Euskal Herrian Euskaraz mugimenduko hiru kide Nafarroako Parlamentuan kateatu dira asteazken arratsaldean. Vascuencearen Legearen 30. urteurrean.
"Bada garaia legea aldatzeko! Euskara ofiziala Nafarroa osoan! Euskaraz bizitzera goaz!", aldarrikatu dute.
OFIZIALTASUNARI ATEAK IREKI!
Nafarron hizkuntza eskubideak zonifikatzen dituen “vascuencearen” legeak 30 urte beteko ditu bihar, abenduak 15. Urte luze hauetan, UPNren euskararen kontrako hizkuntza politika planifikatua pairatu dugu, Nafarroako berezko hizkuntza baztertzeari bideratua. Baina, zorionez, garaiak aldatu dira eta egungo nafar-gobernuaren jarrera bestelakoa da aurrekoaren aldean.
Hala ere, aipatu jarrera horrek muga zahar batekin egiten du topo, besteak beste: gobernua sostengatzen duten alderdien artean kontraesanak sortzen dituen “vascuencearen” legearekin, alegia. Berau gainditzearen alde hutsaren hurrena egin da eta lege honen babespean ematen diren urratsak eznahikoak izanen dira ezinbestean.
Urteurren borobil honetan, hizkuntza-eskubideen zonifikazio zentzugabeak indarrean jarraitzen du, euskaraz bizitzea eremu zehatz bati lotutako aukera balitz bezala. Noiz eta XXI. mendean! Euskaraz bizitzea zilegi da, nafar jendartearen nortasuna bizirik mantentzea da, norbanakook dugun eskubidea izateaz gain: ipar zein hegoaldean. Euskaraz bizitzea ez da nahikeria.
Beraz, ozen aldarrikatu behar dugu, hiru hamarkadaren ondoren, ekintzara pasatzeko ordua dela. Euskara denona bada, zer egin dezake gobernuak euskararen alde? Bada, hizkuntza arloan ere atzeraezina izango den aldaketa bultzatu: Lurralde osoan hizkuntza-eskubideen aitortza bermatuko duen lege berria, alegia. Justizia soziala izanen litzateke, ez besterik. Arduraz jokatzeko premia du gobernuak, nahi ala ez, etorkizuna euskaraz baitator!
Baina guri, herritarroi, dagokigu ofizialtasunari ateak irekitzeko garaia heldu dela exijitzea. Ezin gara instituzioei begira geldirik gelditu. Ardurak eskatzeaz gain, gaurdanik, gure esku dagoena egin behar dugu. Euskaraz bizitzeko hautua indartu eta aldaketak eragiteari begira bideratzea dagokigu. Adibideak ez dira gutxi: udalarekin harremana euskaraz izatea eskatu duten herritarrena, mediku eta pediatra euskalduna nahi duten auzokideena, euskarazko haur-eskola aldarrikatu duten gurasoena... Baina areagotu behar ditugu, su txiki gehiago piztu, euskaraz bizitzeko beharrezko erroko aldaketak bultzatuko dituen sutea lortu arte.
Hurrengo urteurrenetan euskararen lege berria ospatzeko euskaraz bizitzera, antolatzera eta dagokiguna aldarrikatzera dei egin nahi du EHEk abenduaren 15aren bezpera honetan.
Haurrak dituzten familiei egiten diete deia, bereziki. Seme-alabentzat onena nahi dugulako, etorkizunerako aukerak zabaltzea litzateke euskara ematea. "Eleaniztasunaren aldeko hautua egiteko gonbidapena da, euskara ematea batzea delako", esan du Ana Ollo Euskara... [+]
"Etorkizuneko zubiak" eraikiz, azpimarratu dute "garai nahasi hauetan" euskararen aldeko aldarriak ozen entzun behar direla aurrerantzean: "Bada garaia euskarari dagokion tratamendua, lekua, emateko".
Modu horretan, euskara eta euskal kultura hiriaren bihotzera eraman duen proiektuari egonkortasuna eta sendotasuna emanen diote.
Urtea amaitu baino lehen gehiengo politikoaren oniritzia lortu nahi du udalak
Nafarroako Legebiltzarrean datorren urteko aurrekontuak ixteko negoziazioetan ari dira egunotan alderdiak, eta horietan adostutakoaren arabera, euskararen Euskararen Nafar Institutuak iaz baino 1,3 milioi gehiago izango ditu.
Euskal Herri osoan euskara eta hiztun komunitatea larrialdi egoeran daudela berretsi zuen azaroan Kontseiluak eta, ostegun honetan, egoera hori Nafarroan zertan datzan azaldu du Iruñean. Era berean, herrialdean ataka horretatik ateratzeko egin beharrekoak azpimarratu ditu.
Hamabi haur eskola publiko daude Iruñean, eta horretatik bakarrean dago euskarazko eredua. Protesta egin dute dozena bat eragilek, eta euskal hiztunen “egoera berezia” aintzat har dezan galdegin diote udalari.
“Ez da posible hiri guztia zeharkatu behar izatea seme-alabak hemengo jatorriko hizkuntzan murgiltzeko” salatu dute guraso askok. Euskarazko plazak ere “oso urriak direla” salatu dute familia askoren artean eginiko bideoan.
Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.
“Ikae” edo “igae” bezala transkribitu ditu aurkituriko ikurrak Nafarroako Gobernuko Kultura Zuzendaritza Nagusiko ikertzaile taldeak. Duela 2.000 urteko "baskoierazko" idazkun bat izan daitekeela diote ikerleek, baina garai hartako hizkuntzei... [+]
Premiazko txostena eskatu dio Nafarroako Kontseiluari. Behin betiko onartzeko aurretiazko urratsa da, Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak aurreko dekretuaren zati batzuk baliogabetu eta bost urtera.