Emmanuel Macron irabazle, abstentzionisten begiradapean
En Marche (EM) alderdi berria hirugarrenez jalgi da irabazle hauteskundeetan hiru hilabetetan. Presidentzialetarako lehen bi itzulietan garaile izan zen eta boz legegileen lehenean ere bai. Emmanuel Macronek lehen itzulian jasotako emaitzak bigarrenean berretsiz gero, Frantziako Errepublika norabide berrian jar lezake agindu duen erreforma gauzatzeko.
Frantziako hauteskunde presidentzialetan eta legegileetako lehen itzulian izen propio bat gailendu da: Emmanuel Macron. Datorren igandean, legegileen bigarren itzulian emaitzak berretsiz gero, Frantziako Gobernu berriak V. Errepublikak bizi duen krisia gainditzeko promestu dituen neurri politiko berriak definituko beharko ditu.
Hauteskundeen biharamunean alderdiek erdietsitako diputatuen kopurua, bozen portzentajeak eta emaitzak ongi aztertzea izaten da funtsezkoa. Oraingoan baina, horien garrantzia baztertu gabe, bi datu azpimarratu ditugu: abstentzioak ezarri duen inoizko marka altuena, hautesleen %51k ez du parte hartu. Beste datu bat: Frantziako politika bide berrietan abiarazi nahi duen En Marche (EM) alderdiak, presidentzialetako lehen itzulian bozen %20 inguru erdietsi zuen. Boz legegileetan, berriz, %30 inguru. Galdera bat aireratzen da: Macronek burutu al dezake agindu duen erreforma, aurreko zenbaki horiek aintzat harturik?
Itxura guztien arabera, Legebiltzarreko 557 diputatuetatik 400 inguru EMkoak izanen dira. Gobernu berriko Edouard Philippe lehen ministroak Asanblea Nazionalaren gehiengo osoa bere alde izanen du. Hasteko eta behin, “moraltasunaren aldeko lege berria” indarrean ezartzeko. Alta bada, Gobernua lanean abiatu orduko Lurraldeen Kohesio ministro Richard Ferrand-i irregulartasunak antzeman zaizkio haren kudeaketa politikoan. Halaber, Gobernuak lanaren eta fiskalitatearen erreformak egin beharko ditu. Bestalde, Estatuaren segurtasun politikak eta Europar Batasunak eskatzen dituzten neurri politikoak ongi zehaztu beharko dituzte presidenteak eta Gobernu berriak.
Macronen En Marche uhin urdinak Frantziako alderdi historikoen eta sistemaren eskema klasikoak hondorarazi ditu
Hauteskundeek Macronen alderdiari instituzioetan behar duen sostengua eman diote eta datorren igandean berretsiko diote ziur asko. Alta bada, Frantziako Legebiltzarreko ordezkaritza irreala eta ahula izanen da. Herritarren erdiak (%51k) ez dio ezein ordezkariri bere konfiantza eman. Presidentea eta Gobernua sostengatzen dituen En Marche alderdiaren oposizioa oso ahula da. Les Républicains (LR) da burua doi-doi zutik atxiki duena. 100 bat diputatu inguru izan lezake. Alabaina, bi alderdien arteko harreman gaiztoek ez dute inolako margenik politika baikorra egiteko. Benoît Hamon-en PS lur jota dago. 20 diputatu baino ez du izanen. Mélenchon-en Frantzia Intsumisoak ez du PSk baino ordezkari askoz gehiago lortuko. Marine Le Pen FNren ordezkaritzak ez du Legebiltzarraren politika baldintzatzen.
Areago, egiari zor, diputatugaien kezka nagusia, lehen itzulia gainditu ondoren, ea bigarrenean hautatuak izanen diren jakitea da, Legebiltzarreko eserlekua bete ahal izateko. Adibiderako, Benoît Hamon kanpo geratu da, Manuel Valls lehen ministro ohiak aldiz, aurrera egin du. Egungo demokraziaren duintasuna politikarien nahikerien arau neurtzen da.
Macronen En Marche uhin urdinak Frantziako alderdi historikoen eta sistemaren eskema klasikoak hondorarazi ditu dagoeneko. Presidente izendatua izan ostean, Frantziako Legebiltzarraren gehiengoa lortzea izan du helburu Macronek. V. Errepublikak bizi duen krisitik ateratzeko gauzatu nahi duen erreforma bideratzeko Frantziako Legebiltzarraren gehiengoaren sostengua eskuratzear dago. Galdera jalgi da berriz ere: Asanblea Nazionalean izanen den indar korrelazioaren arabera gauzatu ote daiteke Frantziak behar duen erreforma?
Nerabe batek mugikor, tablet eta pantailei ematen dien erabileran eragin handienetakoa gurasoak direla dio ikerketa batek. Alegia, nahiz eta gurasoenganako distantzia bilatu ohi den adinean egon, pantailekiko garatuko duen harremanean gurasoak oraindik ere eredu direla... [+]
ARGIAren taldeko kide den iametza teknologia berriak erabiltzen dituen komunikazio enpresa da.
Txina Hegoaldeko Itsasoan gaiztotzen ari da gatazka Filipinak eta Txinaren artean. Nabari du oraintsu arte Second Thomas Shoal/Ren’ai Jiao/Ayungin uharrian nahita hondoa jota datzan Sierra Madre filipinar gerraontziaren hondakinen inguruko tirabira batere konpondu gabe,... [+]
“Geldi euskara zapaltzea” lema berriz hartu du Euskal Herrian Euskaraz taldeak larunbatean egin duen prentsaurrekoan. Maiatzaren 17an, esaldi hori Baionako suprefeturan tindatzeaz akusaturik, irailaren 10ean epaituko dute Gorka Roca Torre.
"Kanporatuko al du FIFAk Israel?", galdegin du hainbat mediok, futbol erakunde gorenak adierazi ostean Palestinako Federazioak egindako eskaera aztertuko duela. FIFAren izaera ezagututa, are gehiago eskaeraren bueltan zein epel jokatzen ari den, inplikatutako bi aldeak... [+]
Joan den asteburuan Altsasun (Nafarroa) izan dira Moratalazko (Madril) Distrito 14 gazte-kolektiboko hainbat kide ohi, Ospa Egunean. Azken urteetan jasan dituzten polizia-infiltrazioei buruz hitz egin dute bertan, eta haiekin mintzatzeko aukera izan du Gedar Langile Kazetak ere... [+]
Espainiako Estatuan 1.386 pertsona hil dira gehiegizko beroagatik abuztuan –iazko abuztuan baino %3 gehiago–, Osasun Ministerioaren Carlos III. Institutuak emandako datuen arabera. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan 44 lagun hil dira, eta Nafarroan 22.
Nerea Melgosa sailburuak esan du "ezinbestekoa" dela Espainiako Gobernuak bere migrazio-politiken berri ematea, autonomia-erkidegoek ez baitute "inongo ezagutzarik".
Joan M. Serra soziolinguistikak hizkuntza katalanaren etorkizun posibleei buruzko liburua kaleratu du: L'ús parlat del català: En un tombant decisiu (Katalanaren ahozko erabilera: bidegurutze erabakigarrian). Kike Amonarrizek irakurri du eta... [+]
Ernai Gazte Antolakundeko 133 kideri isunak jarri dizkiete, Aitor Zelaia eta Galder Barbadoren espetxeratzearen aurka mobilizatzeagatik. 290.500 euro dira guztira, eta diru bilketa bat jarri dute martxan, herriak ere ekarpenen bat egin dezan. Ibone Alonso eta Aizpea Uranga... [+]