak ber bi”, ia ontologikoak. Ez antolatzeko borondatea ia erlijio bihurtu dute.

Baina ikaragarria da hori, zeren baldin balekite zein neurritaraino dauden antolatuta aurrean dauzkaten tipoak, ugazabak, Estatua, Alderdi Sozialista, bankuak… Makinak dira. Eta nik, ororen buru gizon moderatua, keynestarra, kapitalismo bezatu baten aldekoa naizen honek, gogoan daukat Leninek irakatsitako hura: “Ez da iraultzarik antolaketa gaberik”!.

  Elkarrizketa hau Fakir-en argitaratu da eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra