Elhuyarrek Elia itzultzaile automatikoa Telegram aplikazioan integratu du. Taldeetan euskara lehenesteko aukera ematen du eta euskara ulertzen ez duenak bost hizkuntzatara aldatzeko aukera dauka. Amaia Jauregi Elhuyarko Itzulpengintzarako Teknologien arduradunarekin hitz egin dugu berrikuntzak ematen dituen aukerez aritzeko.
Zer da egin berri duzuena?
Testuingurua kontatu nahiko nizuke. Guraso talde, eskola, ikastola eta udaletan gero eta gehiago ari da sustatzen Telegramen erabilera. Ematen duelako aukera, kanal baten bidez, euskaraz ulertzen ez duten gurasoek aurikularren bidez aldi bereko itzulpena jasotzeko.
Ikusi genuen Telegramen erraz txerta zitekeela Elia itzultzailea. Erabiltzaileak, modu errazean, ezer instalatu beharrik gabe, erabiltzeko aukera dauka.
Erabiltzaileen aldetik iritsi zitzaizkizuen eskaerak, beraz?
Euskara hutsean aritzeko zailtasunak daudenez, jende asko Whatsappetik Telegramera pasa da, adibidez guraso taldeetan. Hori gertatzen ari zela jakinda ikusi genuen aukera zegoela Elia txertatzeko.
Zer egiten du?
Elia beste pertsona bat balitz bezala da, kontaktu bat gehiago. Eliari bidaltzen dizkiozu ulertzen ez dituzun mezuak eta berak itzuli egiten dizkizu. Mezua birbidaltzen diozu Eliari. [Nola erabiltzen den jakiteko jo Sustaturen albiste honetara].
Bestelako erabilerak ere izan ditzake. Adibidez, guraso taldean kontaktu bezala sartu eta konfiguratu gaztelania euskara balitz bezala. Orduan, euskaraz hitz egiten direnak ez ditu itzuliko, baina norbaitek gaztelaniaz hitz egiten badu euskarara itzuliko luke. Jokoa ematen du horrelako gauzatxoak egiteko. Guk tresna jarri dugu, ikusi egin beharko da nola erabiliko den. Hainbat aukera daude, baina azken hori ez dugu zabaldu.
Guk kasurik xinpleena azaldu nahi izan dugu, jendea ez nahasteko.
Guk sustatu nahi genuena zen taldeetan euskara erabiltzea eta ez batek ez dakielako denek gaztelaniaz egin behar izatea.
Zein erabiltzaile profil aurreikusten dituzue?
Tresnak egiten ditugu, baina ez dugu kontrolatzen zein erabilera egiten duen jendeak. Ondo etortzen zaigu erabiltzen dutenek guri esatea nola erabili duten, zein behar dituzten, zein balio erantsi eman dioten. Defektuz euskaratik gaztelaniara konfiguratu dugu. Erabilera airean gelditzen da, zaila da iragartzea.
Adibide bat ematearren. Irudikatu udal bat. Derrigortuta dago mezuak ele bitan bidaltzera. Beti euskara hutsean bidal ditzake eta taldean Elia sartzen baldin badu Eliak itzuliko ditu mezuak. Bikoiztuta egongo dira, baina berak euskara hutsean sortuko ditu.
Zein hizkuntzatan erabil daiteke?
Itzultzaile automatikoan dauden seietan: euskara, gaztelania, frantsesa, galegoa, katalana eta ingelesa.
Hizkuntzaren bat gehitzeko asmoa baduzue?
Oraingoz ez. Aukerak ikusi ditugu. Gehiena eskatzen dizkigutenak imajinatuko zara zeintzuk diren, Ikastolen Elkartetik eta horrelakoetatik: arabiera, urdua, wolofera... baina zailak dira, hizkuntza horietan jakintzarik ez daukagu. Marko bat beharko genuke horrelako lan batean sartzeko.
Esan diguzu azaroaren 27an Eliak lau urte beteko dituela eta hainbat gauza duzuela kontatzeko. Zer aurreratu dezakezu?
Lehen ere egin dugun moduan, erabilera datuak eskainiko ditugu, zein hizkuntza bikote erabiltzen diren gehien eta abar. Berrikuntzen berri ere eman ohi dugu urteurrenetan. Telegramenaren berri eman dugu, eta ahotsarekin erlazionatutako beste berrikuntza bat etorriko dela aurreratu dezaket.
Lup izeneko gailuak testuak ahots bihurtzen ditu adimen artifizialari esker. Hainbat hizkuntza bihurtzeko gaitasuna dauka. Teknologia gutxiko gailua da, hain zuzen aurrerapen teknologikoetatik urrun dagoen jendeari balio diezaion. Ikusmen arazoak dituztenentzat sortu eta... [+]
Gaur, azaroak 21, Mastodon.eus komunitateak sei urte bete ditu. Urteurrena ospatzeko Gure aukera, sare libreak kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Izan ere, azken asteetan “eXodoa” ematen ari da: erabiltzaile asko X-tik ihes egiten ari dira, sare... [+]
ARGIAko lantaldeak bat egin du Mastodon.eus-ek bere seigarren urtemugan abiatutako Gure aukera, sare libreak atxikimendu kanpainarekin.
Mastodon.eus euskal fedibertsoko instantzia agian nagusiak sei urte bete ditu gaur. Urteurrena ospatzeko "Gure aukera, sare libreak" kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Efemeridea une interesgarri batean dator: Elon Musk-ek, X/Twitterren jabeak,... [+]
Alexandru Jerpelea Bukaresteko (Errumania) batxilergoko 17 urteko ikaslea da, eta itzulpen automatikoko lehen sistema neuronala sortu du arrumanorako. Balkanetan 200.000 pertsona inguruk hitz egiten duten hizkuntza erromaniko gutxitua da. Bere tresna berritzaileak, [+]
Adimen artifiziala gizakion eremu asko ordezkatzen ari dela badakigu: erosotasuna, abiadura, efizientzia... Mundu kapitalista honen abiadura beharretan, gizakion ahalegina oztopo dela sinetsarazi digute. Gure, klase xumeen, egiteko eta sortzeko aukerak murrizteko erasoak leku... [+]
Ancient Earth mapa birtualak gure herrialdea, eskualdea, hiria... duela milioika urte non zegoen ikusteko aukera ematen du Dinosaurpictures.org/ancient-earth helbidean.
Toponimoa idatzi eta 750 milioi urte atzera egiten duen kronologian garai bat aukeratuta, emaitza puntu... [+]
Hizkuntzen irabazia kongresua izango da azaroaren 26an eta 27an Donostian. Arlo digitalean inglesaren erabilera aregotzen ari den garaietan, kongresuak euskara bezalako hizkuntza gutxituek tokiko ekonomiari egiten dioten ekarpena agerian utzi nahi du.
The Guardian egunkari britainiarrak lehenbizi eta La Vanguardia katalanak (espainolez argitaratzen du edizio zabalduago bat, baina katalanezko bertsioa ere badu) erabakia jakinarazi zuten atzo X/Twitter sare soziala uzten dutela, desinformazioaren ukuilua bihurtu delakoan.
Guraso elkartean mugikorren inguruan bigarren hezkuntzarako protokoloa lantzen dabiltzala eta, protokoloaz galdetu dit Bilboko guraso batek.
Jaurlaritzaren webgunean irakurri dudanez, EAEn, 2024ko urtarrilean ikastetxeetan mugikorren erregulazioaren inguruan adierazi zena... [+]
16 urtez azpikoek laster ezingo dute sare sozialik erabili Australian, eta antzeko neurriak ezarri nahi dituzte Espainiako eta Frantziako gobernuek ere. Neurriaren eraginkortasunaz, sare sozialetako eduki eta dinamikez, pribatutasunaz eta plataforma handiek honetan guztian duten... [+]
Le Monde egunkaria ikerketa erreportaia argitaratzen hasi da StravaLeaks izenarekin. Zera da koxka: zenbait agintarik erabiltzen dituzten segurtasun agenteek, bizkartzainek alegia, Strava ari dira erabiltzen, eta horrekin bere ibilien bide geokokatuak ari dira... [+]
Joan den astean aipatu genuen StravaLeaks eskandalua, batzuek aplikazio horren "segurtasun zulotzat" aurkeztu arren ez zela hori: erabilera okerra da. Zure korrikaldi eta ibilerak pribatuak izan behar badira, ez partekatu Stravan edo ez erabili Strava, Instagramen... [+]